هیپرپلازی خوشخیم پروستات (BPH)، بزرگ شدن غده پروستات، در مردان مسن شایع است. بزرگشدن پروستات میتواند در ادرار کردن اختلال ایجاد کند، دفعات و نیاز به دفع ادرار را افزایش دهد، یا باعث ایجاد مشکل در تخلیه مثانه شود. هم جراحی و هم دارو برای درمان BPH استفاده میشوند. بااینحال، استفاده از داروهای گیاهی برای تسکین نشانههای BPH رایج شده است. یکی از درمانهای گیاهی محبوب برای BPH حاوی ترکیبات فعالی به نام بتا-سیتوسترول (beta-sitosterol) است. این مرور نشان داد که درمانهای بتا-سیتوسترول بهخوبی تحمل میشوند و نشانههای ادراری و میزان جریان ادرار را در مردان مبتلا به بزرگی خوشخیم پروستات (BPH) خفیف تا متوسط بهبود میبخشند. انجام تحقیقات بیشتری در مورد تاثیرات طولانیمدت بتا-سیتوسترول مورد نیاز است.
مطالعه چکیده کامل
هیپرپلازی خوشخیم پروستات (BPH)، که همان بزرگ شدن غیربدخیم پروستات است، میتواند منجر به بروز نشانههای انسدادی و تحریکی دستگاه ادراری تحتانی (LUTS) شود. استفاده دارویی از گیاهان و ادویهها (فیتوتراپی (phytotherapy)) برای درمان LUTS مرتبط با BPH بهطور پیوسته در حال رشد بوده است. داروهای فیتوتراپی حاوی بتا-سیتوسترول (beta-sitosterol)، مشتق از گیاه ستارهای آفریقای جنوبی (South African star grass)، هیپوکسی روپری (Hypoxis rooperi)، یا از گونههای کاج (Pinus) و پیکا (Picea)، برای درمان BPH در دسترس هستند.
اهداف
این مرور سیستماتیک با هدف ارزیابی تاثیرات بتا-سیتوسترول (B-sitosterol) بر نشانههای ادراری و معیارهای جریان ادرار در مردان مبتلا به هیپرپلازی خوشخیم پروستات (BPH) انجام شد.
روشهای جستوجو
کارآزماییها در بانکهای اطلاعاتی عمومی و تخصصی کامپیوتری (MEDLINE؛ EMBASE، کتابخانه کاکرین، Phytodok)، با بررسی کتابشناختی (bibliography) و با تماس با تولیدکنندگان و محققان، جستوجو شدند.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهایی واجد شرایط ورود به مطالعه بودند که (1) مردان مبتلا به BPH را بهصورت تصادفی برای دریافت فرآوردههای بتا-سیتوسترول در مقایسه با دارونما (placebo) یا دیگر داروهای BPH انتخاب کردند، و (2) پیامدهای بالینی را مانند مقیاسهای نشانههای اورولوژیک، نشانهها، یا اندازهگیریهای اورودینامیک (urodynamic) در نظر گرفتند.
گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها
اطلاعات مربوط به بیماران، مداخلات، و پیامدها توسط حداقل دو داور مستقل با استفاده از یک فرم استاندارد استخراج شد. معیار اصلی پیامد برای مقایسه اثربخشی بتا-سیتوسترولها در مقابل دارونما و داروهای استاندارد BPH، تغییر در نمرات مقیاس نشانههای اورولوژی بود. پیامدهای ثانویه شامل تغییرات در شب ادراری و همچنین معیارهای یورودینامیک (حداکثر و میانگین جریان ادرار، حجم باقیمانده، اندازه پروستات) بودند. معیار اصلی پیامد برای عوارض جانبی، تعداد مردانی بود که عوارض جانبی را گزارش کردند.
نتایج اصلی
پانصد و نوزده مرد از چهار کارآزمایی تصادفیسازیشده، کنترلشده با دارونما، دوسو کور (double-blind) (به مدت 4 تا 26 هفته) بررسی شدند. سه کارآزمایی از بتا-سیتوسترولهای غیرگلوکوزیدی و یک کارآزمایی از فرآوردهای حاوی 100% بتا-سیتوستریل-بی-دی-گلوکوزید (B-sitosteryl-B-D-glucoside) استفاده کردند. بتا-سیتوسترولها نمرات نشانههای ادراری و میزان جریان ادرار را بهبود بخشیدند. تفاوت میانگین وزندهیشده (WMD) برای IPSS عبارت بود از 4.9- امتیاز IPSS (95% CI؛ 6.3- تا 3.5-، 2 مطالعه). WMD برای حداکثر جریان ادرار، 3.91 میلیلیتر/ثانیه (95% CI؛ 0.91 تا 6.90، 4 مطالعه) و WMD برای حجم باقیمانده 28.62- میلیلیتر (95% CI؛ 41.42- تا 15.83-، 4 مطالعه) گزارش شد. کارآزمایی استفادهکننده از 100% B-sitosteryl-B-D-glucoside (WA184)، بهبودی در معیارهای جریان ادرار را نشان میدهد. بتا-سیتوسترولها در مقایسه با دارونما، اندازه پروستات را بهطور قابل توجهی کاهش ندادند. میزان انصراف از ادامه درمان برای مردانی که به گروه بتا-سیتوسترول و دارونما اختصاص یافتند، به ترتیب، 7.8% و 8.0% بود.
نتیجهگیریهای نویسندگان
شواهد نشان میدهد که بتا-سیتوسترولهای غیرگلوکوزیدی نشانههای ادراری و میزان جریان ادرار را بهبود میبخشند. اثربخشی، بیخطری (safety) و توانایی طولانیمدت آنها در پیشگیری از بروز عوارض BPH مشخص نیست.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
