داروهای آرتمیسینین (artemisinin) در اصل از گیاهی گرفته میشوند که از زمانهای قدیم در چین بهعنوان داروی سنتی برای تب و مالاریا استفاده شده است. این داروها به سرعت اثر میکنند و عوارض جانبی کمی از آنها گزارش شده است. انگلهای مالاریا تاکنون در برابر داروهای آرتمیسینین مقاومت نشان ندادهاند. این مرور نشان میدهد که داروهای آرتمیسینین نسبت به داروهای درمان استاندارد، انگلهای مالاریا را از خون بهطور موثرتری پاک میکنند. در مناطقی که انگلهای مالاریا در برابر داروهای موجود مقاومتر هستند، مانند جنوب شرقی آسیا، داروهای آرتمیسینین در پاکسازی پایدار انگل بهتر از درمان استاندارد با کینین (quinine) یا مفلوکین (mefloquine) نیستند. درمان ترکیبی با استفاده از داروی آرتمیسینین همراه با داروی ضدمالاریای طولانیاثر مفلوکین، پاکسازی پایدار انگلها را بهبود میبخشد، اما مفلوکین با عوارض جانبی همراه است. مطالعات کمی در مورد درمان ترکیبی با داروهای ضدمالاریای طولانیاثر که بیخطرتر از مفلوکین هستند، وجود دارند. هیچ شواهدی از کارآزماییها به دست نیامد که نشان دهد کدامیک از مشتقات مختلف آرتمیسینین بهتر از دیگر موارد است.
مطالعه چکیده کامل
مشتقات آرتمیسینین (artemisinin) گروه نسبتا جدیدی از داروها با خواص ضدمالاریا هستند. از آنجاییکه مقاومت در برابر دیگر داروهای ضدمالاریا همچنان در حال افزایش است، داروهای آرتمیسینین ممکن است جایگزینهای مفیدی باشند.
اهداف
هدف از این مرور، ارزیابی تاثیرات مصرف داروهای آرتمیسینین در درمان مالاریای فالسیپاروم (falciparum malaria) بدون عارضه بود.
روشهای جستوجو
ما پایگاه ثبت تخصصی گروه بیماریهای عفونی در کاکرین، پایگاه ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین، MEDLINE؛ EMBASE؛ Science Citation Index؛ LILACS؛ African Index Medicus، چکیده مقالات کنفرانسها و فهرست منابع مقالات مرتبط را جستوجو کردیم. ما با سازمانها، محققان این حوزه، و شرکتهای دارویی تماس گرفتیم.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازیشده و شبه-تصادفیسازیشده از مصرف مشتقات آرتمیسینین، بهتنهایی یا در ترکیب با دیگر داروهای ضدمالاریا، در مقایسه با درمانهای استاندارد ضدمالاریا، در بزرگسالان یا کودکان مبتلا به مالاریای فالسیپاروم بدون عارضه. فقط کارآزماییهایی وارد شدند که در آنها درمان بهصورت خوراکی یا با شیاف انجام شد. مقایسهها میان مشتقات مختلف آرتمیسینین و رژیمهای درمانی نیز وارد شدند.
گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها
واجد شرایط بودن و کیفیت کارآزمایی ارزیابی شد و دادهها توسط دو محقق بهطور مستقل از هم استخراج شدند.
نتایج اصلی
چهل و یک کارآزمایی شامل بیشاز 5000 بیمار وارد شدند. تنوع در طراحی و کیفیت مطالعه، ترکیب دادهها را با مشکل مواجه کرد. روند پنهانسازی تخصیص (allocation concealment) فقط در دو کارآزمایی کافی بود. بیشتر دادهها از مناطقی با مالاریای فالسیپاروم مقاوم به چند دارو در جنوب شرقی آسیا به دست آمدند. داروهای آرتمیسینین در مقایسه با درمانهای استاندارد ضدمالاریا، در صورت کافی بودن مدت زمان درمان، پاکسازی سریع انگل و میزان بالای درمان را در دوره پیگیری نشان دادند. ترکیب آن با مفلوکین (mefloquine)، پاکسازی پایدار انگل را بهبود بخشید و در مناطق مقاوم به چند دارو موثر بود. وقتی دوزها کافی بودند، این ترکیب، طول دوره درمان را کوتاه کرد. ما هیچ شواهدی را نیافتیم، مبنی بر اینکه داروهای آرتمیسینین در یک دوره کارآزمایی معمول 28 روزه، مضرتر از داروهای درمانی استاندارد هستند.
نتیجهگیریهای نویسندگان
شواهد نشان میدهد که داروهای آرتمیسینین برای درمان مالاریای بدون عارضه، موثر و بیخطر هستند. هیچ شواهدی از کارآزماییهای تصادفیسازیشده وجود ندارد که نشان دهد یکی از مشتقات آرتمیسینین بهتر از بقیه است. در مناطقی که مقاومت به مفلوکین وجود دارد، به نظر میرسد درمان ترکیبی با یک مشتق آرتمیسینین، در مقایسه با هریک از داروها بهتنهایی، پاکسازی پایدار انگل را بهبود میبخشد.
این مرور، کارآزماییها را تا سال 1999 جمعبندی میکند. به دلایلی که در بخش «چه خبر» ذکر شدند، این مرور دیگر بهروز نخواهد شد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
