پیام‌های کلیدی
- ما مطمئن نیستیم که فعالیت بدنی در مقایسه با مراقبت‌های معمول موجب کاهش درد یا بهبود ناتوانی می‌شود یا خیر. مطالعه‌ای را پیدا نکردیم که به مقایسه فعالیت‌های بدنی با مداخله مراقبت‌های پزشکی (مثلا آموزش) پرداخته باشد.
- مطالعه‌ای را نیافتیم که آموزش را در مورد فعالیت بدنی، با یا بدون فعالیت بدنی، در کودکان و نوجوانان ارزیابی کرده باشد.
- با توجه به تعداد کم مطالعات وارد شده و روش‌های انجام مطالعات که می‌توانند مطرح کننده خطا در نتایج آنها باشند، نمی‌توانیم نتیجه بگیریم که فعالیت بدنی، آموزش در مورد فعالیت بدنی، یا هر دو، در مقایسه با مراقبت‌های پزشکی فعال یا مراقبت‌های معمول، موثر هستند یا خیر.
درد عضلانی‌اسکلتی مزمن در کودکان و نوجوانان چیست؟
درد مزمن، دردی است که بیش از سه ماه طول بکشد. دردهای عضلانی‌اسکلتی مزمن (مانند درد در عضلات و استخوان‌ها) در کودکان و نوجوانان شایع است و تاثیر منفی بر زندگی آنها می‌گذارد. شایع‌ترین درد عضلانی‌اسکلتی مزمن در کودکان و نوجوانان، درد در ناحیه کمر، گردن و بازوها و دردهای ناشی از آسیب‌های ورزشی است.
دردهای عضلانی‌اسکلتی چه تاثیری بر کودکان و نوجوانان دارند؟
کودکان و نوجوانان مبتلا به درد مزمن، ناتوانی و خلق‌وخوی ضعیف را گزارش می‌دهند؛ آنها کمتر با دوستان خود معاشرت می‌کنند و درد را به عنوان مانعی برای ورزش و مشارکت در فعالیت‌های بدنی می‌دانند. این امر می‌تواند منجر به از دست دادن مدرسه، و به‌طور کلی سلامت ضعیف در دوران بزرگسالی شود.
درد عضلانی‌اسکلتی در کودکان و نوجوانان چگونه درمان می‌شود؟
این درد معمولا با انجام فعالیت بدنی، آموزش در مورد فعالیت بدنی، یا هر دو، مدیریت و کنترل می‌شود. بیشتر اوقات، این رویکردها به عنوان بخشی از یک مداخله پیچیده، یعنی مداخلات با اجزای مختلف (مانند روان‌شناسی، داروها، فعالیت بدنی) ارائه می‌شوند.
ما به دنبال چه یافته‌ای بودیم؟
می‌خواستیم بفهمیم که فعالیت بدنی، آموزش در مورد فعالیت بدنی، یا هر دو، برای بهبود موارد زیر بهتر از مراقبت‌های معمول یا درمان مراقبت پزشکی (که به‌عنوان مراقبت پزشکی فعال نیز شناخته می‌شود) هستند یا خیر:
- درد
- ناتوانی
- کیفیت زندگی
هم‌چنین می‌خواستیم بدانیم که فعالیت بدنی، آموزش در مورد فعالیت بدنی، یا هر دو، منجر به عوارض جانبی ناخواسته شدند یا خیر.
ما چه کاری را انجام دادیم؟
برای یافتن مطالعاتی جست‌وجو کردیم که فعالیت بدنی یا آموزش در مورد فعالیت بدنی، یا هر دو، را با مراقبت‌های معمول یا مراقبت‌های پزشکی فعال در کودکان و نوجوانان مدرسه‌ای (4 تا 18 سال) و مبتلا به هر درد مزمن عضلانی‌اسکلتی مقایسه کردند.
نتایج مطالعات را مقایسه و خلاصه کرده و اعتماد خود را به شواهد بر اساس عواملی مانند روش‌های انجام و حجم نمونه مطالعه رتبه‌بندی کردیم.
ما به چه نتایجی رسیدیم؟
چهار مطالعه را با مجموع 243 شرکت‌کننده پیدا کردیم. این مطالعات فقط شامل کودکان و نوجوانان مبتلا به آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان بودند. تعداد افراد جوانی که در هر مطالعه شرکت کردند از 32 تا 93 نفر متغیر بود؛ میانگین سنی شرکت‌کنندگان 11 سال بود. طول دوره درمان از سه تا شش ماه متغیر بود. فقط یک مطالعه پیامدها را در پیگیری طولانی‌مدت گزارش کرد. فقط مطالعاتی را یافتیم که فعالیت بدنی را با مراقبت‌های معمول مقایسه کردند.
ما مطمئن نیستیم که فعالیت بدنی بهتر از مراقبت‌های معمول باعث کاهش درد یا بهبود ناتوانی شود. در مورد تاثیرات فعالیت بدنی بر کیفیت زندگی نامطمئن هستیم. هیچ یک از مطالعات این مساله را گزارش نکردند که شرکت‌کنندگان دچار عوارض جانبی ناخواسته‌ای شدند یا خیر.
محدودیت‌های شواهد چه هستند؟
این مطالعات فقط شامل تعداد کمی از کودکان و نوجوانان بودند و ممکن است به روش‌هایی انجام شده باشند که می‌توانند مطرح کننده خطا در نتایج آنها باشند. هر دو دلیل اعتماد ما را به شواهد محدود می‌کنند.
عوارض جانبی احتمالی فعالیت‌های بدنی و مراقبت‌های معمول به اندازه کافی گزارش نشدند.
عدم قطعیت در نتایج به ما اجازه نمی‌دهد در مورد این موضوع نتیجه‌گیری کنیم که فعالیت بدنی برای درد عضلانی‌اسکلتی مزمن در کودکان و نوجوانان باعث بهبود درد، ناتوانی یا کیفیت زندگی آنها می‌شود یا خیر.
در بالین، ارائه دهندگان مراقبت سلامت باید قابلیت دسترسی و کیفیت شواهد پژوهش را در مورد درمان‌های فیزیکی، ترجیحات افراد جوان در زمان درد و تجربه متخصص را در نظر بگیرند.
این شواهد تا چه زمانی به‌روز است؟
شواهد تا اکتبر 2022 به‌روز است.
نمی‌توانیم با اطمینان بیان کنیم که مداخلات مبتنی بر فعالیت بدنی و آموزش در مورد فعالیت بدنی برای کودکان و نوجوانان مبتلا به درد عضلانی‌اسکلتی مزمن موثرتر از مراقبت‌های معمول است یا خیر.
شواهدی را با قطعیت بسیار پائین پیدا کردیم که نشان می‌دهند فعالیت بدنی ممکن است شدت درد را کاهش داده و ناتوانی پس از مداخله را در مقایسه با مراقبت‌های معمول برای کودکان و نوجوانان مبتلا به آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان بهبود بخشد.
هیچ مطالعه‌ای را شناسایی نکردیم که مداخلات آموزشی را گزارش کند؛ بنابراین هنوز نمی‌دانیم این مداخلات چگونه بر پیامدهای مربوط به کودکان و نوجوانان مبتلا به درد عضلانی‌اسکلتی مزمن تاثیر می‌گذارند.
تصمیمات درمانی باید بهترین شواهد فعلی، تجربه متخصص و ترجیحات فرد جوان را در نظر بگیرند.
انجام کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده بیشتر در مورد دیگر بیماری‌های شایع درد عضلانی‌اسکلتی مزمن، و با کیفیت روش‌شناسی (methodology) بالا، حجم نمونه بزرگ و پیگیری طولانی‌مدت، به فوریت مورد نیاز است.
درد مزمن یک بار (burden) عمده سلامت و اجتماعی‌اقتصادی است، که در کودکان و نوجوانان به‌طور شایعی دیده می‌شود. از جمله پُرکاربردترین مداخلات در کودکان و نوجوانان، فعالیت بدنی (از جمله ورزش) و آموزش در مورد فعالیت بدنی است.
ارزیابی اثربخشی فعالیت بدنی، آموزش در مورد فعالیت بدنی، یا هر دو، در مقایسه با مراقبت‌های معمول (شامل لیست انتظار و مداخلات حداقلی، مانند مشاوره، کلاس‌های آرام‌سازی (relaxation)، یا جلسات گروهی اجتماعی) یا مراقبت‌های پزشکی فعال در کودکان و نوجوانان مبتلا به دردهای عضلانی‌اسکلتی مزمن.
CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ CINAHL؛ PsycINFO؛ PEDro، و LILACS را از تاریخ آغاز به کار تا اکتبر 2022 جست‌وجو کردیم. هم‌چنین فهرست منابع مقالات واجد شرایط، ClinicalTrials.gov، و پلتفرم بین‌المللی پایگاه ثبت کارآزمایی‌های بالینی سازمان جهانی بهداشت (WHO) را جست‌وجو کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده‌ای (randomised controlled trials; RCTs) را وارد کردیم که فعالیت بدنی یا آموزش در مورد فعالیت بدنی، یا هر دو، را با مراقبت‌های معمول (شامل لیست انتظار و مداخلات حداقلی) یا مراقبت‌های پزشکی فعال در کودکان و نوجوانان مبتلا به درد عضلانی‌اسکلتی مزمن مقایسه کردند.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم واجد شرایط بودن مطالعات وارد شده را تعیین کردند. پیامدهای اولیه عبارت بودند از شدت درد، ناتوانی، و عوارض جانبی. پیامدهای ثانویه شامل افسردگی، اضطراب، اجتناب از ترس، کیفیت زندگی، سطح فعالیت بدنی، و دیسترس مراقب، بودند. داده‌هایی را در مورد ارزیابی پس از مداخله، و پیگیری طولانی‌مدت استخراج کردیم. دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم خطر سوگیری (bias) را برای هر مطالعه با استفاده از RoB 1 ارزیابی کردند. قطعیت کلی شواهد را با استفاده از رویکرد درجه‌بندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation; GRADE) ارزیابی کردیم. پیامدهای پیوسته (continuous outcome) را در قالب تفاوت‌های میانگین (MD) گزارش کرده و تفاوت‌های مهم بالینی را از متون علمی، یا 10% مقیاس، تعیین کردیم.
چهار مطالعه (243 شرکت‌کننده مبتلا به آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان) را وارد کردیم. قضاوت ما این بود که همه مطالعات وارد شده در معرض خطر نامشخص سوگیری انتخاب (selection bias)، سوگیری عملکرد (performance bias)، و سوگیری تشخیص (detection bias) و خطر بالای سوگیری ریزش نمونه (attrition bias) قرار داشتند. به دلیل محدودیت‌های جدی یا بسیار جدی مطالعه، ناهمگونی و عدم دقت، سطح قطعیت شواهد را برای هر پیامد به بسیار پائین کاهش دادیم.
فعالیت بدنی در مقایسه با مراقبت‌های معمول
فعالیت بدنی ممکن است شدت درد را تا حدودی (مقیاس 0 تا 100؛ 0 = بدون درد) در مقایسه با مراقبت‌های معمول پس از مداخله کاهش دهد (تفاوت میانگین استاندارد شده (SMD): 0.45-؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.82- تا 0.08-؛ 2 مطالعه، 118 شرکت‌کننده؛ مجددا در قالب تفاوت میانگین (MD): 12.19- محاسبه شد؛ 95% CI؛ 21.99- تا 2.38-؛ I² = 0%؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین). فعالیت بدنی در مقایسه با مراقبت‌های معمول در ارزیابی پس از مداخله ممکن است ناتوانی را تا حدودی (مقیاس 0 تا 3؛ 0 = بدون ناتوانی) بهبود بخشد (MD: -0.37؛ 95% CI؛ 0.56- تا 0.19-؛ I² = 0%؛ 3 مطالعه، 170 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین). هیچ شواهد بارزی را مبنی بر تفاوت در کیفیت زندگی (QoL؛ مقیاس 0 تا 100؛ نمرات کمتر = QoL بهتر) میان فعالیت بدنی و مراقبت معمول در ارزیابی پس از مداخله پیدا نکردیم (SMD: -0.46؛ 95% CI؛ 1.27- تا 0.35؛ 4 مطالعه، 201 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین؛ مجددا در قالب MD: -6.30 محاسبه شد؛ 95% CI؛ 18.23- تا 5.64؛ I² = 91%).
هیچ یک از مطالعات وارد شده، عوارض جانبی، افسردگی یا اضطراب را برای این مقایسه اندازه‌گیری نکردند.
فعالیت بدنی در مقایسه با مراقبت‌های پزشکی فعال
هیچ مطالعه‌ای را برای آنالیز در این مقایسه پیدا نکردیم.
آموزش در مورد فعالیت بدنی در مقایسه با مراقبت‌های معمول یا مراقبت‌های پزشکی فعال
هیچ مطالعه‌ای را برای آنالیز در این مقایسه پیدا نکردیم.
فعالیت بدنی و آموزش در مورد فعالیت بدنی در مقایسه با مراقبت‌های معمول یا مراقبت‌های پزشکی فعال
هیچ مطالعه‌ای را برای آنالیز در این مقایسه پیدا نکردیم.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.