چرا این مرور مهم است؟
بسیاری از کودکان و جوانان دچار مشکلات اضطرابی می‌شوند. کودکان و جوانان مبتلا به اختلالات اضطرابی بیشتر از هم‌سالان خود احتمال دارد که در دوستی، زندگی خانوادگی، و مدرسه دچار مشکل شوند، و بعدا در زندگی با مشکلات سلامت روان دست‌وپنجه نرم کنند. روش‌های درمانی مانند درمان شناختی رفتاری (cognitive behavioural therapy; CBT) می‌توانند به کودکان و جوانان کمک کنند تا با استفاده از روش‌های جدید تفکر و مواجهه با ترس‌ها، مشکلات ناشی از اضطرابشان را برطرف کنند.
چه کسانی به این مرور علاقمند خواهند بود؟
والدین، کودکان و جوانان؛ افرادی که در آموزش و خدمات سلامت روان برای کودکان و جوانان کار می‌کنند؛ و پزشکان عمومی.
هدف این مرور پاسخ به چه پرسش‌هایی است؟
این مرور، به‌روز شده و جایگزین مرور‌های قبلی کاکرین از سال 2005 و 2015 می‌شود، که نشان داد CBT یک درمان موثر برای کودکان و جوانان مبتلا به اختلالات اضطرابی است.
هدف این مرور، پاسخ به پرسش‌های زیر بود:
• آیا CBT موثرتر از لیست انتظار یا عدم درمان است؟
• آیا CBT موثرتر از سایر روش‌های درمانی و دارویی است؟
• آیا CBT به کاهش اضطراب کودکان و جوانان در طولانی‌مدت کمک می‌کند؟
• آیا برخی از انواع CBT موثرتر از برخی دیگر هستند؟ (به عنوان مثال، درمان فردی در برابر گروه-درمانی)
• آیا CBT برای گروه‌های خاص موثر است؟ (به عنوان مثال، کودکان مبتلا به اوتیسم)
چه مطالعاتی وارد این مرور شدند؟
ما در بانک‌های اطلاعاتی جستوجو کردیم تا تمام مطالعات مربوط به CBT را برای اختلالات اضطرابی در کودکان و جوانان، که تا اکتبر 2019 منتشر شدند، پیدا کنیم. مطالعات برای ورود به این مرور باید کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده می‌بودند (نوعی مطالعه که در آن شرکت‌کنندگان با استفاده از یک روش تصادفی در یکی از دو یا چند گروه درمانی قرار می‌گیرند) و باید جوانان زیر 19 سال را با تشخیص اختلالات اضطرابی بررسی می‌کردند. ما 87 مطالعه با مجموع 5964 شرکت‌کننده را در این آنالیز وارد کردیم.
شواهد به دست آمده از این مرور به ما چه می‌گوید؟
کیفیت کلی شواهد را در سطح «متوسط» یا «پائین» رتبه‌بندی کردیم. شواهدی وجود دارد که CBT موثرتر از لیست انتظار یا عدم درمان در کاهش اضطراب در کودکان و جوانان است، اگرچه یافته‌ها در مطالعات مختلف متفاوت بودند. هیچ شواهد روشنی وجود ندارد که نشان دهد CBT از سایر روش‌های درمانی موثرتر است. تعداد کمی از مطالعات پیامدها را شش ماه پس از انجام CBT بررسی کرده و نشان دادند که کاهش اضطراب همچنان ادامه دارد. ما هیچ شواهد روشنی را نیافتیم که نشان دهد یک روش ارائه CBT موثرتر از روش‌های دیگر است (به عنوان مثال به صورت گروهی، درمان‌های طولانی‌تر، با والدین) یا اینکه CBT برای گروه خاصی از کودکان کمتر یا بیشتر موثر است (مثلا کودکان با اختلالات طیف اوتیسم).
در آینده چه اتفاقی خواهد افتاد؟
تحقیقات آینده باید CBT را با سایر درمان‌ها و داروهای جایگزین مقایسه کنند؛ مشخص کنند که چه گروهی از CBT بهره می‌برند و افرادی که منفعتی نمی‌بینند، به چه چیزی نیاز دارند؛ مشخص کنند که چطور می‌توان CBT را قابل دسترس‌تر کرد؛ و توجه بیشتری را به جمعیت فراموش شده، از جمله کودکان و جوانان در کشور‌هایی با سطح درآمد پائین و متوسط مبذول دارند.
CBT احتمالا در کوتاه‌مدت موثرتر از لیست انتظار/عدم درمان بوده، و ممکن است از کنترل توجه نیز موثرتر باشد. ما در مورد پیامدهای CBT نسبت به مراقبت‌های معمول یا درمان‌های جایگزین شواهدی اندک و ناچیز را یافتیم، اما اعتماد ما به این یافته‌ها به دلیل نگرانی در مورد مقدار و کیفیت شواهد موجود محدود است، و هنوز هم در مورد چگونگی بهبودی کارآمد پیامدها، اطلاعات کمی داریم.
مرور‌های قبلی کاکرین نشان داده‌اند که درمان شناختی رفتاری (cognitive behavioural therapy; CBT) در درمان اختلالات اضطرابی دوران کودکی موثر است. با این حال، سوالاتی در مورد مسائل زیر باقی می‌ماند: شواهد به‌روز شده از اثربخشی و مقبولیت نسبی CBT در مقایسه با لیست انتظار/عدم درمان، درمان معمول، کنترل توجه، و درمان‌های جایگزین؛ مزایای طیف وسیعی از پیامدها؛ اثرات طولانی‌مدت‌تر؛ پیامدها برای شکل‌های مختلف ارائه CBT؛ و میان کودکان مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم (autism spectrum disorders; ASD) و کودکان با اختلالات هوشی.
بررسی تأثیر CBT بر اختلالات اضطرابی دوران کودکی، در مقایسه با لیست انتظار/عدم درمان، درمان معمول (treatment as usual; TAU)، کنترل توجه، درمان جایگزین، و دارو-درمانی.
ما در پایگاه ثبت کارآزمایی‌های کنترل شده اختلالات شایع روانی کاکرین (همه سال‌ها تا 2016)، پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL)؛ MEDLINE؛ Embase و PsycINFO (همه تا اکتبر 2019)، پایگاه‌های ثبت کارآزمایی بین‌المللی، و منابع علمی خاکستری جستوجو کردیم.
ما کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده را درباره CBT وارد کردیم که شامل تماس مستقیم با کودک، والدین، یا هر دو بودند، و به مقایسه CBT با غیر-CBT (لیست انتظار/عدم درمان، درمان معمول، کنترل توجه، درمان جایگزین، دارو-درمانی) پرداختند. شرکت‌کنندگان کمتر از 19 سال داشتند، و از معیارهای تشخیصی برای تشخیص اختلال اضطراب برخوردار بودند. پیامدهای اولیه عبارت بودند از بهبودی اضطراب اولیه پس از درمان، و مقبولیت درمان (تعداد شرکت‌کنندگانی که در ارزیابی پس از درمان قابل دستیابی نبودند)، و پیامدهای ثانویه، شامل بهبودی همه انواع تشخیص‌های اضطراب، کاهش در نشانه‌های اضطراب، کاهش نشانه‌های افسردگی، بهبود عملکرد کلی، عوارض جانبی، و اثرات طولانی‌مدت‌تر.
ما از پروسیجرهای استاندارد روش‌شناسی توصیه شده توسط کاکرین بهره بردیم. از سیستم درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) برای ارزیابی کیفیت شواهد استفاده کردیم.
ما 87 مطالعه و 5964 شرکت‌کننده را در آنالیزهای کمّی وارد کردیم.
CBT در مقایسه با لیست انتظار/عدم درمان، احتمالا بهبودی پس از درمان تشخیص‌های اضطراب اولیه (CBT؛ 49.4%، لیست انتظار/عدم درمان: 17.8%؛ OR: 5.45؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 3.90 تا 7.60؛ 39 مطالعه؛ n = 2697، کیفیت متوسط)؛ NNTB = 3؛ (95% CI؛ 2.25 تا 3.57) و همه تشخیص‌های اضطراب (OR: 4.43؛ 95% CI؛ 2.89 تا 6.78؛ 28 مطالعه، n = 2075، کیفیت متوسط) را افزایش می‌دهد.
شواهدی با کیفیت پائین، تفاوتی را بین CBT و TAU در بهبود اختلال اضطراب اولیه پس از درمان نشان ندادند (OR: 3.19؛ 95% CI؛ 0.90 تا 11.29؛ 8 مطالعه، n = 487)، اما نشان داد که CBT ممکن است میزان بهبودی را از همه انواع اضطراب در مقایسه با TAUافزایش دهد (OR: 2.74؛ 95% CI؛ 1.16 تا 6.46؛ 5 مطالعه، n = 203).
CBT در مقایسه با کنترل توجه ممکن است میزان بهبودی اختلالات اضطرابی اولیه را پس از درمان (OR: 2.28؛ 95% CI؛ 1.33 تا 3.89، 10 مطالعه، 822 نفر، کیفیت پائین) و تمامی اختلالات اضطرابی (OR: 2.75؛ 95% CI؛ 1.22 تا 6.17؛ 5 مطالعه، n = 378، کیفیت پائین) را افزایش دهد.
داده‌های کافی برای مقایسه CBT با درمان‌های جایگزین در زمینه بهبودی اختلالات اضطرابی اولیه پس از درمان وجود نداشت، و شواهدی با کیفیت پائین تفاوتی اندک تا عدم تفاوت را بین این گروه‌ها در میزان بهبودی پس از درمان همه اختلالات اضطرابی نشان داد (OR: 0.89؛ 95% CI؛ 0.35 تا 2.23؛ 4 مطالعه، n = 401).
شواهدی با کیفیت پائین تفاوتی را از نظر مقبولیت درمان، بین CBT و لیست انتظار/عدم درمان (OR: 1.09؛ 95% CI؛ 0.85 تا 1.41؛ 45 مطالعه، n = 3158)، درمان معمول (OR: 1.37؛ 95% CI؛ 0.73 تا 2.56؛ 8 مطالعه، n = 441)، کنترل توجه (OR: 1.00؛ 95% CI؛ 0.68 تا 1.49؛ 12 مطالعه، n = 797) و درمان جایگزین (OR: 1.58؛ 95% CI؛ 0.61 تا 4.13؛ 7 مطالعه، n = 515) نشان ندادند.
هیچ موردی از عارضه جانبی در مطالعات گزارش نشد؛ با این حال، در تعداد کمی از مطالعات که اشاره‌ای به آن شد، مشخص نشد که به‌طور سیستماتیکی پایش شده بودند یا خیر.
نتایج حاصل از پیامدهای نشانه‌های اضطراب، پیامدهای گسترده‌تر، پیامدهای بلندمدت‌تر، و آنالیزهای زیرگروه در متن ارائه شدند.
ما شواهدی را از تفاوت‌های هم‌سو و سازگار در پیامدها با توجه به شکل‌های ارائه CBT (به عنوان مثال فردی در مقابل گروهی؛ میزان زمان تماس درمانگر) یا میان نمونه‌هایی با و بدون ASD پیدا نکردیم، و هیچ مطالعه‌ای شامل نمونه‌هایی از کودکان دارای اختلالات هوشی نبود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.