هدف این مطالعه مروری چیست؟
هدف از انجام این مرور کاکرین این بود که بدانیم طب سوزنی درد و عملکرد افراد مبتلا به استئوآرتریت مفصل ران (hip) را بهبود می‌بخشد یا خیر. ما برای پاسخ به این سوال تمام مطالعات مرتبط را گردآوری و تجزیه‌وتحلیل کرده و 6 مطالعه مرتبط را با 413 شرکت‌کننده یافتیم.
پیام‌های کلیدی
در افراد مبتلا به استئوآرتریت مفصل ران، تقریبا در 8 هفته:
- طب سوزنی در مقایسه با طب سوزنی ساختگی احتمالا منجر به تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در درد و عملکرد بیمار می‌شود.
- طب سوزنی به همراه ارائه مراقبت اولیه معمول توسط پزشک در مقایسه با ارائه مراقبت اولیه معمول توسط پزشک به تنهایی ممکن است درد و عملکرد بیمار را بهبود ببخشد.
- ما مطمئن نیستیم که طب سوزنی در مقایسه با هر گونه مشاوره/توصیه به همراه ورزش یا تجویز NSAIDها درد و عملکرد بیمار را بهبود می‌بخشد.
- ما مطمئن نیستیم که طب سوزنی به همراه آموزش بیمار در مقایسه با آموزش بیمار به تنهایی باعث بهبود درد یا عملکرد بیمار می‌شود یا خیر.
در این مطالعه مروری چه چیزی بررسی شد؟
استئوآرتریت (osteoarthritis; OA) یک بیماری مفاصل است و مفصل ران دومین مفصلی است که عموما تحت تاثیر آن قرار می‌گیرد. برخی از درمان‌های دارویی که معمولا برای درمان OA مفصل ران استفاده می‌شوند، دارای خطر اثرات جانبی هستند. بنابراین، ارزیابی اثربخشی و ایمنی درمان‌های غیر-دارویی، از جمله طب سوزنی، مهم است. با توجه به نظریه طب سوزنی سنتی، تحریک نقاط مناسب برای طب سوزنی در بدن با فرو بردن سوزن‌های بسیار نازک می‌تواند درد را کاهش داده یا عملکرد بیمار را بهبود بخشد.
در کارآزمایی‌های بالینی، طب سوزنی ساختگی (sham) به عنوان دارونما (placebo) برای طب سوزنی واقعی در نظر گرفته شد. در طب سوزنی ساختگی، بیمار معتقد است که او طب سوزنی واقعی را دریافت می‌کند، اما سوزن‌ها به پوست نفوذ نمی‌کنند یا در مکان‌های صحیح بدن قرار نمی‌گیرند، یا هر دو مورد اتفاق می‌افتد. هدف از کنترل طب سوزنی ساختگی تعیین این موضوع است که بهبودی حاصل از طب سوزنی، به دلیل باورهای بیمار به طب سوزنی است تا اثرات بیولوژیک خاص آن. با این حال، طب سوزنی ساختگی بحث‌برانگیز است. اعتقاد بر این است که برخی از انواع طب سوزنی ساختگی ممکن است اثراتی شبیه به اثرات طب سوزنی واقعی داشته باشند.
نتایج اصلی این مطالعه مروری چه هستند؟
پس از جست‌وجو برای یافتن تمام کارآزمایی‌های مرتبط که تا مارچ 2018 منتشر شدند، 6 کارآزمایی را با 413 شرکت‌کننده یافتیم. تمام کارآزمایی‌ها عمدتا شرکت‌کنندگان مسن را، با میانگین سنی 61 تا 67 سال، و با میانگین مدت درد OA مفصل ران بین 2 تا 8 سال انتخاب کردند. حدود دو-سوم از شرکت‌کنندگان زن بودند.
دو مورد از این کارآزمایی‌های وارد شده طب سوزنی را با طب سوزنی ساختگی مقایسه کردند. این دو کارآزمایی کنترل شده با طب سوزنی ساختگی حجم نمونه کوچکی داشتند، اما به خوبی طراحی شده، و به‌طور کلی دارای کیفیت روش‌شناسی بالایی بودند. مداخلات کنترل شده با طب سوزنی ساختگی قابل قبول قضاوت شدند، اما هر مداخله طب سوزنی ساختگی نیز در معرض خطر اثرات اختصاصی ضعیف طب سوزنی قضاوت شد. این امر به دلیل کارگذاری سوزن‌های غیر-نافذ در نقاط صحیح طب سوزنی در یک کارآزمایی و استفاده از سوزن‌های نافذ که در نقاط صحیح قرار نگرفتند، در کارآزمایی دیگر بود. انجام یک متاآنالیز از این دو کارآزمایی شواهدی را با کیفیت متوسط درباره تاثیر اندک یا عدم تاثیر آن بر کاهش درد یا بهبود عملکرد با طب سوزنی واقعی نسبت به طب سوزنی ساختگی نشان داد. افرادی که طب سوزنی واقعی دریافت کردند در مقایسه با افرادی که طب سوزنی ساختگی دریافت کردند، بهبودهای جزئی و غیر-قابل توجهی را در پیامدهای درد و عملکرد داشتند (2 امتیاز بهبودی بیشتر در مقیاس 0-100 برای هر کدام). با توجه به حجم نمونه کوچک در این مطالعات، فواصل اطمینان هم شامل احتمال منافع متوسط و هم شامل احتمال عدم تاثیر طب سوزنی هستند. پیامد ترکیبی کیفیت زندگی را نمی‌توان برآورد کرد.
یک کارآزمایی کورسازی نشده شواهدی را با کیفیت پائین ارائه کرد که نشان داد طب سوزنی به عنوان یک درمان افزودنی به مراقبت‌های معمول اولیه ارائه شده توسط پزشک، با منافع درد، عملکرد، و مولفه فیزیکی – کیفیت زندگی (اما نه مولفه ذهنی کیفیت زندگی) همراه است. با این حال، این گزارش‌ها از منافع مداخله در شرکت‌کنندگان کارآزمایی که طب سوزنی اضافی دریافت کردند، احتمالا حداقل تا حدی به دلیل انتظارات قبلی آنها از دریافت یک منفعت، یا اولویت آنها برای دریافت تصادفی طب سوزنی بود. شواهد حاصل از 3 کارآزمایی دیگر کورسازی نشده، نامشخص بود.
اثرات جانبی احتمالی درمان طب سوزنی شامل کبودی و خونریزی خفیف در محل قرار دادن سوزن بود، که در 2 کارآزمایی گزارش شد. چهار کارآزمایی عوارض جانبی را گزارش کردند و در هیچ یک از کارآزمایی‌ها عوارض جانبی جدی ناشی از طب سوزنی گزارش نشد. هیچ یک از کارآزمایی‌ها تغییرات رادیوگرافیک مفصلی را گزارش نکردند.
این مطالعه مروری چگونه به‌روزرسانی شده است؟
ما به جست‌وجوی مطالعاتی پرداختیم که تا 18 مارچ 2018 منتشر شدند.
طب سوزنی در مقایسه با طب سوزنی ساختگی، احتمالا تاثیری اندک یا عدم تاثیر بر کاهش درد یا بهبود عملکرد در افراد مبتلا به استئوآرتریت مفصل ران دارد. با توجه به حجم نمونه کوچک این مطالعات، فواصل اطمینان هم شامل احتمال وجود منافع متوسط و هم شامل احتمال عدم تاثیر طب سوزنی هستند. یک کارآزمایی کورسازی نشده نشان داد که طب سوزنی به عنوان یک افزودنی به ارائه مراقبت اولیه معمول توسط پزشکان، با منافعی برای درد و عملکرد همراه بود. با این حال، این منافع گزارش شده احتمالا حداقل به صورت جزئی ناشی از انتظارات بیشتر شرکت‌کنندگان RCT از منافع طب سوزنی است. اثرات جانبی احتمالی مرتبط با درمان طب سوزنی خفیف بودند.
استئوآرتریت (osteoarthritis; OA) مفصل ران علت اصلی درد و محدودیت‌های عملکردی است. ایمنی و اثربخشی چندین روش درمانی برای OA مفصل ران ارزیابی شده است. طب سوزنی یک درمان پزشکی سنتی چینی است که هدف آن درمان بیماری از طریق فرو بردن سوزن‌های بسیار نازک در نقاط خاصی از بدن است.
ارزیابی منافع و آسیب‌های طب سوزنی در بیماران مبتلا به OA مفصل ران.
تا مارچ 2018 به جست‌وجو در (CENTRAL) Cochrane Central Register of Controlled Trails؛ MEDLINE و Embase پرداختیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده‌ای (randomised controlled trials; RCTs) را انتخاب کردیم که به مقایسه طب سوزنی با طب سوزنی ساختگی (sham)، یک درمان فعال دیگر، یا عدم استفاده از درمان خاص پرداختند، و RCTهایی که طب سوزنی را به عنوان یک درمان اضافی همراه با درمان دیگر ارزیابی کردند. پیامدهای عمده عبارت بودند از درد و عملکرد در کوتاه‌مدت (یعنی < 3 ماه پس از تصادفی‌سازی شدن) و عوارض جانبی.
ما از روش‌های استاندارد روش‌شناسی مورد انتظار کاکرین استفاده کردیم.
شش RCT با 413 شرکت‌کننده وارد شدند. چهار RCT فقط افراد مبتلا به OA مفصل ران، و دو RCT ترکیبی را از افراد مبتلا به OA مفصل ران و زانو انتخاب کردند. تمام RCTها عمدتا شرکت‌کنندگان مسن‌تر، با میانگین سنی 61 تا 67 سال، و با میانگین مدت زمان دو تا هشت سال درد ناشی از OA مفصل ران را وارد کردند. تقریبا دو-سوم از شرکت‌کنندگان زن بودند. دو RCT طب سوزنی را در مقابل طب سوزنی ساختگی مقایسه کردند؛ چهار RCT دیگر کورسازی نشدند. تمام نتایج در کوتاه‌مدت ارزیابی شدند (یعنی چهار تا نه هفته پس از تصادفی‌سازی).
در دو RCT که طب سوزنی را با طب سوزنی ساختگی مقایسه کردند، مداخلات کنترل شده با طب سوزنی ساختگی قابل اعتماد قضاوت شدند، اما هر مداخله طب سوزنی ساختگی نیز به علت قرار دادن سوزن‌های غیر-نافذ در نقاط صحیح طب سوزنی در یک RCT و استفاده از سوزن‌های نافذی که در RCT دیگر در نقاط صحیح وارد نشدند، در معرض خطر اثرات ضعیف خاص طب سوزنی قضاوت شد. برای این دو RCT کنترل شده ساختگی، خطر سوگیری (bias) برای همه پیامدها پائین بود.
تجزیه‌وتحلیل ترکیبی از دو RCT کنترل شده ساختگی، شواهدی را با کیفیت متوسط از تاثیر پائین یا عدم تاثیر در کاهش درد در طب سوزنی، نسبت به طب سوزنی ساختگی، نشان می‌دهد. با توجه به حجم نمونه کوچک مطالعات، فاصله اطمینان شامل هر دو امکان مزیت متوسط و احتمال عدم تاثیر طب سوزنی بود (120 شرکت‌کننده؛ تفاوت میانگین استاندارد شده (SMD): 0.13-؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.49- تا 0.22)؛ 2.1 نقطه بهبود بیشتر با طب سوزنی در مقایسه با طب سوزنی ساختگی در یک مقیاس 100 نقطه‌ای (یعنی درصد تغییر مطلق: 2.1-%؛ 95% CI؛ 7.9-% تا 3.6-%)؛ درصد تغییر نسبی: 4.1-% (95% CI؛ 15.6-% تا 7.0%). برآوردهای اثر برای عملکرد، مشابه بودند (120 شرکت‌کننده؛ SMD: -0.15؛ 95% CI؛ 0.51- تا 0.21). هیچ برآورد تلفیقی، به عنوان نماینده دو RCT کنترل شده ساختگی، نمی‌تواند برای پیامد کیفیت زندگی، محاسبه یا گزارش شود.
چهار RCT دیگر، RCTهای کورسازی نشده و مقایسه کننده اثربخشی بودند، که در آنها طب سوزنی (افزوده شده) با چهار درمان فعال کنترل کننده مختلف مقایسه شدند.
شواهدی با کیفیت پائین وجود داشت که نشان داد افزودن طب سوزنی به مراقبت اولیه معمول که شرکت‌کنندگان RCT از پزشکان خود دریافت کردند، در مقایسه با ارائه مراقبت اولیه معمول توسط پزشک به‌تنهایی، در درد (1 RCT؛ 137 شرکت‌کننده؛ درصد میانگین تفاوت: 22.9-% (95% CI؛ 29.2-% تا 16.6%)؛ درصد تفاوت نسبی: 46.5-% (95% CI؛ 59.3-% تا 33.7-%) و عملکرد (درصد میانگین تفاوت: 19.0-% (95% CI؛ 24.41-% تا 13.59-%)؛ درصد تفاوت نسبی: 38.6-% (95% CI؛ 49.6-% تا 27.6-%)) با منافع آماری و بالینی معنی‌دار مرتبطی همراه بود. تفاوت آماری معنی‌داری از نظر کیفیت زندگی ذهنی و روانی وجود نداشت و طب سوزنی یک منفعت کوچک و معنی‌داری را از نظر کیفیت فیزیکی زندگی نشان داد.
اثرات طب سوزنی در مقایسه با هرگونه مشاوره/توصیه به همراه ورزش یا تجویز NSAIDها نامشخص هستند.
ما همچنین مطمئن نیستیم که طب سوزنی به همراه آموزش بیمار در مقایسه با آموزش بیمار به‌تنهایی، درد، عملکرد و کیفیت زندگی وی را بهبود می‌بخشد یا خیر.
به‌طور کلی، کیفیت کلی شواهد در چهار RCT مقایسه کننده اثربخشی، عمدتا به دلیل پتانسیل سوگیری گزارش‌دهی در پیامدهای ارزیابی شده توسط بیمار ناشی از عدم کورسازی و داده‌های پراکنده، در سطح پائین تا بسیار پائین بود.
اطلاعات مربوط به ایمنی در چهار RCT گزارش شد. دو RCT اثرات جانبی خفیف طب سوزنی را گزارش کردند، که عمدتا شامل کبودی جزئی، خونریزی خفیف، یا درد در محل تزریق سوزن بود. چهار RCT عوارض جانبی را گزارش کرده، و هیچ یک از RCTها عوارض جانبی جدی ناشی از طب سوزنی را گزارش نکردند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.