سوال مطالعه مروری
اثرات درمان‌های غیر-دارویی در مردان مبتلا به درد و ناراحتی طولانی-مدت در اطراف پروستات و لگن آنها، که به اصطلاح پروستاتیت مزمن/سندرم درد مزمن لگن (chronic prostatitis/chronic pelvic pain syndrome; CP/CPPS) نامیده می‌شوند، چه هستند؟
پیشینه
CP/CPPS یک وضعیت رایج است که در آن مردان دچار درد لگن یا نشانه‌های آزاردهنده (یا هر دوی آنها) هنگام ادرار کردن می‌شوند. علت آن ناشناخته است و درمان‌های مختلفی برای مدیریت این وضعیت وجود دارد.
ویژگی‌های مطالعه
شواهد تا آگوست 2017 موجود است. ما 38 مطالعه را که بین سال‌های 1993 و 2016 با حضور 3187 شرکت‌کننده انجام شده و 23 مقایسه را بین درمان‌های مختلف در مردان مبتلا به CP/CPPS انجام دادند، بازیابی کردیم. مداخلات ارزیابی شده معمولا به استفاده از دستگاه‌ها، مشاوره دارویی یا برخی از انواع درمان فیزیکی اشاره داشتند. در بسیاری از موارد، این درمان‌ها به مردان در بخش سرپایی ارائه شدند. بیشتر مطالعات منابع مالی خود را مشخص نکردند؛ سه مطالعه گزارش کردند که از طریق سازندگان دستگاه‌ها تامین مالی می‌شدند.
نتایج کلیدی
طب سوزنی: ما دریافتیم که طب سوزنی (طب جایگزین که در آن سوزن‌های نازک در نقاط خاصی از پوست وارد می‌شوند) احتمالا سبب کاهش قابل ملاحظه‌ای در نشانه‌های پروستاتیت شده و ممکن است در مقایسه با طب سوزنی ساختگی عوارض جانبی نداشته باشد، با وجود این، شاید مشکلات جنسی را کاهش ندهد. این روش در مقایسه با درمان دارویی استاندارد احتمالا نشانه‌ها را کاهش می‌دهد. هیچ اطلاعاتی را در مورد تاثیر آن بر کیفیت زندگی، افسردگی یا اضطراب نیافتیم.
تغییرات سبک زندگی: ما مطمئن نیستیم که توصیه به اعمال تغییرات در سبک زندگی در مقایسه با ادامه زندگی با همان سبک قبلی، نشانه‌ها را کاهش می‌دهد یا خیر. هیچ اطلاعاتی را درباره عوارض جانبی، مشکلات جنسی، کیفیت زندگی، افسردگی یا اضطراب در دست نداریم.
فعالیت بدنی: ما متوجه شدیم که تبعیت از یک برنامه فعالیت بدنی در مقایسه با فعالیت غیر-اختصاصی که به عنوان کنترل استفاده می‌شود، ممکن است نشانه‌ها (اثر کوچک) را کاهش دهد، با وجود این، امکان کاهش اضطراب یا افسردگی وجود ندارد. هیچ اطلاعاتی را در مورد عوارض جانبی، مشکلات جنسی یا کیفیت زندگی به دست نیاوردیم.
ماساژ پروستات: ما مطمئن نیستیم که ماساژ پروستات در مقایسه با عدم ماساژ، نشانه‌ها را کاهش می‌دهد یا افزایش. هیچ اطلاعاتی را در مورد عوارض جانبی، مشکلات جنسی، کیفیت زندگی، افسردگی یا اضطراب پیدا نکردیم.
درمان با امواج‌ضربه‌ای برون‌پیکری: ما دریافتیم که درمان با امواج‌ضربه‌ای برون‌پیکری (که امواج ضربه‌ای از طریق پوست به پروستات منتقل می‌شوند) نسبت به روش شبیه‌سازی شده، موجب کاهش معنی‌داری در نشانه‌ها می‌شود. این نتایج ممکن است با ادامه بیشتر درمان، تداوم نداشته باشند. روش درمانی مذکور می‌تواند با عوارض جانبی همراه نباشد. در مورد کیفیت زندگی، افسردگی یا اضطراب اطلاعاتی را نداریم.
گرمادرمانی ترانس‌رکتال در مقایسه با درمان دارویی: ما دریافتیم که گرمادرمانی ترانس‌رکتال (که حرارت را به پروستات و ناحیه عضله لگن منتقل می‌کند) به‌تنهایی یا در ترکیب با درمان دارویی نسبت به درمان دارویی به‌تنهایی می‌تواند باعث کاهش اندکی در نشانه‌ها شود. یکی از مطالعات وارد شده گزارش کرد که شرکتکنندگان ممکن است دچار عوارض جانبی موقت شوند. ما در مورد مشکلات جنسی، کیفیت زندگی، افسردگی یا اضطراب اطلاعاتی را به دست نیاوردیم.
عدم-قطعیت در مورد اثرات مداخلات دیگر وجود دارد.
کیفیت شواهد
سطح کیفیت شواهد در اغلب موارد پائین بود، به این معنی که عدم-قطعیت زیادی پیرامون نتایج دیده می‌شود. مطالعات وارد شده به خوبی طراحی نشده بودند، حجم نمونه کوچکی داشتند و زمان پیگیری آنها کوتاه-مدت (معمولا 12 هفته) بود.
براساس یافته‌هایی با قطعیت متوسط، این مرور نشان داد که برخی از مداخلات غیر-دارویی مانند طب سوزنی و درمان با امواج ضربه‌ای برون‌پیکری احتمالا منجر به کاهش در نشانه‌های پروستاتیت شده و ممکن است با بروز بیشتر عوارض جانبی همراه نباشند. سطح QoE برای اکثر مقایسه‌های دیگر عمدتا پائین بود. کارآزمایی‌های بالینی آتی باید شامل گزارش کاملی از روش‌های انجام مطالعه شامل پنهان‌سازی کافی تخصیص نوع درمان، ارزیابی هم‌سو و سازگار از همه پیامدهای مهم از نظر بیمار مانند عوارض جانبی بالقوه مرتبط با درمان و حجم نمونه مناسب باشند.
پروستاتیت مزمن (chronic prostatitis; CP)/سندرم درد مزمن لگن (chronic pelvic pain syndrome; CPPS) یک اختلال شایع است که درد لگن و نشانه‌های دستگاه ادراری تحتانی (lower urinary tract symptoms) دو ویژگی بالینی آن به حساب می‌آیند. در حال حاضر رویکردهای بسیاری برای مدیریت این اختلال وجود دارد، که از هر دو دسته مداخلات دارویی و غیر-دارویی استفاده می‌شود. نمره به دست آمده از National Institute of Health - Chronic Prostatitis Symptom Index (NIH-CPSI) معیار معتبری است که به‌طور متداول برای اندازه‌گیری نشانه‌های CP/CPPS مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ارزیابی اثرات روش‌های درمانی غیر-دارویی برای پروستاتیت مزمن/سندرم درد مزمن لگن (CP/CPPS).
در چندین بانک اطلاعاتی، پایگاه ثبت کارآزمایی‌ها، منابع علمی منتشر نشده و خلاصه مقالات کنفرانس‌ها بدون اعمال هیچ‌گونه محدودیتی به لحاظ زبان یا وضعیت انتشار مقاله، جست‌وجوی جامعی را انجام دادیم. تاریخ آخرین جست‌وجو در تمامی بانک‌های اطلاعاتی آگوست 2017 بود.
تمامی کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده را وارد مرور کردیم. معیارهای ورود عبارت بودند از مردانی که در آنها CP/CPPS تشخیص گذاشته شده بود. تمامی مداخلات غیر-دارویی در دسترس را وارد مرور کردیم.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم مطالعات را دسته‌بندی کرده و داده‌ها را از مطالعات وارد شده خلاصه کردند، تحلیل‌های آماری را انجام داده و کیفیت شواهد (quality of evidence; QoE) را بر اساس روش درجه‌بندی توصیه‌ها، ارزیابی، ارتقا و بررسی (GRADE) ارزیابی کردند.
ما 38 مطالعه منحصربه‌فرد را شامل 3290 مرد مبتلا به CP/CPPS در قالب 23 مقایسه وارد کردیم.
1. طب سوزنی (acupuncture): (سه مطالعه؛ 204 شرکت‌کننده)، بر مبنای نتایج به دست آمده از یک دوره پیگیری کوتاه-مدت، طب سوزنی در مقایسه با درمان ساختگی (sham procedure) منجر به کاهش قابل توجه بالینی در نشانه‌های پروستاتیت می‌شود (تفاوت میانگین (MD) در نمره کل NIH-CPSI؛ 5.79-؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 7.32- تا 4.26-؛ QoE بالا). طب سوزنی ممکن است تفاوتی اندک تا عدم تفاوت را در عوارض جانبی ایجاد کند (QoE متوسط). طب سوزنی در مقایسه با درمان ساختگی احتمالا اختلال عملکرد جنسی را کاهش نمی‌دهد (MD در مقیاس شاخص بین‌المللی عملکرد نعوظ (International Index of Erectile Function; IIEF): 0.50-؛ 95% CI؛ 3.46- تا 2.46؛ QoE پائین). این روش در مقایسه با درمان دارویی استاندارد احتمالا منجر به کاهش قابل توجه بالینی در نشانه‌های پروستاتیت می‌شود (MD: -6.05؛ 95% CI؛ 7.87- تا 4.24-؛ دو مطالعه؛ 78 شرکت‌کننده؛ QoE متوسط). هیچ اطلاعاتی را در مورد کیفیت زندگی، افسردگی یا اضطراب پیدا نکردیم.
2. تغییرات سبک زندگی: (یک مطالعه؛ 100 شرکت‌کننده)، بر مبنای نتایج به دست آمده از یک دوره پیگیری کوتاه-مدت، تغییرات سبک زندگی در مقایسه با کنترل ممکن است باعث کاهش در نشانه‌های پروستاتیت شود (خطر نسبی (RR) برای بهبودی در نمرات NIH-CPSI؛ 3.90؛ 95% CI؛ 2.20 تا 6.92؛ QoE بسیار پائین). اطلاعاتی را در مورد عوارض جانبی، اختلال عملکرد جنسی، کیفیت زندگی، افسردگی یا اضطراب به دست نیاوردیم.
3. فعالیت بدنی: (یک مطالعه؛ 85 شرکت‌کننده)، بر اساس پیگیری کوتاه-مدت، تبعیت از یک برنامه فعالیت بدنی در مقایسه با کنترل ممکن است با کاهش اندکی در نشانه‌های پروستاتیت همراه باشد (MD نمره NIH-CPSI؛ 2.50-؛ 95% CI؛ 4.69- تا 0.31-؛ QoE پائین). این برنامه می‌تواند اضطراب یا افسردگی را کاهش ندهد (QoE پائین). هیچ اطلاعاتی را در مورد عوارض جانبی، اختلال عملکرد جنسی یا کیفیت زندگی پیدا نکردیم.
4. ماساژ پروستات: (دو مطالعه؛ 115 شرکت‌کننده)، بر اساس پیگیری کوتاه-مدت، مطمئن نیستیم ماساژ پروستات در مقایسه با کنترل باعث کاهش نشانه‌های پروستاتیت می‌شود یا افزایش آنها (QoE بسیار پائین). اطلاعاتی را در مورد عوارض جانبی، اختلال عملکرد جنسی، کیفیت زندگی، افسردگی یا اضطراب به دست نیاوردیم.
5. درمان با امواج‌ضربه‌ای برون‌پیکری (extracorporeal shockwave therapy): (سه مطالعه؛ 157 شرکت‌کننده)، بر اساس پیگیری کوتاه-مدت، درمان با امواج‌ضربه‌ای برون‌پیکری در مقایسه با کنترل نشانه‌های پروستاتیت را کاهش می‌دهد (MD نمره NIH-CPSI؛ 6.18-؛ 95% CI؛ 7.46- تا 4.89-؛ QoE بالا). این نتایج ممکن است در پیگیری میان-مدت (QoE پائین) پایدار باقی نمانند. این درمان می‌تواند با بروز بیشتر عوارض جانبی (QoE پائین) همراه نباشد. درمان مذکور احتمالا اختلال عملکرد جنسی را بهبود می‌بخشد (MD در شاخص IIEF؛ 3.34؛ 95% CI؛ 2.68 تا 4.00؛ یک مطالعه؛ 60 شرکت‌کننده؛ QoE متوسط). هیچ اطلاعاتی را در مورد کیفیت زندگی، افسردگی یا اضطراب پیدا نکردیم.
6. گرمادرمانی (thermotherapy) ترانس‌رکتال (transrectal) در مقایسه با درمان دارویی: (دو مطالعه؛ 237 شرکت‌کننده)، بر اساس پیگیری کوتاه-مدت، گرمادرمانی ترانس‌رکتال به‌تنهایی یا همراه با درمان دارویی در مقایسه با درمان دارویی به تنهایی ممکن است نشانه‌های پروستاتیت را اندکی کاهش دهد (MD نمره NIH-CPSI؛ 2.50-؛ 95% CI؛ 3.82- تا 1.18-؛ QoE پائین). یکی از مطالعات وارد شده، گزارش داد که شرکتکنندگان ممکن است دچار عوارض جانبی موقت و گذرا شوند. هیچ اطلاعاتی را در مورد اختلال عملکرد جنسی، کیفیت زندگی، افسردگی و اضطراب به دست نیاوردیم.
7. سایر مداخلات: عدم-قطعیت در مورد اثرات بسیاری از دیگر مداخلات بررسی شده در این مرور وجود دارد. هیچ اطلاعاتی را در مورد حمایت روانی یا جراحی پروستات نیافتیم.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.