موضوع چیست؟
آیا میتوان آسپیرین را برای تسکین درد در زنانی که متعاقب زایمان درد پرینه دارند، بدون ایجاد عوارض جانبی برای مادر یا نوزاد، تجویز کرد؟
چرا این موضوع اهمیت دارد؟
متعاقب زایمان، بسیاری از زنان دچار درد در ناحیه پرینه (ناحیه بین واژن و مقعد) میشوند. ممکن است حین زایمان، پرینه کبود یا پاره شده، یا با هدف کمک به تولد نوزاد، برش داده شود (اپیزیوتومی (episiotomy)). درد پرینه پس از زایمان میتواند در توانایی زنان برای مراقبت از نوزادان خود و شیردهی اختلال ایجاد کند. اگر درد پرینه بهطور موثری تسکین نیابد، مشکلات طولانی-مدتتری را برای زنان ایجاد خواهد کرد، از جمله مقاربت دردناک، مشکلات عضلات کف لگن که منتهی به بیاختیاری میشوند، پرولاپس، یا درد مزمن پرینه. آسپیرین ممکن است برای زنانی که پس از زایمان دچار درد پرینه هستند، تجویز شود، اما اثربخشی و بیخطری آن در یک مرور سیستماتیک ارزیابی نشده است. این یک نسخه بهروز شده از مروری است که آخرین بار در سال 2017 منتشر شد. این مطالعه، بخشی از سلسله مرورهایی است که برای یافتن داروهایی جهت کمک به تسکین درد پرینه طی هفته اول پس از زایمان انجام شدهاند.
ما چه شواهدی را یافتیم؟
در اکتبر سال 2019، به جستوجوی شواهد پرداختیم، و 17 مطالعه تصادفیسازی و کنترل شده را، شامل 1132 زن یافتیم، که بین سالهای 1967 و 1997 منتشر شدند. همه زنان به دنبال یک اپیزیوتومی (معمولا طی 48 ساعت پس از زایمان) درد پرینه داشته، و شیردهی نداشتند. زنان، آسپیرین خوراکی (دوزهای 300 تا 1200 میلیگرم) یا قرصهای جعلی (دارونما (placebo)) را دریافت کردند. سطح کیفیت روششناسی مطالعات، غالبا نامشخص بود. دو کارآزمایی، هیچ دادهای را برای تجزیهوتحلیل ارائه ندادند.
آسپیرین در مقایسه با دارونما ممکن است باعث افزایش تسکین کافی درد در مادران، چهار تا هشت ساعت پس از تجویز آن شود (شواهد با قطعیت پائین). مشخص نیست که آسپیرین در مقایسه با دارونما، چهار تا هشت ساعت پس از تجویز، تاثیری بر نیاز به دریافت تسکین بیشتر درد یا بروز عوارض جانبی آن در مادران دارد یا خیر (هر دو شواهد با قطعیت بسیار پائین).
اثرات تجویز آسپیرین 300 میلیگرمی در برابر 600 میلیگرمی (1 مطالعه)، 600 میلیگرمی در برابر 1200 میلیگرمی (2 مطالعه)، یا 300 میلیگرمی در برابر 1200 میلیگرمی (1 مطالعه) برای تسکین کافی درد، نیاز به تسکین بیشتر درد یا بروز عوارض جانبی در مادر، نامشخص هستند.
هیچ مطالعهای در مورد عوارض جانبی آسپیرین برای نوزاد، یا پیامدهای دیگری را که قصد ارزیابی آنها را داشتیم: بستری طولانی-مدت در بیمارستان، یا بستری مجدد در بیمارستان به دلیل درد پرینه؛ درد پرینه شش هفته پس از زایمان، دیدگاه زنان، یا افسردگی پس از زایمان، گزارشی را ارائه نکرد.
این یافتهها چه معنایی دارند؟
تجویز تک-دوز آسپیرین ممکن است در تسکین درد پرینه متعاقب اپیزیوتومی در زنانی که شیردهی ندارند، در فاصله چهار تا هشت ساعت پس از تجویز آن، کمک کننده باشد.
ما اطلاعاتی را برای ارزیابی تاثیر آسپیرین در زنان شیرده نیافتیم.
آسپیرین تک-دوز ممکن است باعث افزایش تسکین کافی درد در زنان مبتلا به درد پرینه پس از اپیزیوتومی در مقایسه با دارونما شود. مشخص نیست که آسپیرین در مقایسه با دارونما تاثیری بر نیاز به دریافت آنالژزی بیشتر یا بر عوارض جانبی مربوط به مادر دارد یا خیر. سطح قطعیت شواهد را به دلیل محدودیتهای مطالعه (خطر سوگیری)،عدم دقت، و سوگیری انتشار، کاهش دادیم.
آسپیرین ممکن است برای استفاده در زنان غیر-شیرده دچار درد پرینه پس از اپیزیوتومی در نظر گرفته شود. RCTهای وارد شده، زنان شیرده را از مطالعه خارج کردند، بنابراین هیچ شواهدی مبنی بر ارزیابی اثرات آسپیرین بر عوارض جانبی مربوط به نوزاد یا شیردهی وجود نداشت.
RCTهای آینده باید به گونهای طراحی شوند که ما را نسبت به خطر پائین سوگیری مطمئن کرده و شکافهای موجود را در شواهد، مانند پیامدهای ثانویه تعیین شده برای این مرور، پر کنند. پژوهش حاضر بر زنان مبتلا به درد پس از اپیزیوتومی متمرکز شده است؛ RCTهای آتی میتوانند به زنان مبتلا به درد پرینه مرتبط با پارگیهای خودبهخودی یا زایمان مداخلهگرانه تعمیم داده شوند.
ترومای پرینه، به دنبال پارگیهای خودبهخودی، برش جراحی (اپیزیوتومی (episiotomy)) يا در ارتباط با زايمان واژینال، پس از زايمان واژینال شایع بوده و اغلب با درد پرینه پس از زايمان همراه است. زایمان از راه یک پرینه سالم و آسیب ندیده نیز ممکن است منجر به درد پرینه شود. پیامدهای منفی سلامت مرتبط با درد پرینه برای زنان و نوزادان آنها در کوتاه-مدت و دراز-مدت مطرح هستند، و ممکن است در مراقبت از نوزاد و پایداری شیردهی اختلال ایجاد کند. آسپیرین در مدیریت درد پرینه پس از زایمان مورد استفاده قرار گرفته، و اثربخشی و بیخطری آن باید ارزیابی شود. این یک بهروزرسانی از مروری است که آخرین بار در سال 2017 منتشر شد.
تعیین اثرات تک-دوز آسپیرین (استیلسالیسیلیک اسید)، شامل دوزهای مختلف، در تسکین درد حاد ناحیه پرینه پس از زایمان.
برای این بهروزرسانی، پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه بارداری و زایمان در کاکرین (4 اکتبر 2019)، ClinicalTrials.gov، پلتفرم بینالمللی پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی (ICTRP) سازمان جهانی بهداشت (4 اکتبر 2019) را جستوجو کرده و فهرست منابع مطالعات بازیابی شده را غربالگری کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs)، که به ارزیابی تک-دوز آسپیرین در مقایسه با دارونما (placebo)، عدم درمان، دوز متفاوتی از آسپیرین، یا تک-دوز پاراستامول یا استامینوفن، برای درمان زنان مبتلا به درد پرینه در اوایل دوره پس از زایمان (postpartum period) پرداختند. ما برنامه داشتیم که RCTهای خوشهای را وارد کنیم، اما هیچ موردی را نیافتیم. شبه-RCTها و مطالعات متقاطع را خارج کردیم.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم، واجد شرایط بودن مطالعه را ارزیابی، دادهها را استخراج و خطر سوگیری (bias) RCTهای وارد شده را بررسی کردند. دقت دادهها بررسی شدند. قطعیت شواهد برای مقایسه اصلی (آسپیرین در برابر دارونما)، با استفاده از روش درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) بررسی شد.
ما 17 RCT را وارد کردیم، که 16 مورد آنها 1132 زن را بین دو گروه درمان با آسپیرین و دارونما تصادفیسازی کردند و یک RCT هم تعداد زنان را گزارش نکرد. دادههای دو RCT (از 16 مورد) در متاآنالیز مشارکت داده نشدند. همه زنان درد پرینه پس از اپیزیوتومی داشته، و شیردهی نداشتند. مطالعات بین سالهای 1967 و 1997 منتشر شدند، و خطر سوگیری به دلیل گزارشدهی ضعیف، اغلب نامشخص بود.
ما چهار مقایسه را وارد کردیم: آسپیرین در برابر دارونما (15 RCT)؛ آسپیرین 300 میلیگرمی در برابر 600 میلیگرمی (1 RCT)؛ آسپیرین 600 میلیگرمی در برابر 1200 میلیگرمی (2 RCT)؛ و آسپیرین 300 میلیگرمی در برابر 1200 میلیگرمی (1 RCT).
آسپیرین در برابر دارونما
آسپیرین در مقایسه با دارونما ممکن است منجر به گزارش موارد بیشتری از تسکین کافی درد، چهار تا هشت ساعت پس از مصرف دارو توسط زنان شود (خطر نسبی (RR): 2.03؛ 95% فاصله اطمینان (CI)؛ 1.69 تا 2.42؛ 13 RCT؛ 1001 زن؛ شواهد با قطعیت پائین). ما مطمئن نیستیم که آسپیرین در مقایسه با دارونما تاثیری بر نیاز به تسکین بیشتر درد (RR: 0.25؛ 95% CI؛ 0.17 تا 0.37؛ 10 RCTs؛ 744 زن؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین)، یا عوارض جانبی مربوط به مادر (RR: 1.08؛ 95% CI؛ 0.57 تا 2.06؛ 14 RCTs؛ 1067 زن؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین)، چهار تا هشت ساعت پس از تجویز دارو دارد یا خیر. آنالیزها بر اساس دوز دارو، هیچ تفاوت روشنی را در زیر-گروه نشان نداد.
آسپیرین 300 میلیگرمی در برابر 600 میلیگرمی
برای ما مشخص نیست که چهار ساعت پس از تجویز، آسپیرین 300 میلیگرمی در مقایسه با 600 میلیگرمی تاثیری روی تسکین کافی درد (RR: 0.82؛ 95% CI؛ 0.36 تا 1.86؛ 1 RCT؛ 81 زن) یا نیاز به تسکین بیشتر درد (RR: 0.68؛ 95% CI؛ 0.12 تا 3.88؛ 1 RCT؛ 81 زن) دارد یا خیر. هیچگونه عوارض جانبی مادری در هیچ یک از گروههای مختلف دوز آسپیرین مشاهده نشد.
آسپیرین 600 میلیگرمی در برابر 1200 میلیگرمی
مشخص نیست که طی چهار تا هشت ساعت پس از تجویز، آسپیرین 600 میلیگرمی در مقایسه با 1200 میلیگرمی، تاثیری روی تسکین کافی درد (RR: 0.85؛ 95% CI؛ 0.52 تا 1.39؛ 2 RCT؛ 121 زن)، نیاز به تسکین بیشتر درد (RR: 1.32؛ 95% CI؛ 0.30 تا 5.68؛ 2 RCT؛ 121 زن) یا عوارض جانبی مربوط به مادر (RR: 3.00؛ 95% CI؛ 0.13 تا 69.52؛ 2 RCT؛ 121 زن) میگذارد یا خیر.
آسپیرین 300 میلیگرمی در برابر 1200 میلیگرمی
مطمئن نیستیم طی چهار ساعت پس از تجویز 300 میلیگرم آسپیرین در مقایسه با 1200 میلیگرم از آن، تاثیری روی تسکین کافی درد (RR: 0.62؛ 95% CI؛ 0.29 تا 1.32؛ یک RCT؛ 80 زن) یا نیاز به تسکین بیشتر درد (RR: 2.00؛ 95% CI؛ 0.19 تا 21.18؛ یک RCT؛ 80 زن) مشاهده میشود یا خیر. هیچگونه عوارض جانبی مادری در هیچ یک از گروههای مختلف دوز آسپیرین مشاهده نشد.
هیچ یک از RCTهای وارد شده، عوارض جانبی نوزادی را گزارش نکردند.
هیچ یک از RCTها در مورد پیامدهای ثانویه مرور: بستری طولانی-مدت در بیمارستان به دلیل درد در ناحیه پرینه؛ بستری مجدد به دلیل درد در ناحیه پرینه؛ شیردهی کامل مادر هنگام ترخیص از بیمارستان؛ تغذیه مختلط هنگام ترخیص؛ شیردهی کامل در هفته ششم؛ درد پرینه در هفته ششم؛ دیدگاههای مادر؛ یا افسردگی پس از زایمان مادر، گزارشی را ارائه نکردند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.