موضوع چیست؟
آیا می‌توان آسپیرین را برای تسکین درد، در زنانی که متعاقب زایمان، درد پرینه دارند، بدون ایجاد عوارض جانبی برای مادر یا نوزاد، تجویز کرد؟
چرا این موضوع اهمیت دارد؟
متعاقب زایمان، بسیاری از زنان دچار درد در ناحیه پرینه (ناحیه بین واژن و مقعد) می‌شوند. ممکن است حین زایمان، پرینه کبود یا پاره شده، یا با هدف کمک به تولد نوزاد، بریده شود (اپیزیوتومی (episiotomy)). پس از زایمان، درد پرینه می‌تواند در توانایی زنان برای مراقبت از نوزادان خود و شیردهی اختلال ایجاد کند. اگر درد پرینه به طور موثری تسکین نیابد، مشکلات طولانی‌مدتی برای زنان ایجاد خواهد کرد؛ شامل مقاربت دردناک، مشکلات عضلات کف لگن که منتهی به بی‌اختیاری می‌شوند، پرولاپس، یا درد مزمن پرینه. آسپیرین ممکن است برای زنانی که بعد از زایمان دچار درد پرینه هستند، تجویز شود؛ اما اثربخشی و ایمنی آن در یک مرور سیستماتیک ارزیابی نشده است. این یک بهروزرسانی از مروری است که آخرین بار در سال 2017 منتشر شد. این بخشی از سلسله مرورهایی است که برای یافتن داروهایی جهت کمک به تسکین درد پرینه طی هفته اول پس از زایمان انجام شده‌اند.
ما چه شواهدی را یافتیم؟
ما در اکتبر سال 2019، به جست‌وجوی شواهد پرداختیم و 17 مطالعه تصادفی‌سازی و کنترل شده را، شامل 1132 زن یافتیم که بین سال‌های 1967 و 1997 منتشر شده بودند. همه زنان به دنبال یک اپیزیوتومی، درد پرینه داشتند (معمولا طی 48 ساعت پس از زایمان) و شیرده نبودند. زنان، آسپیرین خوراکی (دوزهای 300 تا 1200 میلی‌گرم) یا قرص‌های جعلی (دارونما (placebo)) دریافت کردند. کیفیت روش‌شناسی مطالعات، غالبا نامشخص بود. 2 کارآزمایی، هیچ داده‌ای را برای تجزیه‌وتحلیل ارائه ندادند.
آسپیرین در مقایسه با دارونما ممکن است باعث افزایش تسکین کافی درد در مادران، 4 تا 8 ساعت پس از تجویز آن شود (شواهد با قطعیت پائین). مشخص نیست که آسپیرین در مقایسه با دارونما، 4 تا 8 ساعت پس از تجویز، تاثیری بر نیاز به تسکین اضافی درد یا بروز عوارض جانبی آن در مادران دارد یا خیر (هر دو شواهد با قطعیت بسیار پائین).
اثرات تجویز آسپیرین 300 میلی‌گرمی در برابر 600 میلی‌گرمی (1 مطالعه)، 600 میلی‌گرمی در برابر 1200 میلی‌گرمی (2 مطالعه)، یا 300 میلی‌گرمی در برابر 1200 میلی‌گرمی (1 مطالعه) برای تسکین کافی درد، نیاز به تسکین اضافی درد یا بروز عوارض جانبی در مادر، نامشخص هستند.
هیچ مطالعه‌ای در مورد عوارض جانبی آسپیرین برای نوزاد، یا پیامدهای دیگری را که ما قصد ارزیابی آنها را داشتیم: بستری طولانیمدت در بیمارستان، یا بستری مجدد در بیمارستان به دلیل درد پرینه؛ درد پرینه 6 هفته پس از زایمان، دیدگاه زنان یا افسردگی پس از زایمان، گزارشی ارائه نکرد.
این یافته‌ها چه معنایی دارند؟
تک‌دوز آسپیرین ممکن است در تسکین درد متعاقب اپیزیوتومی در زنانی که شیرده نیستند، در فاصله 4 تا 8 ساعت بعد از تجویز، کمک کننده باشد.
ما اطلاعاتی را برای ارزیابی تاثیر آسپیرین در زنان شیرده نیافتیم.
آسپیرین تک‌دوز ممکن است باعث افزایش تسکین کافی درد در زنان مبتلا به درد پرینه پس از اپیزیوتومی در مقایسه با دارونما شود. مشخص نیست که آسپیرین در مقایسه با دارونما تاثیری بر نیاز به بی‌دردی اضافی یا بر عوارض جانبی مربوط به مادر دارد یا خیر. ما قطعیت شواهد را به دلیل محدودیت‌های مطالعه (خطر سوگیری)،عدم دقت و سوگیری انتشار، کاهش دادیم.
آسپیرین ممکن است برای استفاده در زنان غیر‌شیرده دچار درد پرینه پس از اپیزیوتومی در نظر گرفته شود. RCTهای وارد شده، زنان شیرده را از مطالعه خارج کردند، بنابراین هیچ شواهدی مبنی بر ارزیابی اثرات آسپیرین بر عوارض جانبی مربوط به نوزاد یا شیردهی وجود نداشت.
RCTهای آینده باید به گونه‌ای طراحی شوند که ما را نسبت به خطر پائین سوگیری مطمئن کنند و شکاف‌های موجود را در شواهد، مانند پیامدهای ثانویه تعیین شده برای این مرور، پر کنند. پژوهش حاضر بر زنان مبتلا به درد پس از اپیزیوتومی متمرکز شده؛ RCTهای آتی می‌توانند به زنان مبتلا به درد پرینه مرتبط با پارگی‌های خودبه‌خودی یا زایمان مداخله‌گرانه تعمیم داده شوند.
ترومای پرینه، به دنبال پارگی‌های خودبه‌خودی، برش جراحی (اپیزیوتومی (episiotomy)) يا در ارتباط با زايمان واژینال، پس از زايمان واژینال شایع بوده و اغلب با درد پرینه پس از زايمان همراه است. زایمان از راه یک پرینه سالم و آسیب ندیده نیز ممکن است منجر به درد پرینه شود. پیامدهای منفی سلامت مرتبط با درد پرینه برای زنان و نوزادان آنها در کوتاه‌مدت و دراز‌مدت مطرح هستند، و ممکن است این درد در مراقبت از نوزاد و پایداری شیردهی اختلال ایجاد کند. آسپیرین در مدیریت درد پرینه پس از زایمان مورد استفاده قرار گرفته، و اثربخشی و ایمنی آن باید ارزیابی شود. این یک بهروزرسانی از مروری است که آخرین بار در سال 2017 منتشر شد.
تعیین اثرات تک‌دوز آسپیرین (استیل‌سالیسیلیک اسید)، شامل دوزهای مختلف، در تسکین درد حاد ناحیه پرینه پس از زایمان.
برای این بهروزرسانی، ما پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه بارداری و زایمان در کاکرین (4 اکتبر 2019)، ClinicalTrials.gov، پلت‌فرم بین‌المللی پایگاه ثبت کارآزمایی‌های بالینی (ICTRP) سازمان جهانی بهداشت (4 اکتبر 2019) را جست‌وجو کرده و فهرست منابع مطالعات بازیابی‌شده را غربالگری کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs)، که به ارزیابی تک‌دوز آسپیرین در مقایسه با دارونما (placebo)، عدم درمان، دوز متفاوتی از آسپیرین، یا تک‌دوز پاراستامول یا استامینوفن، برای درمان زنان مبتلا به درد پرینه در اوایل دوره پس از زایمان (postpartum period) پرداختند. ما برنامه داشتیم که RCTهای خوشه‌ای را وارد کنیم، اما هیچ موردی را نیافتیم. ما شبه-RCTها و مطالعات متقاطع را خارج کردیم.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم، واجد شرایط بودن مطالعه را ارزیابی، داده‌ها را استخراج و خطر سوگیری (bias) RCTهای وارد شده را بررسی کردند. دقت داده‌ها بررسی شدند. قطعیت شواهد برای مقایسه اصلی (آسپیرین در برابر دارونما)، با استفاده از روش درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) بررسی شد.
ما 17 RCT را لحاظ کردیم؛ که 16 مورد آنها 1132 زن را بین دو گروه مصرف کننده آسپیرین و دارونما تصادفی‌سازی کردند و یک مورد RCT هم تعداد زنان را گزارش نکرد. داده‌های دو RCT (از 16 مورد) در متاآنالیز مشارکت داده نشدند. همه زنان درد پرینه پس از اپیزیوتومی داشتند و شیرده نبودند. مطالعات بین سال‌های 1967 و 1997 منتشر شدند و خطر سوگیری اغلب به دلیل گزارش‌دهی ضعیف، نامشخص بود.
ما 4 مقایسه را وارد کردیم: آسپیرین در برابر دارونما (15 RCT)؛ آسپیرین 300 میلی‌گرم در برابر 600 میلی‌گرم (1 RCT)؛ آسپیرین 600 میلی‌گرم در برابر 1200 میلی‌گرم (2 RCT)؛ و آسپیرین 300 میلی‌گرم در برابر 1200 میلی‌گرم (1 RCT).
آسپیرین در برابر دارونما
آسپیرین در مقایسه با دارونما ممکن است منجر به گزارش موارد بیشتری از تسکین کافی درد، 4 تا 8 ساعت پس از تجویز توسط زنان شود (خطر نسبی (RR): 2.03؛ 95% فاصله اطمینان (CI)؛ 1.69 تا 2.42؛ 13 RCT؛ 1001 زن؛ شواهد با قطعیت پائین). نامطمئن هستیم که آیا آسپیرین در مقایسه با دارونما، تاثیری روی نیاز به تسکین درد اضافی(RR=0.25؛ 95% CI؛ 0.17 تا 0.37؛ 10 RCTs؛ 744 زن؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین)؛ عوارض جانبی مربوط به مادر(RR=1.08؛ 95% CI؛ 0.57 تا 2.06؛ 14RCTs؛ 1067زن؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین)؛ 4 تا 8 ساعت پس از تجویز دارد یا خیر. آنالیزها بر اساس دوز دارو، هیچ تفاوت زیرگروه روشنی را نشان نداد.
آسپیرین 300 میلی‌گرمی در برابر 600 میلی‌گرمی
برای ما مشخص نیست که 4 ساعت پس از تجویز، آسپیرین 300 میلی‌گرمی در مقایسه با 600 میلی‌گرمی تاثیری روی تسکین کافی درد (RR: 0.82؛ 95% CI؛ 0.36 تا 1.86؛ یک RCT؛ 81 زن) یا نیاز به تسکین اضافی درد (RR: 0.68؛ 95% CI؛ 0.12 تا 3.88؛ یک مورد RCT؛ 81 زن) دارد یا خیر. هیچ‌گونه عوارض جانبی مادری در هیچ‌کدام از گروه‌های مختلف دوزاژ آسپیرین مشاهده نشد.
آسپیرین 600 میلی‌گرمی در برابر 1200 میلی‌گرمی
مشخص نیست که طی 4 تا 8 ساعت پس از تجویز 600 میلی‌گرم آسپیرین در مقایسه با 1200 میلی‌گرم آسپیرین، تاثیری روی تسکین کافی درد (RR: 0.85؛ 95% CI؛ 0.52 تا 1.39؛ دو RCT؛ 121زن)، نیاز به تسکین اضافی درد (RR: 1.32؛ 95% CI؛ 0.30 تا 5.68؛ دو RCT؛ 121 زن) یا عوارض جانبی مربوط به مادر (RR: 3.00؛ 95% CI؛ 0.13 تا 69.52؛ دو RCT؛ 121 زن) می‌گذارد یا خیر.
آسپیرین 300 میلی‌گرمی در برابر 1200 میلی‌گرمی
مطمئن نیستیم طی 4 ساعت پس از تجویز 300 میلی‌گرم آسپیرین در مقایسه با 1200 میلی‌گرم از آن، تاثیری روی تسکین کافی درد (RR: 0.62؛ 95% CI؛ 0.29 تا 1.32؛ یک RCT؛ 80 زن) یا نیاز به تسکین اضافی درد (RR: 2.00؛ 95% CI؛ 0.19 تا 21.18؛ یک RCT؛ 80 زن) دارد یا خیر. هیچ‌گونه عوارض جانبی مادری در هیچ‌کدام از گروه‌های مختلف دوزاژ آسپیرین مشاهده نشد.
هیچیک از RCTهای وارد شده، عوارض جانبی نوزادی را گزارش نکردند.
هیچیک از RCTها در مورد پیامدهای ثانویه مرور: بستری طولانیمدت به دلیل درد در ناحیه پرینه؛ بستری مجدد به دلیل درد در ناحیه پرینه؛ شیردهی کامل مادر هنگام ترخیص از بیمارستان؛ تغذیه مختلط هنگام ترخیص؛ شیردهی کامل در هفته ششم؛ درد پرینه در هفته ششم؛ دیدگاه‌های مادر؛ یا افسردگی پس از زایمان مادر، گزارشی ارائه نکردند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
