نقش استاتین‌ها در درمان بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)

سوال مطالعه مروری

شواهد مربوط به تاثیرات استاتین‌ها (statins) را در بزرگسالان مبتلا به COPD مرور کردیم. هشت مطالعه مرتبط را پیدا کردیم.

پیشینه

بیماری مزمن انسدادی ریه (chronic obstructive pulmonary disease; COPD) شامل گروهی از بیماری‌های ریوی پیشرونده است که باعث بروز مشکلات تنفسی می‌شوند. این گروه شامل آمفیزم (emphysema) و برونشیت مزمن (chronic bronchitis) است. استاتین‌ها داروهایی هستند که می‌توانند به کاهش سطح کلسترول در خون کمک کنند. پیشنهاد شده که استاتین‌ها از طریق خواص ضد-التهابی خود ممکن است به کاهش تعداد حملات تشدید بیماری در افراد مبتلا به COPD کمک کنند.

ویژگی‌های مطالعه

هشت مطالعه را شامل 1323 شرکت‌کننده وارد کردیم که مزایا و مضرات استاتین‌ها و دارونما (placebo) (یک درمان با ظاهری یکسان و بدون مزیت درمانی) را در افراد مبتلا به COPD مقایسه کردند.

نتایج کلیدی

ما دریافتیم که استاتین‌ها سطح التهاب را در افراد مبتلا به COPD کاهش می‌دهند اما این امر منجر به بهبود واضحی در تشدید حملات، مورتالیتی، ظرفیت عملکردی، کیفیت زندگی یا عملکرد ریه نمی‌شود. استاتین‌ها به‌طور کلی به خوبی تحمل شدند و با عوارض جانبی کمی همراه بودند.

کیفیت شواهد

این شواهد کیفیت پائین یا متوسطی داشتند و بیشتر آنها از کارآزمایی‌های کوتاه‌-مدت به دست آمدند.

این مرور تا می 2019 به‌روز است.

نتیجه‌گیری‌های نویسندگان: 

تعداد کمی از کارآزمایی‌هایی که شواهدی را با کیفیت پائین یا متوسط ارائه کردند، برای گنجاندن در این مرور مناسب بودند. آنها نشان دادند که استفاده از استاتین‌ها منجر به کاهش سطح سرمی CRP و IL-6 می‌شوند، اما این به معنای مزیت بالینی واضح برای افراد مبتلا به COPD نیست. انجام کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده بیشتری برای بررسی این موضوع مورد نیاز است.

خلاصه کامل را بخوانید...
پیشینه: 

بیماری مزمن انسدادی ریه (chronic obstructive pulmonary disease; COPD) یک بیماری ریوی شایع، قابل پیشگیری و قابل درمان است. تشدید COPD با کیفیت زندگی بدتر، افزایش بستری شدن در بیمارستان، و افزایش مورتالیتی همراه است. مداخلات دارویی موجود در حال حاضر تاثیر متغیری بر فراوانی حملات تشدید بیماری دارند. تاثیرات ضد-التهابی استاتین‌ها ممکن است منجر به کاهش التهاب ریوی و سیستمیک و در نتیجه کاهش حملات تشدید COPD شوند. چندین مطالعه مشاهده‌ای مزایای بالقوه استاتین‌ها را برای بیماران مبتلا به COPD نشان داده‌اند.

اهداف: 

هدف این مرور، بررسی شواهد موجود در مورد مزایا و مضرات مرتبط با استاتین-درمانی در مقایسه با دارونما (placebo) به عنوان درمان کمکی برای بیماران مبتلا به COPD است. اهداف اولیه شامل موارد زیر است.

• تعیین اینکه استاتین‌ها نرخ مورتالیتی ناشی از COPD را کاهش می‌دهند یا خیر.

• تعیین اینکه استاتین‌ها باعث کاهش دفعات حملات تشدید بیماری، بهبود کیفیت زندگی، یا بهبود عملکرد ریه در COPD می‌شوند یا خیر.

• تعیین اینکه استاتین‌ها با عوارض جانبی همراه هستند یا خیر.

روش‌های جست‌وجو: 

کارآزمایی‌ها را از پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه راه‌های هوایی در کاکرین شناسایی کردیم که شامل مطالعات به دست آمده از جست‌وجو در منابع مختلف الکترونیکی و جست‌وجوهای دستی در منابع دیگر بود. هم‌چنین پایگاه‌های ثبت کارآزمایی و فهرست منابع مطالعات اولیه را جست‌وجو کردیم. آخرین جست‌وجو را در 20 می 2019 انجام دادیم.

معیارهای انتخاب: 

کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده با طراحی موازی که بزرگسالان مبتلا به COPD را وارد کردند.

گردآوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها: 

از روش‌های استاندارد مورد نظر کاکرین استفاده کردیم. پیامدهای اولیه از پیش تعیین شده شامل تعداد حملات تشدید، مورتالیتی به هر علتی، و مورتالیتی ناشی از COPD بودند.

نتایج اصلی: 

هشت مطالعه شامل 1323 شرکت‌کننده مبتلا به COPD در این مرور وارد شدند. میانگین سنی شرکت‌کنندگان 61.4 تا 72 سال و بیشتر آنها مرد بودند (میانه (median): %73.4). میانگین حجم بازدمی اجباری در یک ثانیه (forced expiratory volume in one second; FEV₁) در خط پایه از 41% تا 90% مقدار پیش‌بینی شده بود. همه مطالعات استاتین-درمانی با شدت متوسط یا بالا را در برابر دارونما مقایسه کردند. طول دوره درمان از 12 هفته تا 36 ماه متغیر بود.

هیچ تفاوتی را با اهمیت آماری بین استاتین‌ها و دارونما در پیامد اولیه یعنی تعداد حملات تشدید بیماری به ازای هر فرد در سال (تفاوت میانگین (MD): 0.03-؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.25- تا 0.19؛ 1 کارآزمایی، 877 شرکت‌کننده)، از جمله تعداد تشدیدهایی که نیاز به بستری شدن در بیمارستان به ازای هر فرد-سال داشتند (MD: 0.00؛ 95% CI؛ 0.10- تا 0.10؛ 1 کارآزمایی، 877 تشدید) پیدا نکردیم. این شواهد پس از تنزل رتبه برای خطر نامشخص سوگیری، کیفیت متوسطی داشت. پیامدهای اولیه مورتالیتی به هر علتی (نسبت شانس (OR): 1.03؛ 95% CI؛ 0.61 تا 1.74؛ 2 کارآزمایی، 952 شرکت‌کننده) و مورتالیتی ناشی از COPD (OR: 1.25؛ 95% CI؛ 0.38 تا 4.13؛ 1 کارآزمایی، 877 شرکت‌کننده) تفاوت معنی‌داری را بین استاتین‌ها و دارونما نشان نداد، فواصل اطمینان گسترده حاکی از عدم-قطعیت در مورد دقت (precision) نتایج است. این شواهد پس از تنزل رتبه برای خطر نامشخص سوگیری و عدم-دقت، کیفیت پائینی داشتند.

نتایج برای آنالیز پیامدهای ثانویه تفاوت بارزی را بین استاتین‌ها و دارونما برای FEV₁ نشان نداد (% پیش‌بینی شده) (MD: 1.18؛ 95% CI؛ 2.6- تا 4.97، 6 کارآزمایی، 325 شرکت‌کننده) اما بهبود FEV₁/ظرفیت حیاتی اجباری (forced vital capacity; FVC) از اهمیت آماری برخوردار بود (MD: 2.66؛ 95% CI؛ 0.12 تا 5.2؛ P = 0.04؛ 6 کارآزمایی، 325 شرکت‌کننده). آنالیز حساسیت به استثنای دو کارآزمایی در معرض خطر بالای سوگیری (bias)، تفاوتی را در FEV₁/FVC که دارای اهمیت آماری باشد، نشان نداد (MD: 2.05؛ 95% CI؛ 0.87- تا 4.97-؛ P = 0.17؛ 4 کارآزمایی، 255 شرکت‌کننده). هم‌چنین هیچ تفاوت معنی‌داری را بین دو گروه در ظرفیت عملکردی اندازه‌گیری‌شده با توجه به مسافت طی‌شده در شش-دقیقه بر حسب متر پیدا نکردیم (MD: 1.79؛ 95% CI؛ 52.51- تا 56.09؛ 3 کارآزمایی، 71 شرکت‌کننده)، فواصل اطمینان گسترده نشان‌دهنده عدم-قطعیت در مورد دقت (precision) نتایج است. نتایج نشان دادند که تفاوت بارزی در کیفیت زندگی گزارش‌شده در سه کارآزمایی وجود نداشت، کاهش جزئی در پروتئین واکنشی-C (یا به اختصار CRP) در گروه مداخله دیده شد که دارای اهمیت آماری بود (MD: -1.03؛ 95% CI؛ 1.95- تا 0.11-؛ I² = 0%؛ P = 0.03؛ 3 کارآزمایی، 142 شرکت‌کننده). کاهش قابل‌توجهی را در اینترلوکین (IL)-6 در گروه مداخله مشاهده کردیم (MD: -2.11؛ 95% CI؛ 2.65- تا 1.56-؛ I² = 0%؛ P ≤ 0.00001؛ 2 کارآزمایی، 125 شرکت‌کننده). همه کارآزمایی‌ها به عوارض جانبی اشاره کردند و نشان دادند که استاتین‌ها به‌طور کلی به خوبی تحمل می‌شوند. یک مطالعه عوارض جانبی را با جزئیات گزارش کرد و نشان داد که نرخ تمام عوارض جانبی غیر-کشنده (تعداد عوارض جانبی جدی به ازای هر نفر در سال) برای همه مقایسه‌ها در هر دو گروه مشابه بود (1.56 ± 0.63 رویداد (گروه مداخله) و 1.48 ± 0.62 رویداد ( گروه کنترل)؛ P > 0.20)، به جز عوارض جانبی جدی غیر-کشنده مربوط به دستگاه گوارش، که در گروه مداخله فراوان‌تر گزارش شد (در 30 بیمار (0.05 رویداد به ازای هر نفر-سال) در برابر 17 بیمار (0.02 رویداد به ازای هر نفر-سال)؛ P = 0.02). کارآزمایی دیگر، تعداد کل و درصد عوارض جانبی را در گروه مداخله (12 (26%)) و در گروه کنترل (21 (43%)) و عوارض جانبی جدی را در گروه مداخله (4 (9%)) و در گروه کنترل (3 (6%) فهرست می‌کند. دیگر کارآزمایی‌ها بیان کردند که پژوهشگران هیچ عارضه جانبی قابل‌توجهی را از استاتین‌ها پیدا نکردند اما جزئیات عوارض جانبی را ارائه ندادند.

یادداشت‌های ترجمه: 

این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.

Tools
Information