تاپنتادول (tapentadol) خوراکی، تسکین درد خوبی را مشابه با مورفین یا اکسی‌کدون، برای افراد مبتلا به درد متوسط تا شدید سرطان ایجاد می‌کند.
از بین 2 یا 3 فرد مبتلا به سرطان، یک نفر دچار درد متوسط تا شدید خواهد شد. با پیشرفت سرطان، این درد ممکن است بدتر شود. مورفین از دهه 1950 تا کنون برای کنترل درد سرطان استفاده می‌شده است. از آن زمان به این سو، تعدادی از داروها با اثراتی شبیه مورفین برای کنترل درد تولید شده‌اند، که یکی از آنها تاپنتادول است. تاپنتادول در کارآزمایی‌های بالینی از سال 2005 مطالعه شده، اما فقط از سال 2011 در انگلستان استفاده شده است. این دارو به شکل قرص و با قدرت‌های متفاوت در دسترس بوده، و به‌طور معمول دو بار در روز استفاده می‌شود. در این مرور، ما قصد داریم تخمین بزنیم که تاپنتادول چگونه کار کرده و چه تعداد از افراد دچار عوارض جانبی ناشی از آن شدند، از جمله عوارض جدی، یا مواردی که منجر به قطع مصرف دارو توسط افراد می‌شوند.
ما بانک‌های اطلاعاتی پزشکی را برای یافتن کارآزمایی‌های بالینی جست‌وجو کردیم که در آنها تاپنتادول با دارونما (placebo) (داروی ساختگی) یا سایر داروهای ضد-درد در بزرگسالان مبتلا به سرطان با درد متوسط تا شدید مقایسه شده، و درد را با استفاده از روش‌های ارزیابی شناخته شده اندازه‌گیری کردند.
ما چهار مطالعه را با 1029 شرکت‌کننده یافتیم. هر چهار مطالعه، شرکت‌کنندگان مصرف کننده تاپنتادول را با شرکت‌کنندگان مصرف کننده داروی مشابه، مانند مورفین یا اکسی‌کدون، مقایسه کردند. تمام مطالعات یک دوره زمانی را برای یافتن بهترین دوز مصرفی، پیش از ادامه تجویز دارو و مقایسه سطوح درد آنها، به شرکت‌کنندگان ارائه کرد.
تمام مطالعات، حجم نمونه کوچک یا متوسطی داشتند، بنابراین نتایج به جای نشان دادن تفاوت‌های واقعی، در معرض خطر تحت تاثیر قرار گرفتن به وسیله نوسانات تصادفی‌سازی هستند، و آنها نیز ممکن است هرگونه تاثیری را بیشتر از حد واقعی برآورد کنند. در یک کارآزمایی به شرکت‌کنندگان اجازه داده شد تا درباره دارویی که مصرف می‌کنند اطلاع داشته باشند، و کارآزمایی دیگر نیز در اوایل مطالعه، به دلیل مشکلات تجویز دارو، متوقف شد، بنابراین شرکت‌کنندگان در مطالعه به تعداد مورد نظر نرسید. ما باید در مورد تفسیر نتایج حاصل از این مطالعات با احتیاط عمل کنیم.
از آن جا که مطالعات همگی از طراحی‌های مختلف استفاده کردند، قادر به مقایسه نتایج حاصل از هر یک از مطالعات با دیگری نبودیم. با این حال، نتایج هر مطالعه به تنهایی نشان داد که تفاوت زیادی بین سطوح درد مصرف‌کنندگان تاپنتادول و افرادی که از مورفین و اکسی‌کدون استفاده کردند، وجود نداشت. سطوح درد عموما به خوبی کنترل شد. همچنین مطالعات نشان دادند که هیچ تفاوت قابل‌اندازه‌گیری در تعداد عوارض جانبی رخ داده در مصرف‌کنندگان تاپنتادول، مورفین، یا اکسی‌کدون وجود نداشت.
بنابراین، ما فقط می‌توانیم نتیجه‌گیری کنیم که مطالعات انجام شده تا به امروز، نشان می‌دهند تاثیر تاپنتادول کمتر یا بیشتر از مورفین و اکسی‌کدون نیست و تحمل‌پذیری آن نسبت به مورفین و اکسی‌کدون، بیشتر یا کمتر نیست.
اطلاعات حاصل از RCTها، درباره اثربخشی و تحمل‌پذیری تاپنتادول، محدود بودند. مطالعات موجود حجم نمونه متوسط یا کوچک داشته و از طراحی‌های مختلف استفاده کردند، که همین امر مانع از ترکیب یا ادغام داده‌ها شد. تسکین درد و عوارض جانبی بین گروه‌های تاپنتادول و مورفین و اکسی‌کدون قابل مقایسه بود.
نسبت زیادی از افراد مبتلا به سرطان پیشرفته، دچار درد متوسط تا شدید می‌شوند. تاپنتادول (tapentadol) یک داروی ضد-درد جدید و با عملکرد مرکزی است که در گیرنده μ-اوپیوئید عمل کرده و مانع از بازجذب نورآدرنالین می‌شود. اثربخشی تاپنتادول در مقایسه با مورفین و اکسی‌کدون قابل مقایسه هستند.
بررسی اثربخشی ضد-دردی تاپنتادول برای تسکین درد سرطان در بزرگسالان، و عوارض جانبی مرتبط با استفاده از آن در کارآزمایی‌های بالینی.
ما پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL)، MEDLINE و EMBASE را از ژانویه 2005 تا جولای 2015، همراه با فهرست منابع مقالات بازیابی شده و مقالات مروری، و دو پایگاه ثبت کارآزمایی بالینی، جست‌وجو کردیم. جست‌وجوها از سال 2005 آغاز شد، زیرا این کار دوره‌ای را پوشش داد که طی آن کارآزمایی‌های بالینی انجام گرفتند. ما با تولید کنندگان تاپنتادول در انگلستان برای پیدا کردن کارآزمایی‌های بیشتر که در جست‌وجوهای الکترونیکی شناسایی نشدند، تماس گرفتیم. ما جست‌وجوها را با زبان انتشار آنها محدود نکردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده‌ای (RCTs) را وارد کردیم که در آنها تاپنتادول با دارونما (placebo) یا کنترل‌های فعال در بزرگسالان مبتلا به درد متوسط تا شدید ناشی از سرطان مقایسه شد. درد باید با استفاده از یک ابزار ارزیابی معتبر اندازه‌گیری شده، و مطالعات باید حداقل شامل 10 نفر شرکت‌کننده در هر بازوی درمانی بوده باشند.
دو نویسنده به طور مستقل از هم، داده‌ها را با استفاده از یک فرم استاندارد استخراج کرده و خطر سوگیری (bias) را بررسی کردند. ما داده‌های موجود را برای طراحی مطالعه، جزئیات شرکت‌کنندگان، مداخلات، و پیامدها، شامل معیارهای پیامد ضد-درد، خروج از درمان، و عوارض جانبی استخراج کردیم.
چهار مطالعه را با 1029 شرکت‌کننده وارد کردیم. تمام مطالعات از طراحی گروه موازی استفاده کرده، و شامل یک فاز اولیه تیتراسیون برای تعیین حداکثر دوز موثر و قابل تحمل از دارو بودند، و به دنبال آن مرحله نگهداشت (maintenance) اجرا شد. داروی تاپنتادول دو بار در روز و در محدوده دوز 50 تا 500 میلی‌گرم در روز مصرف شد. داروهای نجات (rescue medication) (مورفین یا اکسی‌کدون با آزادسازی و تاثیر سریع) در تمامی مطالعات در دسترس شرکت‌کنندگان قرار داشتند.
به‌طور کلی، 440 شرکت‌کننده در RCTهایی با طراحی کلاسیک، تصادفی‌سازی شدند و 589 شرکت‌کننده در کارآزمایی‌های enriched-enrolment, randomised-withdrawal (EERW) وارد شدند. در مجموع 476 شرکت‌کننده برای تیتراسیون با تاپنتادول تصادفی‌سازی شدند و 338 شرکت‌کننده در طول فاز نگهداشت از کارآزمایی خودشان، تاپنتادول مصرف کردند.
تمام مطالعات از نمرات عددی رتبه‌بندی، نمرات احساس (برداشت) کلی بیمار از تغییر (Patient Global Impression of Change) و استفاده از داروهای نجات به عنوان معیارهای اثربخشی استفاده کردند، و همگی درباره عوارض جانبی و انصراف از حضور در مطالعه گزارش ارائه کردند.
تمامی مطالعات، کمتر از 200 شرکت‌کننده را در هر بازوی درمانی وارد کردند و بنابراین در معرض خطر برآورد بیش از حد اثربخشی قرار داشتند. یک مطالعه به دلیل وجود مشکلات در فراهم کردن داروهای نجات، با کمتر از 20 شرکت‌کننده در هر بازوی درمانی در فاز نگهداشت کارآزمایی، زودهنگام پایان یافت. ما مطالعه دیگر را به دلیل طراحی برچسب-باز (open-label)، در معرض خطر بالای سوگیری قضاوت کردیم.
داده‌های کافی برای تجمیع داده‌ها و تجزیه‌وتحلیل آماری وجود نداشتند. در هر مطالعه، میزان پاسخ به درمان برای شدت درد در طول گروه‌های درمانی قابل مقایسه بود. در یک مطالعه EERW، میزان پاسخ به درمان در طول فاز نگهداشت، در هر دو گروه درمان و دارونما بالا بود (62% تاپنتادول؛ 69% مورفین؛ 50% دارونما) . برای تسکین درد، تاپنتادول به اندازه اکسی‌کدون یا مورفین موثر بود، نه بیشتر و نه کمتر (شواهد با کیفیت پائین).
میزان عوارض جانبی مرتبط با درمان بالا بود، حدودا 50% تا 90%. شایع‌ترین عوارض جانبی مربوط به دستگاه گوارش بودند (تهوع، استفراغ، یبوست) (شواهد با کیفیت پائین). از نظر عوارض جانبی جدی، مصرف تاپنتادول منفعتی نسبت به مصرف مورفین یا اکسی‌کدون نداشت. تعداد افرادی که دچار اثرات درمان بر هوشیاری، اشتها، یا تشنگی شدند، پائین گزارش شد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.