هدف از این مطالعه مروری چیست؟
هدف از این مطالعه مروری، یافتن میزان دقت دو تکنیک تصویربرداری - داپلر ترانس‌کرانیال رنگی (TCD) و داپلکس ترانس‌کرانیال با کدهای رنگی (TCCD) - برای تشخیص انسداد شریان‌ها در مغز در اولین ساعات پس از استروک بود و این‌که آیا می‌توان از آنها برای انتخاب بیمارانی استفاده کرد که ممکن است نیاز به دریافت روش‌های تصویربرداری تهاجمی‌تر و گران‌تر از قبیل آنژیوگرافی داخل شریانی (IA)، آنژیوگرافی توموگرافی کامپیوتری (CTA) و آنژیوگرافی رزونانس مغناطیسی (MRA) داشته باشند یا خیر. در حال حاضر هیچ توافقی در مورد استفاده از TCD و TCCD در مدیریت افراد مبتلا به استروک حاد وجود ندارد، و استفاده از TCD و TCCD بین کشورها و داخل کشورها متفاوت است.
پیام‌های کلیدی
TCD و TCCD ممکن است اطلاعات بالینی مفیدی را برای تشخیص انسداد شریان‌ها در مغز، در مقایسه با CTA؛ IA و MRA ارائه دهند.
چه چیزی در این مطالعه مروری مورد بررسی قرار گرفت؟
استروک ایسکمیک سومین علت مرگ‌ومیر و شایع‌ترین علت ناتوانی طولانی‌مدت است. این وضعیت معمولا در اثر انسداد جریان خون در یک قسمت از مغز ایجاد می‌شود. هنگامی که استروک در اثر انسداد یک شریان بزرگ ناشی از لخته شدن خون رخ می‌دهد، پیش‌‌آگهی بیماری، بدون درمان، اغلب ضعیف بوده و می‌تواند منجر به ناتوانی شدید شود. در حال حاضر، دو گزینه درمانی مؤثر وجود دارد که می‌توانند برای برطرف کردن لخته خون استفاده شوند: تجویز یک داروی ترومبولیتیک، یا خارج کردن لخته خون از شریان به صورت فیزیکی (ترومبکتومی مکانیکال). هر دو درمان در ساعات اولیه شروع استروک بهترین عملکرد خود را نشان می‌دهند. اسکن‌های سونوگرافی (TCD و TCCD) روشی سریع و ساده برای تشخیص انسداد رگ‌های خونی در مغز هستند. ما منابع علمی موجود را برای یافتن مطالعات بالینی‌ای بررسی کردیم، که به ارزیابی دقت این روش‌های تشخیصی در مقایسه با CTA؛ IA و MRA برای شناسایی عروق خونی مسدود شده در مغز در افرادی پرداختند که دارای علائم استروک ایسکمیک بودند.
نتایج اصلی این مرور چه هستند؟
یک جست‌وجوی جامع در بانک‌های اطلاعاتی الکترونیکی مهم مرتبط از سال 1982 تا 13 مارچ 2018، تعداد 13,534 مقاله را شناسایی کرد، اما فقط 9 مطالعه معیارهای ورود از پیش تعیین‌شده را داشتند. 9 مطالعه شناسایی‌شده، در مجموع 493 بیمار مبتلا به استروک را با نسبت‌های مشابه از زنان و مردان وارد کردند. ميانگين سنی شركت‌كنندگان وارد شده، 64.2 سال (از 55.8 تا 69.9 سال) بود. شش مطالعه، شرکت‌کنندگان را در اروپا، یک مطالعه در آمریکای جنوبی، یک مطالعه در چین و یک مطالعه در مصر به کار گرفتند. نتایج این مطالعه مروری نشان می‌دهد که اگر از TCD یا TCCD در گروه 1000 نفری با علائم استروک حاد استفاده شود، که در 420 (42%) نفر از آنها ناشی از انسداد شریان‌های بزرگ در مغز باشد، 428 نفر نتیجه آزمایش مثبت خواهند داشت اما 29 نفر از آنها (29/428، 7%)، حتی اگر انسداد شریان‌های بزرگ را نداشته باشند، به اشتباه به‌عنوان مثبت شناخته می‌شوند. به‌طور مشابه، 572 مورد تخمین زده می‌شود نتیجه آزمایش منفی دارند و علائم آنها ناشی از انسداد شریان‌های بزرگ در مغز نیست، اما 21 مورد (21/572، 4%) از این موارد منفی در واقع دارای انسداد شریان‌های بزرگ هستند، که TCD یا TCCD آنها را تشخیص نداده است. به‌طور خلاصه، برای افراد مبتلا به استروک ایسکمیک حاد، TCD یا TCCD می‌تواند اطلاعات بالینی مفیدی را برای تشخیص انسداد شریان‌های بزرگ در مغز در مقایسه با CTA؛ IA و MRA ارائه دهد. هر دو تست بررسی شده در مرور (TCD و TCCD) دقت مشابهی را نشان دادند.
نتایج به‌دست آمده از مطالعات در این مرور تا چه اندازه قابل‌‌اطمینان هستند؟
محدودیت اصلی این مطالعه مروری، تعداد کم افراد ارزیابی شده توسط TCD و TCCD در مطالعات فردی است. تعداد کافی افراد مورد مطالعه قرار نگرفتند، تا اطمینان واقعی در مورد این نتایج داشته باشیم. برای تأیید یا رد این نتایج، انجام مطالعات بیش‌تری لازم است.
این مطالعه مروری شواهدی را ارائه می‌دهد که TCD یا TCCD، که توسط متخصصان با تجربه و با مهارت کافی انجام شود، می‌توانند اطلاعات تشخیصی مفیدی را برای تشخیص تنگی یا انسداد عروق اینتراکرانیال در افراد مبتلا به استروک ایسکمیک حاد فراهم کنند، یا راهنمایی باشند برای درخواست انجام تصویربرداری عصبی عروقی تهاجمی‌تر، به‌ویژه در جایی‌که تصویربرداری عروقی مبتنی بر CT یا MR بلافاصله در دسترس نیست. انجام مطالعات بیش‌تری برای تأیید یا رد نتایج این مطالعه مروری با حجم نمونه بزرگ‌تری از بیماران مبتلا به استروک، و برای تعیین نقش محیط کنتراست و ارزیابی مزیت بالینی استفاده از اولتراسوند، مورد نیاز است.
انسداد یا تنگی شریان‌های بزرگ اینتراکرانیال می‌توانند در مرحله حاد استروک ایسکمیک در حدود 42% از بیماران تشخیص داده شود. درمان‌های تأیید شده برای استروک ایسکمیک حاد عبارتند از ترومبولیز با فعال‌کننده پلاسمینوژن بافتی نوترکیب (rt-PA) داخل وریدی، و ترومبکتومی مکانیکال؛ که هدف هر دو کانالیزه کردن مجدد شریان داخل جمجمه‌ای مسدود شده است. استاندارد مرجع برای تشخیص تنگی و انسداد اینتراکرانیال، عبارت است از آنژیوگرافی داخل شریانی (IA)، و اخیرا، آنژیوگرافی توموگرافی کامپیوتری (CTA) و آنژیوگرافی رزونانس مغناطیسی (MRA)، یا MRA تقویت شده با کنتراست. داپلر ترانس‌کرانیال (TCD) و داپلر ترانس‌کرانیال رنگی (TCCD) ابزاری مفید، سریع، و غیرتهاجمی برای ارزیابی آسیب‌شناسی شریان‌های بزرگ اینتراکرانیال هستند. با توجه به عدم توافق جمعی فعلی در مورد استفاده از TCD و TCCD در کار بالینی، ما به‌طور سیستماتیک منابع علمی را برای یافتن مطالعاتی بررسی کردیم که به ارزیابی دقت تشخیصی این تکنیک‌ها در مقایسه با IA داخل شریانی، CTA و MRA برای تشخیص تنگی و انسداد اینتراکرانیال در افرادی پرداختند که با علائم استروک ایسکمیک تظاهر پیدا کردند.
ارزیابی دقت تشخیصی TCD و TCCD برای تشخیص تنگی و انسداد شریان‌های بزرگ اینتراکرانیال در افراد مبتلا به استروک ایسکمیک حاد.
ما جست‌وجوهای خود را از ژانویه 1982 به این سو محدود کردیم زیرا تکنیک داپلر ترانس‌کرانیال فقط در دهه 1980 در بالین معرفی شد. ما MEDLINE (OVID) (از 1982 تا 2018)؛ Embase (OVID) (از 1982 تا 2018)؛ بانک اطلاعاتی خلاصه‌های مرور اثرات (DARE)؛ و بانک اطلاعاتی ارزیابی تکنولوژی سلامت (HTA) (از 1982 تا 2018) را جست‌وجو کردیم. علاوه بر این، ما فهرست منابع کلیه مقالات بازیابی‌شده و مقالات مروری مرتبط را که قبلا منتشر شده بودند، مورد بررسی قرار دادیم، مجموعه مقالات کنفرانس‌های مربوطه را به صورت دستی جست‌وجو کرده، وب‌سایت‌های مرتبط را جست‌وجو و با کارشناسان در این زمینه تماس گرفتیم.
ما همه مطالعاتی را وارد کردیم که به مقایسه TCD یا TCCD (آزمون‌های شاخص) با MRA؛ CTA؛ IA یا MRA تقویت‌شده با کنتراست (استانداردهای مرجع) در افراد مبتلا به استروک ایسکمیک حاد پرداخته بودند، که در آنها همه شرکت‌کنندگان طی 24 ساعت از شروع علائم، تحت هر دو آزمایش شاخص و استاندارد مرجع قرار گرفتند. ما مطالعات کوهورت آینده‌نگر و مطالعات تصادفی‌سازی شده را از مقایسه‌های تست وارد کردیم. ما هم‌چنین مطالعات گذشته‌نگر را در صورتی برای ورود به مطالعه واجد شرایط در نظر گرفتیم که نمونه جمعیت اولیه آن به صورت آینده‌نگر وارد شده بودند اما نتایج به صورت گذشته‌نگر تجزیه‌وتحلیل شدند.
حداقل دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم عناوین و چکیده‌های شناسایی شده را توسط استراتژی‌های جست‌وجو غربالگری کردند، معیارهای ورود را به مطالعه مورد استفاده قرار دادند، داده‌ها را استخراج، کیفیت روش‌شناسی (با استفاده از QUADAS-2) را ارزیابی، و ناهمگونی را مورد بررسی قرار دادند. ما برای به‌دست آوردن اطلاعات گمشده با نویسندگان مطالعه تماس گرفتیم.
یک جست‌وجوی جامع از بانک‌های اطلاعاتی الکترونیکی مرتبط مهم (MEDLINE و Embase) از سال 1982 تا 13 مارچ 2018 منجر به شناسایی 13,534 مقاله شد که از این تعداد 9 مورد برای ورود به مرور واجد شرایط بودند. این مطالعات در کل 493 شرکت‌کننده را وارد کردند. ميانگين سنی شركت‌كنندگان وارد شده، 64.2 سال بود (از 55.8 تا 69.9 سال). نسبت زنان و مردان در طول مطالعات مشابه بود. شش مطالعه، شرکت‌کنندگان را در اروپا، یک مطالعه در آمریکای جنوبی، یک مطالعه در چین و یک مطالعه در مصر وارد کردند. خطر سوگیری (bias) برای انتخاب شرکت‌کنندگان بالا بود اما برای جریان، زمان‌بندی، شاخص و استاندارد مرجع پایین گزارش شد. خلاصه برآوردهای حساسیت و ویژگی برای TCD و TCCD به‌ترتيب، 95% (95% CI؛ 0.83 تا 0.99) و 95% (95% CI؛ 0.90 تا 0.98) بودند. با توجه به شیوع تنگی یا انسداد معادل 42% (همان‌طور که در منابع علمی گزارش شده)، برای هر 1000 نفر که تست TCD یا TCCD را دریافت می‌کنند، تنگی یا انسداد در 21 نفر (95% CI؛ 4 تا 71) تشخیص داده نمی‌شود و در 29 نفر (95% CI؛ 12 تا 58) به اشتباه به صورت حفظ انسداد اینتراکرانیال تشخیص داده می‌شود. با این‌حال، ناهمگونی قابل‌توجهی بین مطالعات وجود داشت، که وقتی فقط انسداد MCA در نظر گرفته شد، یا هنگامی‌که تجزیه‌وتحلیل محدود به شرکت‌کنندگان بررسی شده طی 6 ساعت نخست پس از شروع حمله شد، دیگر مشهود نبود. عملکرد TCD یا TCCD در تائید یا رد انسداد MCA خوب بود. محدودیت‌های این مطالعه مروری، تعداد کم مطالعات شناسایی‌شده و فقدان داده‌ها در استفاده از محیط کنتراست سونوگرافی بود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.