پریتونئوم (peritoneum) پوشش داخلی شکم (tummy) است. پس از جراحی، هنگام بستن شکم، برخی از جراحان پریتونئوم را به هم می‌دوزند، زیرا فکر می‌کنند این کار استحکام زخم را افزایش می‌دهد. برخی دیگر این کار را انجام نمی‌دهند، زیرا تصور می‌شود که این کار غیر-ضروری است، هزینه‌های جراحی را از طریق استفاده از مواد بیشتر بخیه افزایش می‌دهد، زمان جراحی را بیشتر کرده و ممکن است درد را نیز افزایش دهد. بنابراین، بستن یا نبستن پریتونئوم و روش بستن آن (بخیه‌های پیوسته و مستمر در برابر بخیه‌های منقطع) در جراحی‌های شکمی غیر-مرتبط با زایمان بحث‌برانگیز است. با انجام یک جست‌وجوی کامل در متون علمی پزشکی برای یافتن کارآزمایی‌هایی که بستن و نبستن پریتونئوم را پس از جراحی‌های شکمی غیر-مرتبط با زایمان مقایسه کردند، به بررسی این اختلاف‌نظرها پرداختیم. فقط کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده را بدون اعمال محدودیت در کارآزمایی‌ها بر اساس زبان یا سال انتشار یا تعداد شرکت‌کنندگان مطالعه وارد کردیم. دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم کارآزمایی‌ها را شناسایی کرده و داده‌ها را استخراج کرده‌اند.
پنج کارآزمایی را شناسایی کردیم که شامل 836 شرکت‌کننده تحت جراحی‌های باز شکمی بودند. بستن پریتونئال در 410 شرکت‌کننده انجام و در 426 نفر انجام نشد. تمام کارآزمایی‌ها دارای خطر بالای سوگیری (bias) بودند. فقط یک کارآزمایی نسبتی را از شرکت‌کنندگان گزارش کرد که تا یک سال پس از جراحی فوت کردند، و تفاوت معنی‌داری بین گروه‌های بستن و نبستن پریتونئوم وجود نداشت. سه کارآزمایی باز شدن بزرگ زخم (باز شدن بخیه شکم) را گزارش کردند که نیاز به جراحی اورژانسی داشت. به‌طور کلی، 10/663 شرکت‌کننده (1.5%) دچار بازشدگی شکم شدند، تفاوت معنی‌داری در نسبتی از شرکت‌کنندگان دچار این عارضه بین این دو گروه دیده نشد. سه کارآزمایی بازشدگی خفیف زخم (فتق ناشی از برش جدار شکم (incisional hernia)) را گزارش کردند که ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد. به‌طور کلی، 17/663 شرکت‌کننده (2.5%) دچار فتق ناشی از برش جدار شکم شدند، باز هم تفاوت معنی‌داری بین این دو گروه وجود نداشت.
هیچ یک از کارآزمایی‌ها پیامدهای مهم را مانند کیفیت زندگی؛ وقوع انسداد روده (ناشی از چسبیدن روده‌ها به هم و به دیواره شکم (چسبندگی))؛ یا نسبتی از شرکت‌کنندگان که برای رفع فتق ناشی از برش جدار شکم یا چسبندگی نیاز به جراحی داشتند، گزارش نکردند. فقط یک کارآزمایی طول مدت بستری در بیمارستان را گزارش کرد و تفاوت معنی‌داری را بین گروه‌ها نشان نداد، اما بستری مجدد را در محاسبات خود لحاظ نکرد. به نظر نمی‌رسد شواهدی دال بر مزیت کوتاه-مدت یا طولانی-مدت بستن پریتونئال در جراحی‌های غیر-مرتبط با زایمان وجود داشته باشد. با این حال، کارآزمایی‌ها در معرض خطر بالای سوگیری بودند که می‌تواند منجر به نتیجه‌گیری‌های نادرست شود. جالب این است که یافته‌های ما مشابه یافته‌های گروه پژوهشی دیگری است که مرور مشابهی را برای جراحی‌های مربوط به زایمان انجام داده‌اند.
هیچ شواهدی دال بر مزیت کوتاه-مدت یا طولانی-مدت بستن پریتونئال برای جراحی‌های غیر-زایمانی شکم وجود ندارد. اگر کارآزمایی‌های بیشتری در مورد این موضوع انجام شوند، باید یک دوره پیگیری کافی داشته باشند و باید اقدامات کافی برای اطمینان از اینکه نتایج در معرض سوگیری قرار نمی‌گیرند نیز صورت گیرند.
هیچ اتفاق نظری وجود ندارد در مورد اینکه پریتونئوم باید در طول جراحی غیر-زایمانی شامل لاپاروتومی، بسته شود یا باز نگه داشته شود. در مورد روش بستن پریتونئوم (بخیه پیوسته در برابر بخیه منقطع) نیز اتفاق نظری وجود ندارد. اگر بتوان بدون عارضه بستن پریتونئوم را حذف کرد یا حتی به روشی آن را بست که برای بیماران مزیتی داشته باشد، این امر می‌تواند با کاهش تعداد بخیه‌های استفاده شده و مدت زمان جراحی، هزینه جراحی‌های شکمی را کاهش دهد.
مقایسه مزایا و مضرات بستن پریتونئال جداری (parietal) در مقایسه با نبستن پریتونئال جداری در بیمارانی که تحت جراحی غیر-زایمانی شکم قرار می‌گیرند.
در فوریه 2013، پایگاه ثبت تخصصی گروه زخم در کاکرین (جست‌وجو در 14 فوریه 2013)؛ پایگاه مرکزی ثبت کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL) (2013، شماره 1)؛ Database of Abstracts of Reviews of Effects (شماره 1؛ 2013)؛ Ovid MEDLINE (1946 تا هفته 1 فوریه، 2013)؛ Ovid EMBASE (1974 تا هفته 06 فوریه، 2013)؛ و EBSCO CINAHL (1982 تا 8 فوریه 2013) را جست‌وجو کردیم.
فقط کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده‌ای (randomised controlled trials; RCTs) را وارد کردیم که بستن پریتونئال را با نبستن آن در بیمارانی (بزرگسالان و کودکان) که تحت جراحی‌های غیر-زایمانی شکم قرار گرفتند، مقایسه کردند. همه RCTهای مرتبط، بدون در نظر گرفتن زبان، وضعیت انتشار، سال انتشار یا حجم نمونه، در آنالیز گنجانده شدند.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم کارآزمایی‌ها را شناسایی کرده و داده‌ها را استخراج کردند. خطر نسبی (RR) را با 95% فواصل اطمینان (CI) برای مقایسه پیامدهای دو-حالتی بین گروه‌ها و تفاوت میانگین (MD) را با 95% CI برای مقایسه پیامدهای پیوسته محاسبه کردیم. متاآنالیز را با استفاده از مدل اثر-ثابت و مدل اثرات-تصادفی انجام دادیم. در جایی که امکان‌پذیر بود، آنالیز قصد درمان (intention-to-treat) انجام شد.
پنج کارآزمایی شامل 836 شرکت‌کننده که به صورت تصادفی به بستن پریتونئال (410 شرکت‌کننده) و نبستن پریتونئال (426 شرکت‌کننده) اختصاص یافتند، در این مرور گنجانده شدند. همه کارآزمایی‌ها خطر بالای سوگیری (bias) داشتند. همه کارآزمایی‌ها شامل شرکت‌کنندگانی بودند که تحت جراحی لاپاروتومی (جراحی باز) قرار گرفتند. چهار مورد از پنج کارآزمایی از کاتگوت (catgut) یا کرومیک کاتگوت (chromic catgut) برای بستن پریتونئال استفاده کردند. سه کارآزمایی شامل برش‌های عمودی و دو کارآزمایی شامل برش‌های عرضی بودند. هیچ کدام از این کارآزمایی‌ها، مورتالیتی را در 30 روز گزارش نکردند. در تنها کارآزمایی که این پیامد را گزارش کرد، تفاوت معنی‌داری در مورتالیتی یک-سال بین دو گروه وجود نداشت (RR: 1.11؛ 95% CI؛ 0.56 تا 2.19). تنها عارضه جانبی جدی گزارش شده حول‌وحوش زمان انجام جراحی، باز شدن بخیه در ناحیه شکم بود که در سه کارآزمایی گزارش شد. به طور کلی، بخیه در ناحیه شکم در 10/663 (1.5%) از شرکت‌کنندگان باز شد. تفاوت معنی‌داری بین این دو گروه در نسبتی از شرکت‌کنندگان که دچار بازشدگی شکم شدند، وجود نداشت (RR: 0.71؛ 95% CI؛ 0.22 تا 2.35). همان سه کارآزمایی نسبتی را از شرکت‌کنندگان گزارش کردند که دچار فتق ناشی از برش جدار شکم (incisional hernia) شدند. جزئیات دوره پیگیری فقط برای یک کارآزمایی در دسترس بود و بنابراین نتوانستیم نرخ بروز عوارض را محاسبه کنیم. به‌طور کلی، 17/663 (2.5%) نفر از شرکت‌کنندگان دچار فتق ناشی از برش جدار شکم شدند. تفاوت معنی‌داری بین این دو گروه در نسبتی از شرکت‌کنندگان که دچار این نوع فتق شدند، وجود نداشت (RR: 0.92؛ 95% CI؛ 0.37 تا 2.28). هیچ یک از کارآزمایی‌ها کیفیت زندگی؛ نرخ بروز یا نسبتی را از شرکت‌کنندگان که دچار انسداد روده به دلیل چسبندگی شدند؛ یا نیاز به انجام جراحی مجدد ناشی از فتق برش جدار شکم یا چسبندگی، گزارش نکردند. فقط یک کارآزمایی طول مدت بستری در بیمارستان را گزارش کرد، ولی بستری مجدد را در محاسبات خود لحاظ نکرد. تفاوت معنی‌داری در طول مدت بستری بین دو گروه دیده نشد (MD؛ 0.40 روز؛ 95% CI؛ 0.51- تا 1.31).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.