زایمان سزارین (CS) به رایج‌ترین جراحی زایمان تبدیل شده، به‌طوری که از هر سه زن باردار یک نفر زایمان سزارین می‌کند. استفاده از کاتتر‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های ادراری (لوله انعطاف‌پذیر الاستیک که برای تخلیه ادرار از مثانه استفاده می‌شود) حین و پس از CS به‌طور معمول با زایمان سزارین استفاده می‌شود. مزایای استفاده از کاتتر عبارتند از: تخلیه مثانه را حفظ می‌کند که ممکن است دید را حین جراحی بهبود بخشد و آسیب مثانه را به حداقل برساند، و احتباس ادراری را پس از جراحی (ناتوانی در دفع ادرار) کم کند، اما می‌تواند با افزایش بروز عفونت ادراری، درد مجرای ادراری، مشکلات در دفع ادرار پس از برداشتن کاتتر، تاخیر در راه افتادن، و افزایش بستری در بیمارستان، مرتبط باشد.
این مرور بر اساس پنج مطالعه شامل 1065 زن تحت CS است. سطح کیفیت مطالعات متوسط بود. مطالعات واردشده از معیارهای این مرور برای تشخیص UTI استفاده نکردند، بنابراین هیچ داده‌ای برای این پیامد اولیه وجود ندارد. هنگام در نظر گرفتن UTI، همانطور که توسط نویسندگان کارآزمایی تعریف شد، هیچ تفاوت بارزی میان گروه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها وجود نداشت. هیچ داده‌ای در رابطه با آسیب مثانه در طول CS وجود نداشت (دیگر پیامد اولیه این مرور).
آنالیز ما نشان داد که استفاده از کاتتر ادراری با احتباس کمتر ادرار پس از CS همراه بود. از سوی دیگر، درد/ناراحتی ناشی از کاتتریزاسیون یا در نخستین دفع ادرار پس از CS، زمان به حرکت افتادن و بستری شدن در بیمارستان، به نفع عدم استفاده از کاتتر ادراری بود. تفاوتی در بروز خونریزی رحمی ناشی از آتونی رحم (ریلکس شدن رحم) پس از زایمان وجود نداشت.
شواهد محدود در این مرور بر اساس پنج کارآزمایی با کیفیت متوسط است و نتایج باید در این زمینه در نظر گرفته شوند. شواهد کافی برای ارزیابی استفاده روتین از کاتتر‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های ادراری ساکن در مثانه در زنان تحت CS وجود ندارد. نیاز به انجام تحقیقات دقیق‌تری در مورد این موضوع وجود دارد و کارآزماییهای آینده باید از معیارهای استانداردشده برای تشخیص UTI و دیگر پیامد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های رایج استفاده کنند.
این مرور شامل شواهد محدودی از پنج RCT با کیفیت متوسط است. پیامد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های اولیه مرور (آسیب مثانه حین جراحی و UTI)، یا گزارش نشدند یا به روشی گزارش نشدند که برای آنالیز ما مناسب باشند. شواهد موجود در این مرور مبتنی بر برخی از پیامد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های ثانویه، با وجود ناهمگونی در برخی از آنالیزها، است. شواهد کافی برای ارزیابی استفاده روتین از کاتتر ادراری ساکن در مثانه در زنان تحت CS وجود ندارد. نیاز به انجام RCTهای دقیق‌تر، با حجم نمونه کافی، معیارهای استانداردشده برای تشخیص UTI و دیگر پیامد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های رایج وجود دارد.
زایمان سزارین (caesarean section; CS) شایع‌ترین جراحی زایمان است که بیش از یک سوم زنان باردار CS قسمت پائین‌تر را دریافت می‌کنند. تخلیه مثانه به عنوان یک پروسیجر پیش از جراحی، قبل از CS انجام می‌شود. شواهد جدید حاکی از آن است که حذف استفاده از کاتتر‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های ادراری در طول و پس از CS می‌تواند خطر بروز عفونتهای مجاری ادراری (urinary tract infections; UTIs) مرتبط با آن، و درد/ناراحتی ناشی از کاتتر را برای مادر کاهش دهد، و منجر به حرکت زودهنگام و بستری کوتاه‌تر در بیمارستان شود.
ارزیابی اثربخشی و بی‌خطری (safety) استفاده از کاتتر ادراری ساکن در مثانه برای مراقبت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های حین و پس از جراحی در زنان تحت CS.
در پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه بارداری و زایمان در کاکرین (31 دسامبر 2013) و فهرست منابع مطالعات بازیابی‌شده به جست‌وجو پرداختیم.
کارآزماییهای تصادفی‌سازی و کنترل‌شده‌ای (randomised controlled trials; RCTs) که استفاده از کاتتر ادراری ساکن در مثانه را در مقابل عدم استفاده از آن یا تخلیه مثانه را در زنان تحت CS (برنامه‌ریزی شده یا اورژانسی)، بدون توجه به نوع بیهوشی مورد استفاده، مقایسه کردند. کارآزماییهای شبه-تصادفی‌سازی شده و خوشه‌ای-تصادفی‌سازی شده (cluster-randomised) قابلیت ورود را به این مرور نداشتند. مطالعات ارائه‌شده به عنوان چکیده واجد شرایط ورود بودند، مشروط بر اینکه حاوی اطلاعات کافی برای ارزیابی طراحی مطالعه و پیامدها بودند.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم به ارزیابی واجد شرایط بودن و کیفیت کارآزمایی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها، و استخراج دادهها پرداختند. صحت (accuracy) دادهها بررسی شد.
این جست‌وجو 16 مطالعه (از 17 گزارش) را بازیابی کرد. ده مطالعه حذف شدند و یک مطالعه در انتظار ارزیابی است. پنج مطالعه (شامل 1065 زن، 1090 مورد وارد شدند) را در این مرور گنجاندیم. در مجموع، مطالعات واردشده دارای خطر سوگیری (bias) متوسط بودند.
دادههای مربوط به یکی از پیامد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های اولیه (UTI) در چهار مطالعه گزارش شدند، اما با تعریف ما از UTI (همانطور که در پروتکل از قبل مشخص شد) مطابقت نداشت. مطالعات واردشده در مورد دیگر پیامد اولیه - آسیب مثانه حین جراحی (این پیامد در ما از قبل مشخص نشد)، گزارش نکردند. دو پیامد ثانویه در مطالعات واردشده گزارش نشدند: نیاز به دریافت داروی بی‌دردی پس از جراحی و رضایت زنان. مطالعات واردشده دادههای محدودی را در رابطه با پیامد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های ثانویه این مرور ارائه کردند.
کاتتر ادراری ساکن در مثانه در مقابل عدم استفاده از کاتتر - سه مطالعه (840 زن)
قرار دادن کاتتر ادراری ساکن در مثانه با کاهش بروز اتساع مثانه ( پیامد مشخص نشده) در پایان جراحی همراه بود (خطر نسبی (RR): 0.02؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.00 تا 0.35؛ یک مطالعه، 420 زن) و موارد کمتری از بروز احتباس ادراری (RR: 0.06؛ 95% CI؛ 0.01 تا 0.47؛ دو مطالعه، 420 زن) یا نیاز به کاتتریزاسیون (RR: 0.03؛ 95% CI؛ 0.01 تا 0.16؛ سه مطالعه، 840 شرکت‌کننده) گزارش شد. در مقابل، کاتتر ادراری ساکن در مثانه با زمان بیشتری تا اولین دفع ادرار (تفاوت میانگین (MD): 16.81 ساعت؛ 95% CI؛ 16.32 تا 17.30؛ یک مطالعه، 420 زن) و درد یا ناراحتی بیشتر به دلیل کاتتریزاسیون (و/یا در نخستین ادرار) (متوسط RR؛ 10.47؛ 95% CI؛ 4.71 تا 23.25، دو مطالعه، 420 زن) همراه بود، اگرچه سطوح بالایی از ناهمگونی (heterogeneity) مشاهده شد. به‌طور مشابه، زنان در گروه کاتتر ادراری ساکن در مثانه در مقایسه با زنان در گروه «بدون استفاده از کاتتر»، با زمان طولانی‌تری برای راه افتادن پس از جراحی (MD؛ 4.34 ساعت؛ 95% CI؛ 1.37 تا 7.31، سه مطالعه، 840 زن) و طول مدت طولانی‌تر بستری در بیمارستان (MD؛ 0.62 روز؛ 95% CI؛ 0.15 تا 1.10، سه مطالعه، 840 زن) همراه بود. با این حال، سطوح بالایی از ناهمگونی برای این دو پیامد مشاهده شد و نتایج باید با احتیاط تفسیر شوند.
هیچ تفاوتی در خونریزی پس از زایمان (postpartum haemorrhage; PPH) به دلیل آتونی رحم (uterine atony) وجود نداشت. همچنین هیچ تفاوتی در بروز UTI (همانطور که توسط محققان تعریف شد) میان گروه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های کاتتر ادراری ساکن در مثانه و بدون کاتتریزاسیون وجود نداشت (دو مطالعه، 570 زن). با این حال، سطوح بالایی از ناهمگونی برای این پیامد از پیش تعیین نشده مشاهده شد و نتایج باید در این زمینه در نظر گرفته شوند.
کاتتر ادراری ساکن در مثانه در مقابل تخلیه مثانه - دو مطالعه (225 زن)
دو مطالعه (225 زن) استفاده از کاتتر ادراری ساکن در مثانه را در مقابل تخلیه مثانه مقایسه کردند. هیچ تفاوتی میان گروه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها از نظر احتباس ادراری پس از CS، طول مدت بستری در بیمارستان یا پیامد از پیش مشخص نشده UTI (همانطور که توسط محققان تعریف شد) وجود نداشت.
شواهدی وجود دارد (از یک مطالعه کوچک شامل 50 زن) که نیاز به کاتتریزاسیون در گروه زنانی که کاتتر ادراری ساکن در مثانه داشتند، در مقایسه با زنان در گروه تخلیه مثانه کاهش یافت (RR: 0.04؛ 95% CI؛ 0.00 تا 0.70). شواهد از یک مطالعه کوچک دیگر (شامل 175 زن) نشان می‌دهد زنانی با کاتتر ادراری ساکن در مثانه، در مقایسه با زنانی که درناژ مثانه دریافت کردند، زمان بیشتری طول کشید تا پس از جراحی راه بروند (MD؛ 0.90؛ 95% CI؛ 0.25 تا 1.55).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.