این مرور کاکرین برای ارزیابی تاثیرات آنتی‌بیوتیک‌ها بر تسکین درد و تورم در بزرگسالان در دو وضعیتی که معمولا مسوول ایجاد درد دندان هستند، تهیه شده است. این مرور برای ارزیابی تاثیرات مصرف آنتی‌بیوتیک در صورت ارائه با، یا بدون، درمان دندان‌پزشکی انجام شد.
پیشینه
درد دندان یک مشکل رایج بوده و زمانی ایجاد می‌شود که به دلیل پیشرفت پوسیدگی یا آسیب، عصب داخل دندان از بین می‌رود. باکتری‌ها بدون درمان، می‌توانند دندان مرده را عفونی کرده و باعث ایجاد آبسه دندانی شوند، که منجر به تورم و گسترش عفونت شده و گاهی اوقات تهدید کننده حیات هستند.
درمان توصیه‌شده برای این اشکال از دندان درد، حذف عصب مرده و باکتری‌های مرتبط است. این کار معمولا با کشیدن دندان یا درمان ریشه انجام می‌شود (پروسیجری که در آن عصب و پالپ برداشته شده و داخل دندان تمیز و پوشیده می‌شود). فقط زمانی تجویز آنتی‌بیوتیک‌ها توصیه می‌شود که عفونت شدیدی از دندان به بافت‌های اطراف گسترش یافته باشد. با این حال، برخی از دندان‌پزشکان هنوز به‌طور معمول آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی را برای بیماران مبتلا به شرایط حاد دندانی که هیچ علامتی از گسترش عفونت ندارند، یا بدون درمان دندان‌پزشکی برای برداشتن مواد عفونی تجویز می‌کنند.
استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها به رشد باکتری‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیک کمک می‌کند. بنابراین مهم است که آنتی‌بیوتیک‌ها فقط زمانی استفاده شوند که به احتمال زیاد برای بیمار مفید باشند. دندان‌پزشکان تقریبا 8% تا 10% از تمام آنتی‌بیوتیک‌های مراقبت‌های اولیه را در کشورهایی با درآمد بالا تجویز می‌کنند، و بنابراین مهم است که اطمینان حاصل شود آنها اطلاعات خوبی دارند در مورد اینکه تجویز آنتی‌بیوتیک‌ها احتمالا چه زمانی برای بیماران مفید هستند.
ویژگی‌های مطالعه
شواهدی که این مرور مبتنی بر آنها است تا 26 فوریه 2018 به‌روز هستند. بانک‌های اطلاعاتی علمی را جست‌وجو کرده و دو کارآزمایی را با 62 شرکت‌کننده وارد آنالیز کردیم. هر دو کارآزمایی در دانشکده‌های دندان‌پزشکی در ایالات متحده انجام شده و استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی را در کاهش درد و تورم گزارش‌شده توسط بزرگسالان پس از انجام مرحله اول درمان کانال ریشه تحت بی‌حسی موضعی ارزیابی کردند. آنتی‌بیوتیک مورد استفاده در هر دو کارآزمایی پنی سیلین VK بود و همه شرکت‌کنندگان داروی مسکّن نیز دریافت کردند.
نتایج کلیدی
دو مطالعه وارد شده در این مرور گزارش کردند که هیچ تفاوت بارزی در درد یا تورم گزارش‌شده توسط شرکت‌کنندگانی که آنتی‌بیوتیک خوراکی را در مقایسه با دارونما (یک درمان ساختگی) در کنار مرحله اول درمان کانال ریشه و مسکّن‌ها دریافت کردند، وجود نداشت. با این حال، مطالعات کوچک بوده و شواهدی با کیفیت پایین ارائه دادند، و بنابراین نمی‌توانیم مطمئن باشیم که نتایج صحیح هستند یا خیر. هیچ یک از این مطالعات تاثیر آنتی‌بیوتیک‌ها را به‌تنهایی، و بدون درمان جراحی دندان بررسی نکردند.
یک کارآزمایی بروز عوارض جانبی را میان شرکت‌کنندگان گزارش کرد: یک شرکت‌کننده که دارونما دریافت کرد، دچار اسهال شد و یک بیمار در گروه آنتی‌بیوتیک، پس از درمان دچار خستگی و کاهش انرژی شد.
کیفیت شواهد
کیفیت شواهد در حد بسیار پائین در نظر گرفته شد. در حال حاضر، شواهد کافی برای تصمیم‌گیری در این مورد که آنتی‌بیوتیک‌ها به بهبود این شرایط کمک می‌کنند یا خیر، وجود ندارد.
شواهدی با کیفیت بسیار پائین وجود دارد که برای تعیین تاثیرات آنتی‌بیوتیک‌های سیستمیک بر بزرگسالان مبتلا به پریودونتیت اپیکال علامت‌دار یا آبسه حاد اپیکال کافی نیست.
درد دندان می‌تواند تاثیر مخربی بر کیفیت زندگی داشته باشد. پریودونتیت اپیکال علامت‌دار و آبسه حاد اپیکال از علل شایع درد دندان بوده و ناشی از پالپ ملتهب یا نکروزه دندان، یا عفونت سیستم کانال ریشه بدون پالپ است. دستورالعمل‌های بالینی توصیه می‌کنند که درمان خط اول برای دندان‌های دارای این شرایط باید حذف منبع التهاب یا عفونت با اقدامات موضعی و جراحی باشد، و تجویز آنتی‌بیوتیک‌های سیستمیک در حال حاضر فقط برای مواردی توصیه می‌شوند که شواهدی از گسترش عفونت (سلولیت، درگیری غدد لنفاوی، تورم منتشر) یا درگیری سیستمیک (تب، ضعف) وجود داشته باشد. با وجود این، شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد دندان‌پزشکان اغلب در صورت عدم وجود این علائم آنتی‌بیوتیک را تجویز می‌کنند. این نگرانی وجود دارد که این کار می‌تواند به ایجاد کولونی‌های باکتریایی مقاوم به آنتی‌بیوتیک در افراد و جامعه کمک کند. این مرور، به‌روز شده نسخه اصلی است که در سال 2014 منتشر شد.
ارزیابی تاثیرات آنتی‌بیوتیک‌های سیستمیک ارائه شده با یا بدون مداخله جراحی (مانند کشیدن، برش (incision) و درناژ تورم، یا درمان ریشه)، با یا بدون داروی مسکّن، برای مدیریت بالینی پریودونتیت اپیکال علامت‌دار و آبسه حاد اپیکال در بزرگسالان.
متخصص اطلاعات گروه سلامت دهان در کاکرین بانک‌های اطلاعاتی زیر را جست‌وجو کرد: پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه سلامت دهان در کاکرین (تا 26 فوریه 2018)، پایگاه مرکزی ثبت کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL؛ شماره 1؛ 2018)، در کتابخانه کاکرین (در 26 فوریه 2018 جست‌وجو شد)؛ MEDLINE Ovid (1946 تا 26 فوریه 2018)، Embase Ovid (1980 تا 26 فوریه 2018)، و CINAHL EBSCO (1937 تا 26 فوریه 2018). پایگاه ثبت کارآزمایی‌های در حال انجام موسسات ملی سلامت ایالات متحده (ClinicalTrials.gov) و پلتفرم بین‌المللی پایگاه ثبت کارآزمایی‌های بالینی سازمان جهانی بهداشت برای شناسایی کارآزمایی‌های در حال انجام جست‌وجو شدند. جست‌وجوی منابع علمی خاکستری با استفاده از OpenGrey (تا 26 فوریه 2018) و مجموعه مقالات کنفرانس ZETOC (1993 تا 26 فوریه 2018) انجام شد. هنگام جست‌وجو در بانک‌های اطلاعاتی الکترونیکی، هیچ محدودیتی از نظر زبان نگارش یا تاریخ انتشار اعمال نشد.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) از تجویز آنتی‌بیوتیک‌های سیستمیک در بزرگسالان مبتلا به پریودونتیت اپیکال علامت‌دار یا آبسه حاد اپیکال، با یا بدون مداخله جراحی (در این شرایط به عنوان کشیدن، برش و درناژ یا درمان ریشه در نظر گرفته می‌شود) و با یا بدون تجویز مسکّن.
دو نویسنده نتایج جست‌وجوها را از نظر داشتن معیارهای ورود غربالگری کرده، داده‌ها را استخراج و خطر سوگیری (bias) را به‌طور مستقل و دو مرتبه ارزیابی کردند. برای دادههای پیوسته (continuous data)، تفاوت‌های میانگین (MDs) (تفاوت‌های میانگین استاندارد شده (SMDs) در زمانی که مقیاس‌های مختلف گزارش شدند) و 95% فواصل اطمینان (CIs) محاسبه شدند. از آنجایی که کمتر از چهار مطالعه در متاآنالیز گنجانده شدند، از یک مدل اثر ثابت استفاده کردیم. برای کسب اطلاعات ازدست‌رفته با نویسندگان مطالعه تماس گرفتیم.
دو کارآزمایی را با 62 شرکت‌کننده در این مرور و آنالیز وارد کردیم. هر دو کارآزمایی در دانشکده‌های دندان‌پزشکی دانشگاه‌های ایالات متحده انجام شده و اثرات پنی‌سیلین V پتاسیم خوراکی (پنی‌سیلین VK) را در مقابل دارونما (placebo) همسان، هنگامی که همراه با مداخله جراحی (پالپکتومی (pulpectomy) کامل یا نسبی) و مصرف مسکّن‌ها در بزرگسالان مبتلا به آبسه حاد اپیکال یا دندان نکروزه علامت‌دار ارائه شد، مقایسه کردند. بیمارانی که در این کارآزمایی‌ها شرکت کردند، هیچ علامتی از گسترش عفونت یا درگیری سیستمیک (تب، درد) نداشتند. یک مطالعه را در معرض خطر نامشخص سوگیری و دیگری را در معرض خطر بالای سوگیری قضاوت کردیم.
متغیرهای پیامد اولیه گزارش شده در هر دو مطالعه درد و تورم گزارش‌شده توسط شرکت‌کننده بود (یک کارآزمایی نیز درد ضربان‌دار گزارش‌شده را توسط شرکت‌کننده گزارش کرد). یک مطالعه نوع و تعداد مسکّن‌های مصرف‌شده را توسط شرکت‌کنندگان گزارش داد. یک مطالعه بروز تشدید (افرادی که با نشانه‌هایی بازگشتند که نیاز به درمان بیشتر داشتند) اندودونتیک پس از جراحی را ثبت کرد. عوارض جانبی، همانطور که در یک مطالعه گزارش شد، اسهال (یک شرکت‌کننده، گروه دارونما) و خستگی و کاهش انرژی پس از جراحی (یک شرکت‌کننده، گروه آنتی‌بیوتیک) بود. هیچ یک از این مطالعات معیارهای کیفیت زندگی را گزارش نکردند.
هدف 1: تجویز آنتی‌بیوتیک‌های سیستمیک در مقابل دارونما با مداخله جراحی و مسکّن‌ها برای پریودونتیت اپیکال علامت‌دار یا آبسه حاد اپیکال
دو مطالعه داده‌هایی را برای مقایسه میان آنتی‌بیوتیک‌های سیستمیک (پنی‌سیلین VK) و دارونمای همسان، در ترکیب با مداخله جراحی برای بزرگسالان مبتلا به آبسه حاد اپیکال یا دندان نکروزه علامت‌دار ارائه کردند. شرکت‌کنندگان در یک مطالعه همگی تحت پالپکتومی کامل دندان آسیب‌دیده قرار گرفتند، در حالی که شرکت‌کنندگان در مطالعه دیگر دندان خود را با پالپکتومی نسبی یا کامل درمان کردند. شرکت‌کنندگان در هر دو کارآزمایی مسکّن‌های خوراکی دریافت کردند. هیچ تفاوت آماری معنی‌داری در معیارهای درد یا تورم گزارش‌شده توسط شرکت‌کنندگان در هیچ یک از زمان‌های ارزیابی‌شده در مرور وجود نداشت. MD برای درد (مقیاس عددی ترتیبی کوتاه 0 تا 3) برابر با 0.03- (95% CI؛ 0.53- تا 0.47) در 24 ساعت؛ 0.32 (95% CI؛ 0.22- تا 0.86) در 48 ساعت؛ و 0.08 (95% CI؛ 0.38- تا 0.54) در 72 ساعت بود. SMD برای تورم برابر با 0.27 (95% CI؛ 0.23- تا 0.78) در 24 ساعت؛ 0.04 (95% CI؛ 0.47- تا 0.55) در 48 ساعت؛ و 0.02 (95% CI؛ 0.49- تا 0.52) در 72 ساعت بود. مجموعه شواهد با کیفیت بسیار پائین ارزیابی شدند.
هدف 2: تجویز آنتی‌بیوتیک‌های سیستمیک بدون مداخله جراحی برای بزرگسالان مبتلا به پریودونتیت اپیکال علامت‌دار یا آبسه حاد اپیکال
هیچ مطالعه‌ای را پیدا نکردیم که اثرات آنتی‌بیوتیک‌های سیستمیک را با دارونمای همسان که بدون مداخله جراحی برای پریودونتیت اپیکال علامت‌دار یا آبسه حاد اپیکال در بزرگسالان ارائه داده شده باشد، مقایسه کند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.