زایمان زودرس (انقباضات رحم و تغییرات در دهانه رحم پیشاز اتمام هفته 37 بارداری) میتواند منجر به تولد نارس (زودهنگام) نوزاد شود. تولد نارس یکی از علل اصلی بیماری و مرگومیر نوزادان تازه متولدشده است. عوامل توکولیتیک (tocolytic) برای پیشگیری از انقباضات رحمی بهکار میروند و میتوانند به تاخیر در وقوع زایمان کمک کنند. ریلکسین (relaxin) هورمونی است که توسط تخمدان و جفت تولید میشود و تاثیرات مهمی بر دستگاه تولید مثل زنان و بر طول دوره بارداری دارد. این مرور با هدف ارزیابی این موضوع انجام شد که تجویز ریلکسین برای مادران در معرض خطر زایمان زودرس میتواند زایمان زودرس را به تاخیر اندازد یا از آن پیشگیری کند یا خیر.
سه کارآزمایی تصادفیسازی شده کوچک را، شامل 149 زن در معرض خطر زایمان زودرس، در این مرور وارد کردیم. این کارآزماییها در دهه 1950 انجام شد و بهطور کلی با خطر بالای سوگیری (bias) مواجه بودند. هیچ شواهد قانعکنندهای را پیدا نکردیم که نشان دهد ریلکسین (تزریق داخل وریدی و عضلانی) میتواند از وقوع زایمان زودرس در زنانی که در معرض خطر زایمان زودرس قرار دارند، پیشگیری کند. فقط یکی از مطالعات، که شامل 30 زن بود (و در معرض خطر بالای سوگیری قرار داشت)، انجام زایمان را طی هفت روز پساز درمان گزارش کرد و دریافت زنانی که ریلکسین دریافت کردند، کمتر احتمال داشت طی هفت روز پساز درمان زایمان زودرس (نوزاد نارس) داشته باشند، و همچنین احتمال بیشتری داشت که بارداری طولانیتری نسبت به زنانی داشته باشند که ریلکسین دریافت نکردند. تفاوت معنیداری از نظر خطر مرگ نوزادان میان زنانی که ریلکسین دریافت کردند و زنانی که آن را دریافت نکردند، بهدست نیامد. هیچیک از دو کارآزمایی دیگر، تفاوتهای بارزی را در میزان وقوع زایمان زودرس نیافتند، و هیچ کارآزماییای پیامدهای طولانیمدتتر را برای نوزادان گزارش نکرد. بنابراین، شواهد کافی از این مرور برای توصیه به استفاده از ریلکسین بهعنوان مداخلهای جهت پیشگیری از زایمان زودرس در زنانی که در معرض زایمان زودرس هستند، وجود ندارد.
شواهد محدودی از کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده در مورد تاثیر ریلکسین در دوران بارداری برای پیشگیری از وقوع زایمان زودرس در زنانی که در معرض خطر زایمان زودرس هستند، وجود دارد. شواهد حاصل از یک کارآزمایی شبه-تصادفیسازی شده حاکی از کاهش وقوع زایمان طی هفت روز پساز درمان در زنان دریافتکننده ریلکسین در مقایسه با زنان گروه کنترل بود، بااینحال، این کارآزمایی در معرض خطر بالای سوگیری قرار داشت و فقط شامل 30 زن بود. بنابراین، شواهد کافی برای تائید یا رد استفاده از ریلکسین به منظور پیشگیری از وقوع زایمان زودرس در زنانی که در معرض خطر زایمان زودرس قرار داشتند، وجود نداشت.
تولد نارس یکی از عوامل اصلی دخیل در موربیدیتی و مورتالیتی پریناتال است. مطالعات اولیه حیوانی و بالینی، شواهدی را ارائه دادهاند که از تاثیر مهاری ریلکسین (relaxin) بر تولد نارس نوزادان در زنانی که در مرحله زایمان زودرس هستند، حمایت میکند.
ارزیابی تاثیرات ریلکسین برای زنان در معرض خطر زایمان زودرس بر تولد نارس نوزادان و پیامدهای سلامت مادر و جنین/نوزاد.
پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه بارداری و زایمان در کاکرین (30 جون 2013) و فهرست منابع مقالات مرتبط را جستوجو کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و شبه-تصادفیسازی و کنترلشدهای که به ارزیابی تاثیرات ریلکسین در مقایسه با عدم درمان، دارونما (placebo) یا یک داروی جایگزین توکولیتیک (tocolytic) برای پیشگیری از وقوع زایمان زودرس در زنانی پرداختند که در معرض خطر زایمان زودرس قرار داشتند. پیامدهای اولیه این مرور عبارت بودند از زایمان طی 28 ساعت پساز درمان، زایمان طی هفت روز پساز درمان، مورتالیتی پریناتال، و پیامد ترکیبی عوارض جدی نوزادی.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم، به بررسی واجد شرایط بودن مطالعه، استخراج دادهها و ارزیابی خطر سوگیری (bias) در مطالعات واردشده پرداختند.
سه کارآزمایی شبه-تصادفیسازی و کنترلشده را وارد این مرور کردیم که در مجموع 149 زن و نوزادانشان در آنها حضور داشتند. هر سه کارآزمایی دارای خطر بالای سوگیری (bias) بودند. در مقایسه میان زنانی که ریلکسین دریافت کردند با زنانی که آن را دریافت نکردند، در یک کارآزمایی روی 30 زن، کاهش قابل توجهی در میزان وقوع زایمان طی هفت روز پساز درمان مشاهده شد (خطر نسبی (RR): 0.50؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.29 تا 0.87)، اما در این کارآزمایی، هیچ تفاوت معنیداری از نظر میزان مورتالیتی پریناتال دیده نشد (RR: 0.83؛ 95% CI؛ 0.32 تا 2.15). کارآزماییهای واردشده دوم و سوم، هیچیک از پیامدهای اولیه از پیش مشخصشده را در این مرور، از جمله زایمان طی 48 ساعت پساز درمان، زایمان طی هفت روز پساز درمان، مورتالیتی پریناتال، و پیامدهای نامطلوب جدی نوزادی، گزارش نکردند.
یک کارآزمایی، افزایش قابل توجهی را در طول دوره بارداری در زنانی که ریلکسین دریافت کردند، نشان داد (RR: 8.00؛ 95% CI؛ 1.14 تا 56.33؛ 30 زن). هیچیک از سه کارآزمایی واردشده، تفاوتهای قابل توجهی را در پیامدهایی از قبیل مرگومیر جنین، مرگومیر نوزاد، وزن هنگام تولد یا تولد نارس مشاهده نکردند، همچنین هیچ کارآزماییای پیامدهای طولانیمدتتر را برای نوزادان گزارش نکرد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.