استفاده از نور برای درمان آکنه

هدف از انجام این مرور چیست؟

هدف این مرور کاکرین، یافتن این نکته بود که درمان با لیزرها و منابع نوری دیگر باعث بهبود جوش‌های التهابی، سرسیاه و سرسفید در افراد مبتلا به آکنه می‌شود یا خیر. هم‌چنین می‌خواستیم بدانیم چگونه افراد مبتلا به آکنه خود را ارزیابی می‌کنند و این افراد تاثیرات ناخوشایند مانند اسکار و تاول را از این درمان‌ها دیده‌اند یا خیر. محققین کاکرین همه مطالعات مرتبط را جمع‌آوری و تجزیه‌و‌تحلیل کردند تا به این سوالات پاسخ دهند، بدین منظور 71 مطالعه با 4211 شرکت‌کننده پیدا کردند.

در این مرور چه موضوعی مورد مطالعه قرار گرفت؟

آکنه (acne) یک بیماری پوستی شایع است. این بیماری باعث جوش‌های التهابی، سرسیاه و سرسفید می‌شود و ممکن است اسکار ایجاد کند. گزینه‌های درمانی رایج، اثربخشی و راحتی محدودی دارند و ممکن است باعث عوارض جانبی شوند. ما لیزرها و منابع نوری دیگر را بررسی کردیم، اینها به تنهایی یا در ترکیب با یک ماده شیمیایی که پوست را به نور حساس‌تر می‌سازد (درمان فوتودینامیک (photodynamic therapy; PDT))، به مثابه درمان‌های جایگزین استفاده می‌شوند. نوردرمانی‌های (light therapies) متفاوت را با گزینه‌های درمانی دیگر، با دارونما (placebo) یا با عدم درمان مقایسه کردیم.

اکثر مطالعات شامل افرادی بین بیست تا سی سال (در دهه بیست زندگی‌شان) بود که آکنه خفیف تا متوسط داشتند. نوردرمانی در این مطالعات عمدتا از جنبه‌های مهم بسیاری متفاوت بود، مانند طول موج استفاده شده، مدت درمان، مواد شیمیایی استفاده شده در درمان فوتودینامیک و جنبه‌های دیگر.

بیش از نیمی از مطالعات اسپانسر صنعتی داشتند؛ نویسندگان مطالعه یا تضاد منافع را گزارش کرده بودند یا اطلاعاتی اعلام نشده بود.

پیام‌های کلیدی

ما قادر نیستیم نتیجه‌گیری‌های محکمی از یافته‌های این مرور اتخاذ کنیم، چون روشن نیست که نوردرمانی (شامل PDT) در این مطالعات از مقایسه کننده‌های دیگر تست شده مانند دارونما، عدم درمان یا درمان‌های مالشی روی پوست موثرتر است یا خیر، هم‌چنین معلوم نیست مزیت احتمالی این درمان‌ها چقدر طول می‌کشد.

نتایج اصلی این مرور چه هستند؟

ما بررسی کردیم که چگونه افراد مبتلا به آکنه بهبودی خودشان را ارزیابی می‌کنند؛ اما روشن نیست که نوردرمانی در مطالعات تاثیرات سودمندی داشته یا خیر. شواهد به دست ‌آمده از ارزیابی بررسی‌کنندگان از تغییرات در تعداد جوش‌های التهابی، سرسیاه و سرسفید در افراد مبتلا به آکنه، برای اکثر انواع نوردرمانی محدود بود، دلیل آن تغییرات در روش هدایت و اندازه‌گیری مطالعه بود.

اکثر مطالعات عوارض جانبی را گزارش کرده بودند؛ اما نه به اندازه کافی. عدم وجود اسکار گزارش شده بود، تاول در مطالعاتی گزارش شده بود که پالس‌های نوری شدید، نور مادون قرمز و PDT را بررسی کرده ‌بودند.

سه مطالعه با 360 شرکت‌کننده که آکنه متوسط تا شدید داشتند، نشان داد که درمان فوتودینامیک با متیل آمینولولنیک اسید ( methyl aminolevulinate; MAL) فعال شده با نور قرمز، در مقایسه با کرم دارونما همراه با نور قرمز در تغییر تعداد جوش‌های سرسیاه، سرسفید و التهابی مشابه است. ارزیابی ما از کیفیت این شواهد، متوسط بود.

مطالعات با برنامه‌ریزی خوب و دقیق برای بررسی اثربخشی درمان‌های شایع آکنه در مقایسه با نوردرمانی نیاز است تا تاثیرات بالینی صحیح و عوارض جانبی نوردرمانی در درمان آکنه روشن شود.

این مرور تا چه زمانی به‌روز است؟

انتخاب مطالعات در این مرور، تا سپتامبر 2015 است.

نتیجه‌گیری‌های نویسندگان: 

شواهد با کیفیت بالا درباره کاربرد نوردرمانی در افراد مبتلا به آکنه ولگاریس، وجود ندارد. قطعیت کمی درباره مفید بودن MAL-PDT (نور قرمز) یا ALA-PDT (نور آبی) به مثابه درمان استاندارد برای افراد مبتلا به آکنه متوسط تا شدید وجود دارد.

مطالعاتی با برنامه‌ریزی دقیق و با کاربرد معیارهای استاندارد پیامدها، برای مقایسه اثربخشی درمان‌های آکنه شایع با نوردرمانی با پایبندی به دستورالعمل‌های بیانیه استانداردهای تلفیقی گزارش‌دهی کارآزمایی‌ها (Consolidated Standards of Reporting Trials; CONSORT) لازم است.

خلاصه کامل را بخوانید...
پیشینه: 

آکنه ولگاریس (acne vulgaris) یک بیماری پوستی بسیار شایع است که با جوش‌های التهابی، سرسیاه و سرسفید مشخص می‌شود. این بیماری غالبا منجر به اسکار فیزیکی می‌شود، و در نتیجه ممکن است آزردگی و ناراحتی روانی ایجاد کند. درمان‌های خوراکی و موضعی به دلیل عدم تاثیر، زحمت و مرارت، تحمل‌پذیری ضعیف یا عوارض جانبی می‌تواند در برخی افراد کاربرد محدودی داشته باشد. برخی مطالعات نتایج امید‌بخشی برای نوردرمانی (light therapies) پیشنهاد می‌کنند.

اهداف: 

بررسی تاثیرات نوردرمانی با طول ‌موج‌های متفاوت برای بیماری آکنه.

روش‌های جست‌وجو: 

بانک‌های اطلاعاتی زیر را تا سپتامبر 2015 جست‌وجو کردیم: پایگاه ثبت تخصصی گروه پوست در کاکرین (Cochrane Skin Specialised Register)؛ CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase و LILACS. ISI Web of Science و Dissertation Abstracts International (از زمان آغاز به کار) را جست‌وجو کردیم. هم‌چنین پنج پایگاه ثبت کارآزمایی‌ها و منابع علمی منتشر نشده را جست‌وجو کردیم. فهرست منابع مطالعات و مرورها را بررسی و با نویسندگان مطالعه و متخصصین دیگر در آن حوزه مشورت کردیم تا منابع بیشتری از کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) مرتبط را شناسایی کنیم. این جست‌وجوها را در جولای 2016 به‌روز کردیم، اما این نتایج هنوز در این مرور وارد نشده‌اند.

معیارهای انتخاب: 

ما بدون توجه به زبان یا وضعیت انتشار، RCT‌هایی را وارد مرور کردیم که در آنها نوردرمانی برای آکنه ولگاریس بررسی شده بود.

گردآوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها: 

از روش‌های استاندارد روش‌شناسی مورد نظر کاکرین استفاده کردیم.

نتایج اصلی: 

71 مطالعه را وارد کردیم، که در آنها 4211 شرکت‌کننده تصادفی‌سازی شده بودند.

اکثر مطالعات کوچک بودند (میانه (median) 31 شرکت‌کننده)، مطالعات شامل شرکت‌کنندگانی از هر دو جنس با میانگین سنی 20 تا 30 سال بودند که آکنه خفیف تا متوسط داشتند. مداخلات نوری عمدتا در دوز، ماده فعال استفاده شده در درمان فوتودینامیک (photodynamic therapy; PDT)، طول موج متفاوت بودند، مداخلات نوری در مداخلات مقایسه کننده (دارونما (placebo)، مداخلات نوری دیگر یا درمان‌های موضعی گوناگون و شایع‌ترین آن عدم درمان بود) نیز با یکدیگر متفاوت بودند. تعداد جلسات از یک تا 112 جلسه متغیر بود (به طور شایع دو تا چهار جلسه). فراوانی استفاده از نوردرمانی از دو بار در روز تا یک بار در ماه متفاوت بود.

سوگیری (bias) عملکرد و انتخاب در اکثر مطالعات نامشخص بود. سوگیری تشخیص در اکثر مطالعات برای پیامدهای وابسته به ارزیابی شرکت‌کنندگان، نامشخص و برای پیامدهای وابسته به ارزیابی بررسی‌کنندگان پائین بود. سوگیری گزارش‌دهی و سوگیری ریزش نمونه (attrition) در بیش از نیمی از مطالعات پائین و در باقی مطالعات نامشخص یا بالا بود. دو سوم مطالعات اسپانسر صنعتی داشتند؛ نویسندگان مطالعه یا تضاد منافع را گزارش کرده بودند یا اطلاعاتی اعلام نشده بود، بنابراین ارزیابی ما در معرض خطر سوگیری نامشخص است.

مقایسه بیشتر مداخلات از نظر نخستین پیامد اولیه، یعنی «ارزیابی کلی شرکت‌کنندگان از بهبودی‌شان» امکان‌پذیر نبود، دلیل آن، تغییر در مداخلات و روش اندازه‌گیری پیامدهای مطالعات بود. تخمین اثرگذاری را ترکیب نکردیم؛ اما کیفیت شواهد برای مقایسه کننده‌های PDT، دارونما، عدم درمان، درمان موضعی یا دیگر مقایسه کننده‌ها برای این پیامد بسیار پائین بود. یک مطالعه با 266 شرکت‌کننده که آکنه متوسط تا شدید داشتند، بین آمینولولنیک اسید (aminolevulinic acid; ALA)؛ 20% و فعال شده با نور آبی (ALA-PDT)، در برابر حاملی با نور آبی (vehicle plus blue light) تفاوتی اندک یا عدم تفاوت را از نظر اثربخشی نشان داد (خطر نسبی (RR): 0.87؛ 95% CI؛ 0.72 تا 1.04؛ شواهد با کیفیت پائین). یک مطالعه (n = 180) با مقایسه غلظت‌های مختلف آمینولولنیک اسید فعال شده با نور قرمز (ALA-PDT) این نتایج را نشان داد: ALA معادل 20% موثرتر از ALA معادل 15% نیست (RR: 1.05؛ 95% CI؛ 0.96 تا 1.15) اما از ALA معادل 10% (RR: 22.1؛ 95% CI؛ 1.05 تا 1.42) و 5% (RR: 1.47؛ 95% CI؛ 1.19 تا 1.81) بهتر است. تعداد افراد مورد نیاز جهت درمان تا حصول یک پیامد مثبت بیشتر (number needed to treat for an additional beneficial outcome; NNTB): 6؛ (95% CI؛ 3 تا 19) و 4؛ (95% CI؛ 2 تا 6) به ترتیب برای ALA، برابر 20% در مقایسه با ALA برابر 10% و 5% بود.

برای دومین پیامد اولیه یعنی «تغییرات در تعداد ضایعات با ارزیابی بررسی‌کنندگان»، سه RCT را ترکیب کردیم، این سه کارآزمایی شامل 360 شرکت‌کننده با آکنه متوسط تا شدید بودند، در این مطالعات متیل آمینولولینات (methyl aminolevulinate; MAL)-PDT (همراه با نور قرمز) با کرم دارونما مقایسه شده بود و تفاوتی در این موارد یا یکدیگر نداشتند: تغییر در ضایعات التهابی (inflamed lesions; ILs) (تفاوت میانگین (MD): 2.85-؛ 95% CI؛ 7.51- تا 1.81)، درصد تغییر در ILها (MD: -10.09؛ 95% CI؛ 20.25- تا 0.06)، تغییر در ضایعات غیر-التهابی (non-inflamed lesions; NILs)؛ (MD: -2.01؛ 95% CI؛ 7.07- تا 3.05) یا درصد تغییر در NILها (MD: -8.09؛ 95% CI؛ 21.51- تا 5.32). کیفیت شواهد را برای این پیامدها متوسط ارزیابی کردیم و این بدان معنا است که هیچ تفاوت بالینی یا تفاوت بالینی کمی بین این دو مداخله برای تعداد ضایعات وجود دارد.

مطالعاتی که تاثیرات مداخلات دیگر را مقایسه کرده بودند، ناسازگار بودند یا تعداد نمونه کم و خطر سوگیری بالا داشتند. برای نتایج کارآزمایی‌های باقی مانده فقط سنتز روایت‌گونه (narrative) انجام دادیم، دلیل آن، تغییرات زیاد در بسیاری از جنبه‌های مطالعه، گزارش‌دهی ضعیف و عدم موفقیت در به دست آوردن داده‌های ضروری بود. در چند مطالعه نور زرد با دارونما یا عدم درمان، نور مادون قرمز با عدم درمان، ساسپنشن میکروپارتیکل‌های طلایی (gold microparticle suspension) با حامل (vehicle) و کلیندامایسین (clindamycin)/بنزوئیل پروکساید (benzoyl peroxide) ترکیب شده با لیزر رنگی پالسی (pulsed dye laser)، با کلیندامایسین/بنزوئیل پروکساید به تنهایی مقایسه شده بود. چند مطالعه دیگر نیز وجود دارد که در آنها MAL-PDT با نور تنها، یا با آداپالن (adapalene) مقایسه شده بود یا MAL-PDT ترکیب شده با لیزر رنگی پالسی، با لیزر رنگی پالسی تنها مقایسه شده بود. هیچ یک از این مطالعات تاثیرات معنادار بالینی را نشان ندادند.

سومین پیامد اولیه ما «عوارض جانبی شدید با ارزیابی بررسی‌کنندگان» بود. اکثر مطالعات عوارض جانبی را گزارش کردند، به اندازه کافی گزارش‌های مربوط به اسکار وجود ندارد، تاول فقط در مطالعاتی گزارش شد که نور پالسی شدید، نور مادون قرمز و درمان‌های فوتودینامیک را بررسی کرده بودند. کیفیت شواهد را بسیار پائین ارزیابی کردیم و این بدان معنا است که ما درباره عوارض جانبی نوردرمانی نامطمئن هستیم.

اگرچه نقطه پایانی (endpoint) اولیه ما پیامدهای طولانی‌مدت بود، در کمتر از نیمی از مطالعات، ارزیابی بعد از هشت هفته پس از درمان نهایی انجام شد. فقط چند مطالعه پیامدها را بیش از سه ماه پس از درمان نهایی، ارزیابی کردند، ارزیابی‌های طولانی مدت عمدتا در این مرور گنجانده نشده بود.

یادداشت‌های ترجمه: 

این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.

Tools
Information