پیام‌های کلیدی
-
ترانکسامیک اسید (tranexamic acid; TXA) که به‌عنوان یک درمان پیشگیرانه داده می‌شود، تفاوتی اندک تا عدم تفاوت را در خون‌ریزی شدید پس‌از زایمان واژینال ایجاد می‌کند.
-
ما مطمئن نیستیم که استفاده از ترانکسامیک اسید عوارض جانبی دارد یا خیر.
موضوع چیست؟
خون‌ریزی پس‌از زایمان، که در واقع، بروز خون‌ریزی شدید پس‌از زایمان است، یک عارضه شایع و بالقوه تهدید کننده زندگی در زمان زایمان به‌حساب می‌آید. اکثر زنان داروهایی (به نام یوترونیک (uterotonics)) را دریافت می‌کنند که رحم را تحریک می‌کند تا پس‌از زایمان طبیعی (واژینال) منقبض شده و از خون‌ریزی پس‌از زایمان پیشگیری شود. ترانکسامیک اسید (TXA) دارویی است که برای کاهش هدررفت خون در جراحی و بیماری‌های مرتبط با افزایش خون‌ریزی، استفاده می‌شود. این دارو با کمک به پیشگیری از تجزیه لخته‌های خون، عمل می‌کند. اگر مادری پس‌از زایمان خون‌ریزی شدید داشته باشد، TXA کمک می‌کند خون کمتری را از دست دهد. ما نمی‌دانیم که مصرف TXA می‌تواند به پیشگیری از خون‌ریزی شدید پس‌از زایمان واژینال کمک کند یا خیر.
ما به دنبال چه یافته‌ای بودیم؟
ما خواستیم بدانیم در صورت دریافت TXA، با یا بدون عوامل یوترونیک کمکی، حین زایمان واژینال، زنان کمتری دچار خون‌ریزی شدید پس‌از زایمان واژینال خواهند شد یا خیر. ما همچنین خواستیم بدانیم مصرف TXA در طول زایمان واژینال چه عوارض جانبی را ایجاد می‌کند.
ما چه کاری را انجام دادیم؟
ما به دنبال همه مطالعاتی بودیم که به این سوال پرداخته بودند، و آنها را انتخاب کردیم. ما از یک‌چک لیست استفاده کردیم تا مطمئن شویم که فقط مطالعاتی را گنجانده‌ایم که می‌توانیم به نتایج آنها اعتماد کنیم. پیش‌از مقایسه و جمع‌بندی نتایج مطالعات، در مورد کیفیت آنها بررسی کردیم. در نهایت، اعتماد خود را به یافته‌ها ارزیابی کردیم.
چرا این موضوع مهم است؟
تعیین اینکه استفاده از TXA در پیشگیری از خون‌ریزی شدید پس‌از زایمان واژینال در زنان موثر است یا خیر، اهمیت زیادی دارد. اگر TXA مزیتی داشته باشد، می‌تواند به زنان در سراسر جهان کمک کرده و حتی در کاهش تعداد زنانی که پس‌از زایمان جان خود را از دست می‌دهند، نقش مهمی را ایفا کند.
این شواهد تا چه زمانی به‌روز است؟
ما تمام شواهد موجود را تا 6 سپتامبر 2024 جست‌وجو کردیم.
ما به چه شواهدی دست یافتیم؟
ما سه مطالعه را شناسایی کردیم که تاثیرات TXA پیشگیرانه را بررسی کردند. این سه مطالعه در مجموع 18,974 شرکت‌کننده را وارد کردند که در معرض خطر پائین یا زیاد خون‌ریزی شدید قرار داشتند. شرکت‌کنندگان، درمان با تزریق داخل وریدی TXA را به همراه مراقبت استاندارد یا تزریق دارونما (placebo) (سالین) را به همراه مراقبت استاندارد دریافت کردند.
ما دریافتیم که استفاده از TXA پیشگیرانه منجر به تفاوتی اندک تا عدم تفاوت در خون‌ریزی شدید پس‌از زایمان می‌شود.
ما در مورد تاثیر TXA بر مرگ مادر بسیار نامطمئن هستیم. TXA احتمالا هیچ تفاوتی را در خطر ابتلای زنان به بیماری جدی ایجاد نمی‌کند.
ما دریافتیم که TXA تاثیری بر احتمال دریافت تزریق خون ندارد. TXA ممکن است تفاوتی را در نیاز به دریافت مداخله جراحی کمکی پس‌از زایمان ایجاد نکند. ما در مورد تاثیر TXA بر لخته شدن خون بسیار نامطمئن هستیم. در زنان مبتلا به کم‌خونی، TXA هیچ تفاوتی را در نیاز به داروهای بیشتر برای کمک به انقباض رحم ایجاد نمی‌کند، اما در زنان بدون کم‌خونی، کاهش جزئی در این پیامد مشاهده شد. ما در مورد تاثیر TXA بر هیسترکتومی (انجام جراحی برای برداشتن رحم) بسیار نامطمئن هستیم. به نظر می‌رسد تفاوتی در رضایت مادر ایجاد نخواهد شد.
محدودیت‌های شواهد چه هستند؟
این مطالعات زنان را از هر دو محیط‌هایی با منابع بالا و پائین وارد کردند. تعداد کمی از زنان دچار عوارض جانبی شدند. بااین‌حال، ما نمی‌توانیم مطمئن باشیم که این نتایج واقعا در دنیای واقعی صدق کنند.
این یافته‌ها به چه معنا هستند؟
ما هیچ تفاوتی را در تعداد زنان دچار خون‌ریزی شدید پس‌از زایمان به دنبال دریافت TXA پیشگیرانه در طول زایمان واژینال پیدا نکردیم، و در مورد تاثیر TXA بر لخته‌های خونی و دیگر عوارض جانبی بسیار نامطمئن هستیم. از آنجایی که این موارد عوارض جانبی هستند، متخصصان بالینی باید عدم فواید و مضرات بالقوه را هنگام بررسی امکان تجویز روتین TXA برای زنان در طول زایمان واژینال در نظر بگیرند.
تحقیقات بیشتر باید بر مداخلات دیگری متمرکز شوند که ممکن است به پیشگیری از خون‌ریزی شدید پس‌از زایمان واژینال کمک کنند.
افزودن TXA پیشگیرانه به مراقبت‌های استاندارد زنان در طول زایمان واژینال تفاوتی اندک تا عدم تفاوت را در میزان هدررفت خون ≥ 500 میلی‌لیتر ایجاد کرده و در مقایسه با دارونما و مراقبت‌های استاندارد، ممکن است تفاوتی اندک تا عدم تفاوت را در میزان هدررفت خون ≥ 1000 میلی‌لیتر یا خطر وقوع عوارض شدید برجای بگذارد.
TXA ممکن است تفاوتی اندک تا عدم تفاوت را در نیاز به مداخلات جراحی کمکی برای کنترل PPH ایجاد کرده و منجر به تفاوتی اندک تا عدم تفاوت در نیاز به تزریق خون شود. یک کارآزمایی نشان داد که TXA استفاده از یوترونیک‌های کمکی را در زنان بدون کم‌خونی کاهش داد، در حالی که بزرگترین کارآزمایی تفاوت اندکی یا بدون تفاوت را در استفاده از یوترونیک‌های کمکی در زنان مبتلا به کم‌خونی نشان داد.
اگرچه عوارض جانبی جدی بسیار اندکی رخ دادند، شواهد برای نتیجه‌گیری در مورد تاثیر TXA بر مرگ مادر، حوادث ترومبوآمبولی، هیسترکتومی، یا تشنج، کافی نیست.
TXA احتمالا تفاوتی اندک تا عدم تفاوت را در میزان رضایت مادر برجای می‌گذارد.
این یافته‌ها عمدتا بر اساس دو کارآزمایی بزرگ هستند. در مطالعات کوچکتر، کمتر از 30% از شرکت‌کنندگان مطالعه در معرض خطر بالای PPH بودند. در بزرگترین کارآزمایی، همه شرکت‌کنندگان کم‌خونی متوسط تا شدید داشتند.
متخصصانی که در مورد تجویز روتین TXA پیشگیرانه برای همه زنانی که زایمان واژینال دارند، تصمیم می‌گیرند، باید در نظر داشته باشند که شواهد فعلی، مزیت استفاده از TXA را برای پیامدهای هدررفت خون و عوارض مرتبط نشان نمی‌دهد، و شواهد در مورد عوارض جانبی جدی بسیار نامشخص است.
ارزیابی تاثیرات استفاده از TXA در پیشگیری از بروز PPH در مقایسه با دارونما (placebo) یا عدم درمان (با یا بدون درمان هم‌زمان با عوامل یوترونیک (uterotonic)) در زنان به دنبال زایمان واژینال.
ما MEDLINE؛ Embase؛ CENTRAL، و WHO ICTRP (تا 6 سپتامبر 2024) را جست‌وجو کردیم. همچنین فهرست منابع مطالعات بازیابی‌شده را جست‌وجو کردیم.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.