سوال پژوهشی
خلاصه کردن شواهد در مورد تاثیر و بی‌خطری (safety) مصرف آنتی‌بیوتیک‌های ماکرولید در درمان پان‌برونشیولیت منتشر (diffuse panbronchiolitis; DPB).
پیشینه
DPB، که با محدودیت پیشرونده جریان هوا و عفونت دستگاه تنفسی (respiratory tract infection; RTI) مکرر مشخص می‌شود، یک بیماری مزمن راه‌های هوایی است که عمدتا افراد ساکن در شرق آسیا را تحت تاثیر قرار می‌دهد. شیوع DPB در ژاپن حدود 11 مورد در هر 100,000 نفر است؛ شیوع در خارج از ژاپن هنوز ناشناخته باقی مانده است.
ماکرولیدها آنتی‌بیوتیک‌هایی هستند که در برابر طیف وسیعی از باکتری‌های عامل بیماری و بیماری‌های عفونی مختلف استفاده می‌شوند. بر اساس چندین مطالعه مشاهده‌ای که نشان داد آنها می‌توانند به‌طور قابل توجهی پیامد DPB را بهبود بخشند، از دهه 1980 اولین انتخاب برای درمان DPB بوده‌اند. با این حال، شواهدی با کیفیت بالا برای حمایت از تجویز آنها وجود ندارد.
ویژگی‌‌های مطالعه
ما یک مرور سیستماتیک را از بانک‌های اطلاعاتی کلیدی پزشکی انجام داده، و به دنبال کارآزمایی‌هایی با کیفیت بالا در مورد استفاده از ماکرولیدها در مدیریت درمانی DPB بودیم. فقط یک کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (RCT) را شامل 19 شرکت‌کننده بازیابی کردیم، که از کیفیت روش‌شناسی (methodology) ضعیفی برخوردار بود.
نتایج کلیدی
همه پیامدهای اولیه و بیشتر پیامدهای ثانویه مشخص‌شده (مثلا نرخ بقا (survival) پنج سال، عملکرد ریه یا پاسخ بالینی به درمان) در این مرور، در کارآزمایی واردشده گزارش نشدند. کارآزمایی واردشده نشان داد که تصاویر توموگرافی کامپیوتری (CT) همه شرکت‌کنندگانی که با اریترومایسین طولانی‌مدت و با دوز پائین درمان شدند، نسبت به ابتدای مطالعه بهبود یافتند، در حالی که تصاویر 71.4% از شرکت‌کنندگان در گروه عدم درمان، بدتر شده و 28.6% بدون تغییر باقی ماندند. عوارض جانبی گزارش نشدند. شواهد تا جولای 2014 به‌روز است و هیچ کارآزمایی جدیدی را برای ورود یا حذف شناسایی نکردیم.
ما نتیجه می‌گیریم که استفاده از ماکرولیدها در درمان DPB بر اساس بک مطالعه غیرRCT یا مطالعات گذشته‌نگر بوده و شواهد کمی از RCTها وجود دارد. ما نمی‌توانیم بر اساس یافته‌های این مرور توصیه جدیدی را ارائه دهیم. با این حال، در حالی که در انتظار انتشار شواهد از مطالعات جدید، با کیفیت بالا و با طراحی خوب هستیم، منطقی است که از دوز پائین ماکرولیدها بلافاصله پس از تشخیص استفاده شده و طبق دستورالعمل‌های بالینی فعلی حداقل شش ماه ادامه یابند.
کیفیت شواهد
سطح کیفیت شواهد را به دلیل محدودیت‌ها در طراحی مطالعه کاهش دادیم، که نشان‌دهنده خطر بالای سوگیری (bias) بالقوه و حجم نمونه بسیار کوچک بود.
شواهد کمی برای تاثیر ماکرولیدها در درمان DPB وجود دارد. بنابراین قادر به ارائه هیچ توصیه جدیدی نیستیم. طبق دستورالعمل‌های بالینی فعلی، ممکن است استفاده از ماکرولیدها با دوز پائین بلافاصله پس از تشخیص و ادامه این درمان به مدت حداقل شش ماه، منطقی باشد.
پان‌برونشیولیت منتشر (diffuse panbronchiolitis; DPB) یک بیماری مزمن راه‌های هوایی است که عمدتا مناطق آسیای شرقی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بر اساس شواهد به دست آمده از مطالعات گذشته‌نگر و تصادفی‌سازی نشده، ماکرولیدها (macrolides)، دسته‌ای از آنتی‌بیوتیک‌ها، به عنوان درمان اصلی برای DPB استفاده شده‌اند.
ارزیابی اثربخشی و بی‌خطری (safety) مصرف ماکرولیدها در درمان DPB.
ما CENTRAL (2014، شماره 6)، MEDLINE (1966 تا هفته 1 جولای، 2014)، EMBASE (1974 تا جولای 2014)، بانک اطلاعاتی منابع علمی بیومدیکال چین (Chinese Biomedical Literature Database; CBM) (1978 تا جولای 2014)، زیرساخت‌های دانش ملی چین (China National Knowledge Infrastructure) (1974 تا جولای 2014)، KoreaMed (1997 تا جولای 2014) و Database of Japana Centra Revuo Medicina (1983 تا جولای 2014) را جست‌وجو کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (randomised controlled trials; RCTs) یا شبه-RCTها که تاثیر ماکرولیدها را در درمان DPB ارزیابی کردند.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم کیفیت مطالعه و خطر سوگیری (bias) متعاقب آن را بر اساس ابزار سازمان همکاری کاکرین (Cochrane Collaboration) برای ارزیابی خطر سوگیری ارزیابی کردند. پیامدهای اولیه عبارت بودند از نرخ بقا (survival) پنج سال، عملکرد ریه و پاسخ بالینی به درمان. از خطر نسبی (RR) برای نتایج کارآزمایی فردی در تجزیه‌وتحلیل داده‌ها استفاده کرده و همه پیامدها را با 95% فاصله اطمینان (CI) اندازه‌گیری کردیم.
فقط یک RCT (19 شرکت‌کننده) با محدودیت‌های روش‌شناسی (methodology) قابل توجه در این مرور وارد شد. این مطالعه نشان داد که تصاویر توموگرافی کامپیوتری همه شرکت‌کنندگانی که تحت درمان طولانی‌مدت با دوز پائین ماکرولید (اریترومایسین) قرار داشتند، نسبت به ابتدای مطالعه بهبود یافتند، در حالی که تصاویر 71.4% از شرکت‌کنندگان در گروه کنترل (عدم درمان) بدتر شده و 28.6% بدون تغییر باقی ماندند. عوارض جانبی گزارش نشدند. این مرور پیش از این در سال‌های 2010 و 2013 منتشر شد. برای این به‌روزرسانی 2014، هیچ کارآزمایی جدیدی را برای ورود یا حذف شناسایی نکردیم.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.