مصرف مکمل اسید فولیک در دوران بارداری

فولات یک ویتامین طبیعی است در حالی که فولیک اسید جایگزین مصنوعی فولات است که در بیشتر مکمل‌ها و غذاهای غنی شده استفاده می‌شود. مصرف فولات ضروری است زیرا کمبود آن می‌تواند ناشی از مصرف ناکافی آن در رژیم غذایی، عوامل ژنتیکی یا تعامل بین عوامل ژنتیکی و محیط باشد. زنان مبتلا به بیماری سلول داسی‌شکل و آن دسته از زنان ساکن در مناطقی که مالاریا بومی است، نیاز بیشتری به دریافت فولات دارند و در این مناطق کم‌خونی می‌تواند یک مشکل عمده برای سلامت زنان در دوران بارداری باشد. زنان در دوره بارداری به فولات بیشتری نیاز دارند تا نیاز خود را به خون بیشتر و نیاز نوزاد در حال رشد را به خون تامین کنند. بدون مصرف کافی فولات در رژیم غذایی مادر، او می‌تواند کم‌خون شده و این امر به کوچک شدن، کم‌خون شدن و تولد خیلی زود نوزاد (زایمان زودرس) کمک می‌کند. مصرف مکمل اسید فولیک پیش از لقاح می‌تواند احتمال ابتلای نوزاد را به نواقص لوله عصبی کاهش دهد. این مرور به دنبال آن بود که دریابد مصرف مکمل‌های اسید فولیک در دوران بارداری می‌تواند شانس تولد نوزاد نارس و با وزن کم را کاهش دهد و تاثیر آن را بر خون مادر (پارامترهای خونی)، سطوح فولات و بر عوارض بارداری مشاهده کند.

نویسندگان مرور 31 کارآزمایی (شامل 17,771 زن) را یافتند که به تاثیر مصرف مکمل اسید فولیک در دوران بارداری پرداختند. داده‌ها نشان دادند که مصرف فولات در دوران بارداری با کاهش احتمال زایمان زودرس، مرده‌زایی، مرگ‌ومیر نوزادان، تولد نوزادان کم وزن، کم‌خونی پیش از زایمان در مادر یا کاهش فولات گلبول قرمز پیش از زایمان ارتباطی ندارد، اگرچه سطوح سرمی پیش از زایمان بهبود یافتند. این مرور هم‌چنین هیچ تاثیری را از مصرف مکمل فولات بر بهبود میانگین وزن هنگام تولد و میانگین سطح هموگلوبین مادر در دوران بارداری در مقایسه با مصرف دارونما نشان نداد. با این حال، برخی از مزایای آن بر شاخص‌های وضعیت فولات در مادر نشان داده شد. شواهد ارائه شده از این کارآزمایی‌ها تاکنون نتایج قطعی را برای مزیت کلی مصرف مکمل اسید فولیک در دوران بارداری پیدا نکرده است.

اکثر مطالعات بیش از 30 تا 45 سال پیش انجام شده بودند.

نتیجه‌گیری‌های نویسندگان: 

شواهد قطعی را مبنی بر فواید مصرف مکمل اسید فولیک در دوران بارداری بر پیامدهای بارداری پیدا نکردیم.

خلاصه کامل را بخوانید...
پیشینه: 

رشد جنین در دوران بارداری باعث افزایش تعداد سلول‌های در حال تقسیم سریع می‌شود که به افزایش نیاز به دریافت فولات می‌انجامد. مصرف ناکافی فولات منجر به کاهش غلظت فولات سرم و در نتیجه کاهش غلظت فولات در گلبول‌های قرمز، افزایش غلظت هموسیستئین و تغییرات مگالوبلاستیک در مغز استخوان و دیگر بافت‌های دارای سلول‌های در حال تقسیم سریع می‌شود.

اهداف: 

ارزیابی اثربخشی مکمل خوراکی اسید فولیک به تنهایی یا با دیگر ریزمغذی‌ها در مقابل عدم مصرف اسید فولیک (دارونما (placebo) یا همان ریزمغذی‌ها اما بدون اسید فولیک) در دوران بارداری بر پارامترهای خونی و بیوشیمیایی در دوران بارداری و بر پیامدهای بارداری.

روش‌های جست‌وجو: 

پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه بارداری و زایمان در کاکرین (31 دسامبر 2012) را جست‌وجو کرده و با سازمان‌های کلیدی که در زمینه مکمل‌های ریزمغذی‌ها کار می‌کنند، از جمله بخش تغذیه یونیسف (UNICEF Nutrition Section)، بخش سلامت مادر و باروری (Maternal and Reproductive Health) سازمان جهانی بهداشت (WHO)، بخش تغذیه (Nutrition Division) سازمان جهانی بهداشت، و مرکز ملی نواقص مادرزادی و ناتوانی‌های تکاملی (National Center on Birth defects and Developmnetal Disabilities)، مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (Centers for Disease Control and Prevention; CDC) ایالات متحده تماس گرفتیم.

معیارهای انتخاب: 

همه کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی شده، خوشه‌ای تصادفی‌سازی شده و متقاطع (cross-over) کنترل شده که مصرف مکمل اسید فولیک را به تنهایی یا با دیگر ریزمغذی‌ها در مقابل عدم مصرف اسید فولیک (دارونما یا همان ریزمغذی‌ها اما بدون اسید فولیک) در دوره بارداری ارزیابی ‌کردند.

گردآوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها: 

دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم کارآزمایی‌ها را برای ورود بررسی کرده، خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کرده، و داده‌ها را استخراج کردند. صحت (accuracy) داده‌ها بررسی شد.

نتایج اصلی: 

سی و یک کارآزمایی شامل 17,771 زن در این مرور وارد شدند. این مرور نشان داد که مصرف مکمل اسید فولیک تاثیری بر پیامدهای بارداری مانند زایمان زودرس (خطر نسبی (RR): 1.01؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.73 تا 1.38؛ سه مطالعه، 2959 شرکت‌کننده) و مرده‌زایی/مرگ‌ومیر نوزادی (RR: 1.33؛ 95% CI؛ 0.96 تا 1.85؛ سه مطالعه، 3110 شرکت‌کننده) ندارد. با این حال، بهبودهایی در میانگین وزن هنگام تولد نوزاد مشاهده شد (تفاوت میانگین (MD): 135.75؛ 95% CI؛ 47.85 تا 223.68). از سوی دیگر، این مطالعه تاثیر مداخله را بر بهبود کم‌خونی پیش از زایمان (میانگین RR؛ 0.62؛ 95% CI؛ 0.35 تا 1.10؛ هشت مطالعه، 4149 شرکت‌کننده، اثرات تصادفی)، میانگین سطح هموگلوبین پیش از زایمان (MD: -0.03؛ 95% CI؛ 0.25- تا 0.19؛ 12 مطالعه، 1806 شرکت کننده)، میانگین سطح فولات سرم پیش از زایمان (تفاوت میانگین استاندارد شده (SMD): 2.03؛ 95% CI؛ 0.80 تا 3.27؛ هشت مطالعه، 1250 شرکت‌کننده، اثرات تصادفی) میانگین سطوح فولات گلبول قرمز پیش از زایمان (SMD: 1.59؛ 95% CI؛ 0.07 - تا 3.26؛ چهار مطالعه، 427 شرکت‌کننده، اثرات تصادفی) پیدا نکرد. با این حال، کاهش قابل‌توجهی در بروز کم‌خونی مگالوبلاستیک مشاهده شد (RR: 0.21؛ 95% CI؛ 0.11 تا 0.38، چهار مطالعه، 3839 شرکت‌کننده).

یادداشت‌های ترجمه: 

این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.

Tools
Information