پیشینه
در سرتاسر جهان، سرطان رحم یا سرطان آندومتر پنجمین سرطان شایع میان زنان تا 65 سال است و در کشورهای با سطح درآمد بالا نرخ بروز بیشتری از کشورهای با سطح درآمد پائین و متوسط دارد. برای زنان مبتلا به سرطان رحم، برداشتن رحم (هیسترکتومی) و برداشتن هر دو لوله فالوپ (لوله‌هایی که در طول آن تخمک‌ها از تخمدان به رحم منتقل می‌شوند) و تخمدان‌ها (که تخمک را تولید می‌کنند) درمان استاندارد فعلی در نظر گرفته شده است. درمان‌های دیگر عبارتند از پرتودرمانی و شیمی‌درمانی. به طور مرسوم، جراحی برای سرطان رحم از طریق لاپاروتومی انجام می‌شود (برش باز روی شکم).
سوال مطالعه مروری
این مرور بقای کلی (طول زمانی که زنان زنده می‌مانند) و بقای بدون بیماری (طول زمانی که زنان بدون بیماری زنده می‌مانند) را برای جراحی لاپاروسکوپی (keyhole) با لاپاروتومی در زنان مبتلا به سرطان آندومتر فرضی مراحل اولیه مقایسه کرد.
نتایج کلیدی
نتایج شش کارآزمایی که در آنها زنان به طور تصادفی در یکی از دو گروه درمان قرار گرفتند، تفاوتی را در خطر مرگ‌ومیر بین زنان تحت لاپاروسکوپی و زنان تحت لاپاروتومی، نشان نداد. علاوه بر این، نتایج حاصل از پنج کارآزمایی تصادفی‌سازی شده، وجود تفاوت در خطر عود سرطان را بین زنان تحت لاپاروسکوپی و زنان تحت لاپاروتومی، تایید نکرد. قابل توجه است که لاپاروسکوپی با خونریزی کمتر و ترخیص زودتر از بیمارستان همراه بود.
قطعیت شواهد
قطعیت شواهد برای بقای کلی و بدون عود، متوسط بود. قطعیت برای عوارض جانبی پائین بود.
نتیجه‌گیری‌ها چه بودند؟
این نسخه به‌روز شده مرور یافته‌های مرور قبلی را تایید می‌کند که لاپاروسکوپی (سوراخ کلیدی) یک جایگزین موثر و مناسب برای لاپاروتومی (جراحی باز) در درمان مراحل اولیه سرطان آندومتر است. با توجه به پیامدهای بقای طولانی‌مدت، درمان توسط لاپاروسکوپی با لاپاروتومی قابل مقایسه است.
این مرور برای حمایت از نقش لاپاروسکوپی برای مدیریت سرطان آندومتر اولیه، شواهدی را با قطعیت پائین تا متوسط یافت. لاپاروسکوپی برای مراحل اولیه آدنوکارسینوم آندومتریوئید (endometrioid adenocarcinoma) اولیه فرضی آندومتر، با OS و DFS مشابه همراه بوده است. علاوه بر این، لاپاروسکوپی با کاهش نرخ موربیدیتی عمل و مدت اقامت در بیمارستان همراه بوده است. تفاوت معنی‌داری در موربیدیتی شدید پس از جراحی بین دو روش وجود ندارد.
قطعیت شواهد برای OS و RFS متوسط بود و برای پروفایل‌های خطر نامشخص سوگیری و عدم دقت در تخمین اثرگذاری، کاهش داده شد. با این حال، اکثر مطالعات از روش‌های مناسب برای تولید توالی و پنهان کردن تخصیص استفاده کردند، بنابراین مطالعات مستعد سوگیری انتخاب (selection bias) نبودند. پیامدهای حوادث جانبی برای دلایل مشابه و به علاوه برای نرخ پائین حوادث و قدرت کم، کاهش پیدا کردند، به این دلیل که این پیامدها شواهدی را با قطعیت پائین ارائه دادند.
این یک نسخه به‌روز از مرور قبلی کاکرین است که در سال 2012، شماره 9 منتشر شده است.
جراحی برای سرطان آندومتر (endometrial) (هیسترکتومی با حذف لوله‌های فالوپ و تخمدان‌ها) از طریق لاپاروتومی (laparotomy) انجام می‌شود. پیشنهاد شده که رویکرد لاپاروسکوپی (laparoscopic) با کاهش موربیدیتی (morbidity) ناشی از عمل همراه است. در طول دو دهه گذشته استفاده از لاپاروسکوپی برای سرطان آندومتر، افزایش چشمگیری داشته است. این مرور شواهدی را از مزایا و آسیب‌های جراحی لاپاروسکوپی در مقایسه با لاپاروتومی برای مراحل اولیه سرطان آندومتر بررسی کرده است.
مقایسه بقای کلی (OS) و بقای بدون بیماری (DFS) برای جراحی لاپاروسکوپی در برابر لاپاروتومی در زنان مبتلا به مراحل اولیه سرطان آندومتر.
برای به‌روز کردن این مرور، ما پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL؛ شماره 5، 2018) را در کتابخانه کاکرین؛ MEDLINE via Ovid (اپریل 2012 تا جون 2018) و Embase via Ovid (اپریل 2012 تا جون 2018) جست‌وجو کردیم. هم‌چنین پایگاه‌های ثبت کارآزمایی‌های بالینی، چکیده‌های مقالات جلسات علمی و فهرست منابع مطالعات وارد شده را جست‌وجو کردیم. پایگاه‌های ثبت کارآزمایی شامل پایگاه ثبت کارآزمایی‌های بالینی NHMRC؛ پایگاه ثبت کارآزمایی‌های سرطان UKCCCR؛ Meta-Register و Physician Data Query Protocol بود.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) که به مقایسه لاپاروسکوپی و لاپاروتومی برای مراحل اولیه سرطان آندومتر پرداخته بودند.
ما به‌طور مستقل از هم داده‌ها را خلاصه و خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کردیم. از نسبت‌های خطر (HRs) برای OS و بقای بدون عود (RFS)، خطرهای نسبی (RR) برای حوادث جانبی شدید و تفاوت‌های میانگین (MD) برای پیامدهای پیوسته با 9% فاصله اطمینان (CI) در زنان دریافت کننده لاپاروسکوپی یا لاپاروتومی استفاده کردیم. این موارد در متاآنالیزهای (meta-analyses) اثرات تصادفی تجمیع شدند.
برای به‌روز کردن این مرور یک مطالعه جدید را شناسایی کردیم. این مرور حاوی نه RCT برای مقایسه لاپاروسکوپی با لاپاروتومی برای مدیریت جراحی مراحل اولیه سرطان آندومتر است.
تمام نه مطالعه با معیارهای ورود مطابقت داشتند و در پایان مطالعات، 4389 زن ارزیابی شدند. شش مطالعه تعداد 3993 شرکت‌کننده مبتلا به مراحل اولیه سرطان آندومتر را ارزیابی کردند و تفاوت معنی‌داری را در خطر مرگ‌ومیر بین زنان تحت لاپاروسکوپی و زنان تحت لاپاروتومی نیافتند (HR: 1.04؛ 95% CI؛ 0.86 تا 1.25؛ شواهد با قطعیت متوسط) و پنج مطالعه که تعداد 3710 شرکت‌کننده را ارزیابی کردند، تفاوت معنی‌داری را در خطر عود بین گروه‌های لاپاروسکوپی و لاپاروتومی پیدا نکردند (HR: 1.14؛ 95% CI؛ 0.90 تا 1.43؛ شواهد با قطعیت متوسط). تفاوت معنی‌داری در نرخ مرگ‌ومیر حول‌وحوش جراحی؛ زنان نیازمند به ترانسفیوژن خون؛ و آسیب به مثانه، حالب، روده و عروقی وجود نداشت. با این حال، یک متاآنالیز از سه مطالعه نشان داد که زنان در گروه لاپاروسکوپی، به طور معنی‌داری خونریزی کم‌تری نسبت به زنان در گروه لاپاروتومی داشتند (MD؛ 106.82 میلی‌لیتر؛ 95% CI؛ 141.59- تا 72.06-؛ شواهد با قطعیت پائین). متاآنالیز دیگری از دو مطالعه که تعداد 3344 زن را ارزیابی کردند و شامل یک کارآزمایی بسیار بزرگ با بیش از 2500 شرکت‌کننده بود، تفاوت بالینی را در خطر عوارض شدید پس از جراحی در زنان در گروه‌های لاپاروسکوپی و لاپاروتومی نیافت (RR: 0.78؛ 95% CI؛ 0.44 تا 1.38). اکثر مطالعات در معرض خطر متوسط سوگیری قرار داشتند. تمام نه مطالعه اقامت در بیمارستان را گزارش دادند و نتایج نشان داد که به طور میانگین، لاپاروسکوپی به طور معنی‌داری با مدت بستری کوتاه‌تری در بیمارستان همراه بود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.