سوال مطالعه مروری
این مرور به مقایسه اثربخشی دو مورد از مهم‌ترین درمان‌های آبسه پری‌تونسیلار پرداخت: آسپیراسیون سوزنی و ایجاد برش و درناژ.
پیشینه
آبسه‌های پری‌تونسیلار عبارتند از عفونت‌های پشت گلو که در آنها تجمع چرک (آبسه) نزدیک لوزه ایجاد می‌شوند. مشخصه آن درد شدید گلو، بلع سخت و دردناک، تب و بی‌حالی و تریسموس (ناتوانی در باز کردن دهان به‌طور کامل) است. درمان معمولا به یکی از دو روش فوق صورت می‌گیرد. روش اول، آسپیراسیون سوزنی (ساکشن چرک با استفاده از یک سرنگ و سوزن) و روش دوم «ایجاد برش و درناژ» (قرار دادن یک چاقوی کوچک روی آبسه تا چرک‌های آن خارج شود) هستند. هنوز مشخص نیست کدام روش درمانی بهتر از دیگری عمل می‌کند.
ویژگی‌های مطالعه
تعداد 11 مطالعه با مجموعه 674 شرکت‌کننده شناسایی شدند. شرکت‌کنندگان از 8 تا 79 سال سن داشتند. مطالعات در کشورهای مختلف انجام شدند (شش مورد در پاکستان، دو مورد در ایالات متحده، یک مورد در تایوان و دو مورد در آفریقای جنوبی). تمامی 11 مطالعه، به جز یکی از آنها، تفاوت را در نرخ عود میان این دو روش درمانی گزارش کردند. چهار مطالعه به مقایسه نمرات نشانه‌های بیماری مرتبط با پروسیجر و دو مطالعه به مقایسه زمان بازگشت به رژیم غذایی نرمال پرداختند. سه مطالعه عوارض/رویدادهای نامطلوب مرتبط با مداخله را گزارش کردند. دو مطالعه عوارض مرتبط با پروسه خود بیماری را گزارش کردند.
شواهد تا آگوست 2016 به‌روز است.
نتایج کلیدی
ده مطالعه نرخ عود آبسه پری‌تونسیلار (مهم‌ترین پیامد) را گزارش کردند. اکثر آنها به‌طور واضح «عود» را تعریف نکرده و از نظر زمان‌بندی در ارزیابی‌های آنها تفاوت وجود داشت، با این وجود توانستیم داده‌های مرتبط با این مطالعات را با هم ادغام کنیم. پس از ادغام داده‌ها، نرخ عود در گروه آسپیراسیون سوزنی در مقایسه با گروه دیگر بالاتر بود. البته توجه به این نکته حائز اهمیت است که این شواهد کیفیت بسیار پائین داشتند. برخی از مطالعات دریافتند درد در بیماران گروه ایجاد برش و درناژ بیشتر بود.
کیفیت شواهد
وجود مشکلات یا مشکلات بالقوه را در همه مطالعات وارد شده شناسایی کردیم. مهم‌ترین آنها این بود که همه مطالعات نرخ عود را به شیوه یکسان، در زمان یکسان، و با استفاده از معیارهای یکسان، ارزیابی نکردند. سطح کیفیت شواهد مرتبط با تمامی پیامدها بسیار پائین بود.
اگر چه مطالعات مختلفی تلاش کردند تا دریابند آسپیراسیون سوزنی در بیماران دارای آبسه پری‌تونسیلار موثرتر است یا ایجاد برش و درناژ، هیچ شواهدی با کیفیت بالا وجود ندارد که اجازه دهد یک نتیجه‌گیری قطعی گرفته شود و پاسخ نامشخص باقی می‌ماند ( شواهد با کیفیت بسیار پائین ). شواهد نشان می‌دهد که ایجاد برش و درناژ ممکن است با احتمال کمتری برای عود نسبت به آسپیراسیون سوزنی همراه باشند. برخی از آنها شواهدی با کیفیت بسیار پائین هستند. شواهد نشان می‌دهد که آسپیراسیون با سوزن درد کمتری ایجاد می‌کند.
آبسه پری‌تونسیلار (peritonsillar abscess) یک عفونت شایع است که به صورت تجمع چرک (pus) در ناحیه پری‌تونسیلار تظاهر پیدا می‌کند. مشخصه آن یک گلودرد شدید، بلع مشکل و دردناک، تب، و بی‌حالی، و تریسموس (trismus) است. آسپیراسیون سوزنی (needle aspiration)، و ایجاد برش و درناژ (incision and drainage) دو مورد از مهم‌ترین روش‌های درمانی هستند که در حال حاضر برای درمان این وضعیت مورد استفاده قرار می‌گیرند. اثربخشی یکی در مقابل دیگری هنوز به اثبات نرسیده و جای بحث دارد.
بررسی اثربخشی و خطرات آسپیراسیون سوزنی در مقایسه با ایجاد برش و درناژ برای درمان آبسه پری‌تونسیلار در کودکان با سن بالا (هشت سال و بالاتر)، نوجوانان و بزرگسالان.
متخصص اطلاعات در گروه گوش و حلق و بینی (ENT) در کاکرین برای یافتن کارآزمایی‌های منتشر شده و منتشر نشده در منابع زیر جست‌وجو کرد: پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه گوش و حلق و بینی (ENT) در کاکرین، پایگاه مرکزی ثبت کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL؛ 2016، شماره 7)؛ Ovid MEDLINE؛ Ovid EMBASE؛ CINAHL؛ Web of Science؛ ClinicalTrials.gov؛ ICTRP و چندین منبع دیگر. تاریخ جست‌وجو 25 آگوست 2016 بود.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) که آسپیراسیون سوزنی را با ایجاد برش و درناژ مقایسه کردند.
از روش‌های استاندارد روش‌شناسی (methodology) مورد نظر کاکرین استفاده کردیم. پیامدهای اولیه، نرخ عود آبسه (نسبتی از بیماران که به مداخله مجدد نیاز پیدا کردند) و عوارض جانبی مرتبط با مداخله بودند. پیامدهای ثانویه عبارت بودند از زمان بازگشت به رژیم غذایی نرمال، عوارض مرتبط با پیشرفت بیماری و نمرات نشانه‌های آن. از سیستم درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) برای ارزیابی کیفیت شواهد مرتبط با هر پیامد استفاده کردیم؛ این موارد به صورت ایتالیک نشان داده می‌شوند.
تعداد 11 مطالعه (674 شرکت‌کننده) را وارد کردیم. خطر سوگیری (bias) در تمامی مطالعات، در سطح بالا یا نامشخص بود. تمامی مطالعات آسپیراسیون سوزنی را با ایجاد برش و درناژ مقایسه کردند.
تمامی 11 مطالعه، به جز یکی از آنها، پیامد اولیه «عود» را گزارش کردند. با ادغام داده‌های این 10 مطالعه، نرخ عود در گروه آسپیراسیون سوزنی بالاتر از گروه ایجاد برش و درناژ بود (خطر نسبی (RR): 3.74؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.63 تا 8.59؛ 612 شرکت‌کننده). ناهمگونی (heterogeneity) متوسطی در این آنالیز وجود داشت (I 2 = 48%). در تفسیر نتیجه ادغام شده، توجه به این نکته مهم است که شواهد برای این پیامد کیفیت بسیار پائین داشتند.
هیچ‌یک از پیامدهای دیگر ( عوارض جانبی مداخله، زمان بازگشت به رژیم غذایی نرمال ، عوارض فرآیند بیماری و نمرات نشانه بیماری ) به‌طور هم‌سو و سازگار، در مطالعات مورد بررسی قرار نگرفتند.
فقط سه مطالعه عوارض/رویدادهای جانبی مرتبط با مداخله را گزارش کرده و وقوع فقط یکی از این عوارض در یک بیمار گزارش شد (خونریزی پس از پروسیجر ایجاد برش و درناژ: 1/28؛ 3.6%) ( شواهد با کیفیت بسیار پائین ).
زمان بازگشت به رژیم غذایی نرمال در دو مطالعه مقایسه شدند؛ هیچ یک از آنها تفاوت قابل‌توجهی را میان دو گروه درمانی مشاهده نکرد ( شواهد با کیفیت بسیار پائین ).
فقط سه مطالعه اقدام به گزارش عوارض مرتبط با پروسه بیماری کردند. در این سه مطالعه، تنها عارضه گزارش شده، بستری در بیمارستان به دلیل دهیدراتاسیون در دو بیماری بود که تحت ایجاد برش و درناژ قرار گرفتند (2/13؛ 6.7%).
نمرات نشانه بیماری در چهار مطالعه اندازه‌گیری شدند؛ سه مورد درد را با استفاده از مقیاس‌های مختلف و یک مطالعه نشانه‌های دیگر را ارزیابی کردند. امکان ادغام داده‌ها در قالب یک متاآنالیز وجود نداشت. دو مطالعه‌ای که به بررسی درد ناشی از پروسیجر پرداختند، این پیامد را در گروه آسپیراسیون سوزنی پائین‌تر گزارش کردند. یک مطالعه متوجه وجود تفاوت قابل مقایسه از نظر نرخ برطرف شدن درد طی پنج روز پس از پروسیجر میان دو گروه درمانی شد. کیفیت شواهد مرتبط با نمرات نشانه‌های بیماری، بسیار پائین بود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.