زنان به‌طور طبیعی در دوران بارداری اضافه-وزن پیدا می‌کنند و بسیاری از آنها به تدریج وزن خود را پس از آن کاهش می‌دهند. با این حال، برخی از زنان کاهش وزن به دست آمده را در یک یا دو سال پس از تولد نوزاد دشوار می‌دانند، و این نگرانی وجود دارد که وضعیت مذکور ممکن است سلامت آنها را به خطر اندازد. ماندگاری وزن به دست آمده در دوران بارداری ممکن است باعث چاقی شود، این امر می‌تواند خطر ابتلای مادر را به دیابت، بیماری قلبی و فشار خون بالا افزایش دهد. نشان داده شده زنانی که تا حدود شش ماه به وزن قبل از بارداری خود باز می‌گردند، 10 سال بعد کمتر در معرض خطر اضافه-وزن قرار دارند. این مرور به دنبال یافتن مطالعات تصادفی‌سازی شده برای ارزیابی تاثیر رژیم غذایی یا ورزش، یا هر دو، بر کاهش وزن زنان در ماه‌های پس از زایمان بود. مطالعه مذکور توجه ویژه‌ای به زنان شیرده داشت تا اطمینان حاصل شود که شیردهی آنها به خطر نمی‌افتد. مرور کارآزمایی‌ها 14 مطالعه را یافت، 12 مطالعه شامل 910 زن با وزن اضافی پس از زایمان بودند که داده‌هایی را برای آنالیز ارائه کردند. یافته‌ها نشان می‌دهند که رژیم غذایی همراه با ورزش یا رژیم غذایی به‌تنهایی در مقایسه با مراقبت معمول به کاهش وزن پس از زایمان کمک می‌کنند. این مداخلات، در پیشگیری از چاقی مادر در آینده نقش بالقوه‌ای دارند. شواهد کافی برای اطمینان از عدم تداخل ورزش یا رژیم غذایی با شیردهی وجود نداشت، اگرچه به نظر می‌رسید در مطالعات وارد شده چنین نبود. به نظر می‌رسد کاهش وزن از طریق ترکیب رژیم غذایی و ورزش در مقایسه با رژیم غذایی به‌تنهایی ترجیح داده می‌شود، زیرا تصور می‌شود ورزش باعث بهبود گردش خون و تناسب قلب، و حفظ توده بدون چربی بدن می‌شود. انجام پژوهش‌های بیشتری در این زمینه مورد نیاز است.
شواهد به دست آمده از این مرور نشان می‌دهد که هم رژیم غذایی و ورزش با همدیگر و هم رژیم غذایی به‌تنهایی به کاهش وزن زنان پس از زایمان کمک می‌کنند. با این وجود، ممکن است کاهش وزن از طریق ترکیبی از رژیم غذایی و ورزش ترجیح داده شود زیرا این امر آمادگی قلبی‌تنفسی مادر را بهبود بخشیده و توده بدون چربی را حفظ می‌کند، در حالی که رژیم غذایی به‌تنهایی توده بدون چربی را کاهش می‌دهد. لازم است این یافته در کارآزمایی‌های بزرگ با کیفیت روش‌شناسی بالا تائید شود. برای زنان شیرده شواهد بیشتری مورد نیاز است برای تائید اینکه رژیم غذایی یا ورزش، یا هر دو، برای مادر یا نوزاد مضر نیستند.
ماندگاری وزن پس از بارداری ممکن است در ایجاد چاقی نقش داشته باشد. مشخص شده که رژیم غذایی و ورزش مولفه‌های توصیه‌شده در هر برنامه کاهش وزن در جمعیت عمومی هستند. با این حال، راهبردهای دستیابی به وزن بدن سالم میان زنان پس از زایمان به اندازه کافی ارزیابی نشده است.
هدف از این مرور، ارزیابی تاثیر رژیم غذایی، ورزش یا هر دو برای کاهش وزن در زنان پس از زایمان، و ارزیابی تاثیر این مداخلات بر ترکیب بدن مادر، آمادگی قلبی‌تنفسی، عملکرد شیردهی و دیگر پیامدهای کودک و مادر بود.
پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه بارداری و زایمان در کاکرین (31 ژانویه 2012) و LILACS (31 ژانویه 2012) را جست‌وجو کردیم. منابع ثانویه را از نظر گذراندیم و با کارشناسان در این زمینه تماس گرفتیم. جست‌وجو در پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه بارداری و زایمان در کاکرین را در 30 اپریل 2013 به‌روز کرده و نتایج را به بخش در انتظار طبقه‌بندی این مرور اضافه کردیم.
همه کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) و کارآزمایی‌های شبه-تصادفی‌سازی شده منتشر شده و منتشر نشده درباره رژیم غذایی یا ورزش یا هر دو، میان زنان در طول دوره پس از زایمان.
هر دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم ارزیابی کیفیت کارآزمایی و استخراج داده‌ها را انجام دادند. نتایج با استفاده از خطر نسبی (RR) برای داده‌های رتبه‌ای و تفاوت میانگین (MD) برای داده‌های پیوسته ارائه شدند. داده‌ها با یک مدل اثر-ثابت آنالیز شدند. در صورت وجود ناهمگونی، از مدل اثرات-تصادفی استفاده شد.
چهارده کارآزمایی وارد شدند، اما فقط 12 کارآزمایی شامل 910 زن داده‌ها را برای آنالیز پیامد به اشتراک گذاشتند. کاهش وزن در زنانی که ورزش می‌کردند به‌طور قابل‌توجهی بیشتر از زنان گروه مراقبت معمول نبود (دو کارآزمایی؛ n = 53؛ MD؛ 0.10- کیلوگرم؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.90- تا 1.71). زنانی که در یک برنامه رژیم غذایی (یک کارآزمایی؛ n = 45؛ MD؛ 1.70- کیلوگرم؛ 95% CI؛ 2.08- تا 1.32-) یا رژیم غذایی همراه با ورزش (هفت کارآزمایی؛ n = 573؛ MD؛ 1.93- کیلوگرم؛ 95% CI؛ 2.96- تا 0.89-؛ اثرات-تصادفی، T² = 1.09؛ I² = 71%) شرکت کردند، وزن خود را به‌طور قابل‌توجهی بیشتر از زنان گروه مراقبت معمول کم کردند. تفاوتی در میزان کاهش وزن بین گروه رژیم غذایی به‌تنهایی و گروه رژیم غذایی به همراه ورزش وجود نداشت (یک کارآزمایی؛ n = 43؛ MD؛ 0.30 کیلوگرم؛ 95% CI؛ 0.06- تا 0.66). به نظر می‌رسید که مداخلات تاثیر منفی بر عملکرد شیردهی نداشتند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.