کریپتوسپوریدیوز بیماریای است که باعث بروز اسهال شده، و میتواند در افرادی که بدنشان قادر به مقاومت در برابر عفونتها نیست، تهدیدکننده حیات باشد. این بیماری هم در کشورهای توسعهیافته و هم در کشورهای در حال توسعه ایجاد میشود. این مرور از کارآزماییها، شواهد کافی را برای بیان اینکه دارویی قادر به کاهش یا درمان نشانههای عفونت کریپتوسپوریدیوم یا کشتن موثر ارگانیسم در افرادی است که نمیتوانند در برابر عفونتها مقاومت کنند یا خیر، پیدا نکرد. شواهد محدودی یافت شد که نشان داد داروی نیتازوکسانید میتواند ارگانیسم را در افراد با سیستم ایمنی طبیعی از بین ببرد.
این مرور، نبود شواهد را برای شناسایی عوامل موثر در مدیریت بالینی کریپتوسپوریدیوز تائید میکند. نتایج نشان میدهند که نیتازوکسانید بار انگلها را کاهش داده و ممکن است در افراد دارای سیستم ایمنی سالم مفید باشد. با توجه به جدی بودن پیامدهای بالقوه کریپتوسپوریدیوز، باید استفاده از نیتازوکسانید در بیماران دارای نقص سیستم ایمنی در نظر گرفته شود. نبود درمان موثر، نیاز به اطمینان یافتن از پیشگیری از ابتلا به عفونت را برجسته میکند. متاسفانه، شواهدی برای تعیین اثربخشی و مقرونبهصرفه بودن مداخلات پیشگیرانه نیز وجود ندارد.
کریپتوسپوریدیوز (cryptosporidiosis) نوعی بیماری است که باعث اسهال شده و حدود یک تا دو هفته طول میکشد، گاهی در افراد دارای سیستم ایمنی سالم تا 2.5 ماه ادامه مییابد و در افراد دارای نقص سیستم ایمنی به یک بیماری شدیدتر و تهدیدکننده حیات تبدیل میشود. کریپتوسپوریدیوم (Cryptosporidium) یکی از علل شایع ایجاد گاستروانتریت است. کریپتوسپوریدیوز در افراد آلوده به HIV شایع است.
هدف از انجام این مرور، ارزیابی اثربخشی مداخلات برای درمان و پیشگیری از ابتلا به کریپتوسپوریدیوز در افراد دارای نقص سیستم ایمنی بود.
بانکهای اطلاعاتی زیر را برای شناسایی کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (randomised controlled trials; RCTs) تا آگوست 2005 جستوجو کردیم: پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL)، MEDLINE؛ AIDSLINE؛ AIDSsearch؛ EMBASE؛ CINAHL؛ Current Contents؛ Geobase، و Environmental Sciences and Pollution Management.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشدهای وارد شدند که استفاده از هرگونه مداخله را برای درمان یا پیشگیری از ابتلا به کریپتوسپوریدیوز در افراد دارای نقص سیستم ایمنی مقایسه کردند. معیارهای پیامد برای مطالعات درمانی، شامل اسهال علامتدار و پاک شدن اووسیست (oocyst clearance) بودند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم، کارآزماییها را از نظر کیفیت تصادفیسازی، کورسازی (blinding)، انصراف از مطالعه، و کفایت پنهانسازی تخصیص (allocation concealment) ارزیابی کردند. نسبت خطر (relative risk) برای هر مداخله با استفاده از مدل اثرات تصادفی (random effects) محاسبه شد.
هفت کارآزمایی شامل 169 شرکتکننده وارد شدند. تعداد 130 بزرگسال مبتلا به ایدز در پنج مطالعه وارد شدند. شواهدی از ناهمگونی (heterogeneity) قابل توجه وجود داشت. هیچ شواهدی مبنی بر کاهش طول دوره یا فراوانی اسهال با مصرف نیتازوکسانید (nitazoxanide) (RR: 0.83؛ 95% CI؛ 0.36 تا 1.94) و پارامومایسین (paramomycin) (RR: 0.74؛ 95% CI؛ 0.42 تا 1.31) در مقایسه با دارونما (placebo) به دست نیامد. نیتازوکسانید در مقایسه با دارونما منجر به ایجاد شواهد قابل توجهی از پاکسازی اووسیست میان تمام کودکان، با نسبت خطر 0.52 (95% CI؛ 0.30 تا 0.91) شد. این تاثیر برای شرکتکنندگان HIV-مثبت معنیدار نبود (RR: 0.71؛ 95% CI؛ 0.36 تا 1.37). براساس نتایج یک مطالعه، شرکتکنندگان HIV-منفی که نیتازوکسانید مصرف کردند، نسبت خطر بسیار بالاتری برای دستیابی به پاکسازی انگلی، معادل 0.26 (95% CI؛ 0.09 تا 0.80) داشتند. تنها مطالعهای که اسپیرامایسین (spiramycin) را با دارونما مقایسه کرد، هیچ تفاوت معنیداری را بین دو بازوی کارآزمایی در کاهش طول مدت بستری در بیمارستان (تفاوت میانگین (MD): 0.40- روز؛ 95% CI؛ 6.62- تا 5.82) یا در مرگومیر (RR: 0.43؛ 95% CI؛ 0.04 تا 4.35) نشان نداد. یک مطالعه نقش عصاره لوکوسیت قابل دیالیز گاوی را ارزیابی کرد و نسبت خطر را برای کاهش دفعات مدفوع به میزان 0.19 (95% CI؛ 0.03 تا 1.19) گزارش داد، درحالیکه مطالعه دیگر آغوز هیپرایمیون گاوی را با دارونما مقایسه کرد و هیچ شواهدی را برای کاهش حجم مدفوع (RR: 3.00؛ 95% CI؛ 0.61 تا 14.86) یا در غلظت اووسیست در هر میلیلیتر از مدفوع (RR: 0.27؛ 95% CI؛ 0.02 تا 3.74) به دست نیاورد. هیچ مطالعهای یافت نشد که پیشگیری را ارزیابی کرده باشد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.