سندرم ورنیکه–کورساکوف (Wernicke-Korsakoff; WKS) یک اختلال مغزی است که در اثر کمبود ویتامین B 1 (تیامین، thiamine) ایجاد میشود. این اختلال با شروع حاد برخی یا همه علائم از جمله اختلال در حرکات چشم، عدم هماهنگی ارادی در حرکت عضلات (آتاکسی (ataxia)) و گیجی مشخص میشود. بیماران ممکن است در مرحله حاد، جان خود را از دست بدهند، و بسیاری از نجاتیافتگان دچار اختلال دائمی حافظه میشوند. سوءمصرف الکل یکی از عوامل مهم بروز WKS بهشمار میرود، اگرچه تنها عامل ایجاد این اختلال نیست. مصرف زیاد الکل ممکن است منجر به مشکلات خاصی در جذب تیامین از رژیم غذایی شود.
در صورت تشخیص WKS، با تیامین درمان میشود، اما مشخص نیست که این درمان، بهویژه در مدیریت علایم ذهنی، تا چه اندازه موثر است. توصیهها در خصوص دوز و مدت زمان درمان با تیامین، فاقد شواهد علمی هستند. ما به جستوجوی کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شدهای پرداختیم که تیامین را با دارونما (placebo) یا درمانهای جایگزین مقایسه کردند، یا انواع مختلف درمان با تیامین را با یکدیگر مقایسه کردند. دو مطالعه شناسایی شدند که با معیارهای ورود مطابقت داشتند، اما یکی از آنها دادهای را که بتوان آن را آنالیز کرد، گزارش نداد، و تجزیهوتحلیل مطالعه دیگر به دلیل نقص در طراحی و ارائه نتایج، با محدودیت مواجه بود. بنابراین شواهد خوبی از کارآزماییهای بالینی تصادفیسازی و کنترلشده به دست نیامد تا به پزشکان در انتخاب دوز، دفعات، روش مصرف یا مدت زمان مناسب درمان با تیامین جهت پیشگیری یا درمان WKS ناشی از سوءمصرف الکل، کمک کند.
شواهد حاصل از کارآزماییهای بالینی تصادفیسازی و کنترلشده (randomised controlled clinical trials; RCTs) برای راهنمایی پزشکان در تعیین دوز، دفعات، روش مصرف یا مدت زمان درمان با تیامین بهمنظور پیشگیری یا درمان WKS ناشی از سوءمصرف الکل، کافی نیستند.
مطالعات کالبدشکافی نشان میدهند که سندرم ورنیکه–کورساکوف (Wernicke-Korsakoff; WKS) اختلالی نادر، بهویژه در افرادی که سوءمصرف الکل دارند، نیست. بیش از 50 سال است که تیامین (thiamine) به عنوان درمان انتخابی شناخته شده، اما هنوز در مورد دوز و مدت زمان مناسب درمان، عدم قطعیت وجود دارد. دستورالعملهای بالینی فعلی بر پایه گزارشهای موردی و تجربه بالینی استوار هستند. این مطالعه، بهروزشده مروری است که نخستینبار در سال 2004 منتشر شده و آخرینبار در سال 2008 بهروز شد.
• ارزیابی کارآمدی تیامین در پیشگیری و درمان تظاهرات WKS ناشی از مصرف بیشازحد الکل.
• تعیین شکل، دوز و مدت زمان مطلوب درمان با تیامین برای این اندیکاسیون.
پایگاه ALOIS، پایگاه ثبت تخصصی گروه دمانس و بهبود شناختی در کاکرین (CDCIG)، کتابخانه کاکرین، MEDLINE؛ EMBASE؛ PsycINFO؛ CINAHL و LILACS در تاریخ 6 سپتامبر 2012 با استفاده از عبارت thiamine OR aneurine جستوجو شدند. پایگاه ALOIS شامل رکوردهایی از تمام بانکهای اطلاعاتی اصلی مراقبت سلامت ( کتابخانه کاکرین ؛ MEDLINE؛ EMBASE؛ PsycINFO؛ CINAHL؛ LILACS)، همچنین بسیاری از بانکهای اطلاعاتی کارآزماییها و منابع علمی خاکستری (grey literature) است.
هر کارآزمایی تصادفیسازیشده که تیامین را با مداخلات جایگزین مقایسه کرده یا انواع مختلف رژیمهای تیامین (از نظر فرمولاسیون، دوز یا مدت زمان مصرف) را با یکدیگر مقایسه کردند.
همه چکیده مقالات توسط دو محقق (ED و PWB) بهطور جداگانه بررسی شدند، و مقالات مرتبط با استفاده از معیارهای ارائه شده در کتابچه راهنمای کاکرین برای مرورهای سیستماتیک مداخلات (Cochrane Handbook for Systematic Review of Interventions) بازیابی شده و از نظر کیفیت روششناسی (methodology) ارزیابی شدند.
دو مطالعه شناسایی شدند که معیارهای ورود را داشتند، اما فقط یکی از آنها دادههای کافی را برای آنالیز کمّی (quantitative) ارائه داد. در مطالعه Ambrose (2001)، شرکتکنندگان (107 نفر) بهطور تصادفی به یکی از پنج دوز تزریقی عضلانی تیامین تخصیص یافتند و پیامدها پساز 2 روز درمان اندازهگیری شدند. ما کمترین دوز (5 میلیگرم در روز) را با هر یک از چهار دوز دیگر مقایسه کردیم. تفاوت معنیداری به نفع دوز 200 میلیگرم در روز در مقایسه با دوز 5 میلیگرم در روز در تعیین تعداد کارآزماییهای لازم برای کسب معیارهای ورود در تست تناوب تاخیری (delayed alternation test) مشاهده شد (تفاوت میانگین (MD): 17.90-؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 35.4- تا 0.40-، P = 0.04). هنگام مقایسه دوزهای دیگر با دوز 5 میلیگرم در روز، تفاوت معنیداری وجود نداشت. الگوی نتایج، رابطه ساده دوز-پاسخ را نشان نداد. این مطالعه دارای نواقص روششناسی در طراحی و ارائه نتایج بود که امکان آنالیز بیشتر را محدود کرد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است