پیامهای کلیدی
-
مطالعات از مقیاسهای مختلفی برای اندازهگیری میزان آرامبخشی نوزادان در بخش مراقبتهای ویژه با میدازولام (midazolam) استفاده کردند. فقط یک مطالعه از مقیاس معتبر استفاده کرد.
-
مشخص نیست که میدازولام نوزادان را آرام میکند، درد را کاهش میدهد، بر فشار خون یا تنفس تاثیر میگذارد، یا رشد مغز را در طولانیمدت تغییر میدهد.
-
در حال حاضر، ما شواهد کافی را برای حمایت از استفاده از میدازولام در نوزادان، بهویژه در نوزادان نارس، در دست نداریم.
آرامبخشی (sedation) چیست؟
آرامبخشی یک روش درمان طبی است که به افراد کمک میکند در طول یک پروسیجر، احساس آرامش، خوابآلودگی یا عدم هوشیاری داشته باشند. در نوزادان تازهمتولدشده، ممکن است برای انجام آزمایشها یا درمانهایی که میتوانند باعث استرس یا درد شوند، به آرامبخشی نیاز باشد.
چرا آرامبخشی برای نوزادان بستری در بخش مراقبتهای ویژه مهم است؟
نوزادان در بخش مراقبتهای ویژه نوزادان اغلب به آزمایشها و درمانهایی نیاز دارند که ممکن است ناراحتکننده یا دردناک باشند. آرامبخشی مناسب میتواند به کاهش استرس و ناراحتی در طول پروسیجر، مشکلات پزشکی فوری مانند تغییرات فشار خون یا خونریزی مغزی، و تاثیرات طولانیمدت بر مغز مانند مشکلات یادگیری و تفکر در مراحل بعدی زندگی کمک کند.
میدازولام چیست، و چه عملکردی دارد؟
میدازولام دارویی از خانواده بنزودیازپینها است. این دارو با کند کردن فعالیت مغز عمل میکند، که میتواند به کاهش اضطراب کمک کرده و باعث شود فرد احساس آرامش، خوابآلودگی یا عدم آگاهی از محیط اطراف خود داشته باشد. میدازولام گاهی برای کمک به ایجاد آرامش و راحتی در نوزادان تازهمتولدشده در طول اقدامات پزشکی، به خصوص هنگامی که به دستگاه تنفس متصل هستند یا اسکنهایی مانند تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) انجام میشود، استفاده میشود. میدازولام معمولا از طریق ورید تجویز میشود، اما میتوان آن را از راههای دیگری مانند بینی نیز تجویز کرد.
چه داروها و روشهای دیگری را میتوان برای آرام و راحت نگهداشتن نوزادان استفاده کرد؟
گزینههای دیگر برای کمک به آرام کردن یا تسکین نوزادان شامل روشهایی مانند قنداق کردن یا تماس پوست به پوست یا دادن مقادیر کمی محلول شیرین خوراکی است. داروهایی مانند اوپیوئیدها میتوانند به کاهش درد کمک کنند، درحالیکه برخی دیگر مانند کلونیدین (clonidine) و دکسمدتومیدین (dexmedetomidine) ممکن است بدون تاثیر زیاد بر تنفس، تاثیرات آرامبخشی داشته باشند. پروپوفول (propofol) و فنوباربیتال (phenobarbital) نیز گاهی بسته به شرایط نوزاد و نیازهای پزشکی استفاده میشوند.
ما به دنبال چه یافتهای بودیم؟
هدف ما آن بود که بدانیم میدازولام برای آرامبخشی نوزادان در بخش مراقبتهای ویژه نوزادان، مفید و بیخطر است یا خیر. بهخصوص آنکه، خواستیم بدانیم:
-
میدازولام به نوزادان کمک میکند تا در طول مراحل درمانی یا در حالی که به دستگاه تنفس مصنوعی متصل هستند، آرام و بیحرکت بمانند؛
-
نوزادانی که میدازولام دریافت میکنند، علائم کمتر درد را، مانند گریه یا تغییر در ضربان قلب، نشان میدهند؛
-
استفاده از میدازولام بر عملکرد مغز کودک در حال رشد، از جمله مواردی مانند حافظه، حل مسئله، حرکت و نحوه تعامل آنها با دیگران، تاثیر میگذارد؛
-
میدازولام باعث بروز عوارض جانبی ناخواستهای مانند افت فشار خون، آپنه (مکث در تنفس) یا عوارض جدی میشود؛
-
میدازولام خطر مرگ نوزادان را در بیمارستان کاهش میدهد؛
-
میدازولام مدت زمانی را که نوزادان باید به دستگاه تنفس مصنوعی متصل باشند، کاهش میدهد.
ما چهکاری را انجام دادیم؟
ما به دنبال مطالعاتی بودیم که میدازولام را با دیگر روشهای آرامبخشی، مانند موارد زیر، مقایسه کردند:
-
دارونما (placebo) (مادهای بدون تاثیر پزشکی)؛
-
روشهایی که شامل تجویز دارو نمیشوند، مانند مکیدن مواد غیرمغذی، تماس پوست به پوست، قنداق کردن، یا ماساژ؛
-
محلولهای شیرین مانند ساکاروز یا گلوکز خوراکی؛
-
داروهای مسکّن مانند اپیوئیدها (مورفین، فنتانیل)؛ و
-
داروهای دیگر مانند کلونیدین، دکسمدتومیدین، پروپوفول یا فنوباربیتال.
سپس نتایج را خلاصه کرده و میزان اطمینان خود را به یافتهها ارزیابی کردیم.
ما به چه نتایجی رسیدیم؟
ما شش مطالعه را با 388 نوزاد وارد کردیم، که از این تعداد، 184 نوزاد میدازولام دریافت کردند. پیشاز اینکه نوزادان به دستگاه تنفس مصنوعی وصل شوند یا اسکن MRI انجام شود، آرامبخش را دریافت کردند. این مطالعات میدازولام را با دارونما، اوپیوئیدها (مورفین، فنتانیل)، محلولهای شیرین خوراکی و فنوباربیتال مقایسه کردند.
نتایج اصلی
-
ما در مورد تاثیر میدازولام در مقایسه با دارونما بر فشار خون پائین (1 مطالعه، 46 نوزاد)، تنفس منقطع (1 مطالعه، 33 نوزاد)، مرگ (3 مطالعه، 122 نوزاد)، و تعداد روزهای نیاز به ونتیلاتور (2 مطالعه، 89 نوزاد) مطمئن نیستیم. هیچ مطالعهای که این درمانها را مقایسه کند، تسکین درد یا تکامل مغز را اندازهگیری نکرد.
-
ما در مورد تاثیر میدازولام در مقایسه با اوپیوئیدها بر مدت زمانی که نوزادان به ونتیلاتور متصل بودند (2 مطالعه، 106 نوزاد)، فشار خون پائین و تنفس منقطع (1 مطالعه، 60 نوزاد) و مرگ (1 مطالعه، 46 نوزاد) مطمئن نیستیم. هیچ مطالعهای که این درمانها را مقایسه کند، میزان آرامبخشی، تسکین درد یا رشد و تکامل مغز را اندازهگیری نکرد.
-
ما در مورد تاثیر میدازولام در مقایسه با محلولهای شیرین خوراکی بر تنفس منقطع (1 مطالعه، 112 نوزاد) مطمئن نیستیم. هیچ مطالعهای که این درمانها را مقایسه کند، میزان آرامبخشی، تسکین درد، رشد و تکامل مغز، فشار خون پائین، مرگ، یا تعداد روزهای اتصال به ونتیلاتور را اندازهگیری نکرد.
ما هیچ مطالعهای را پیدا نکردیم که میدازولام را با روشهایی که شامل تجویز دارو نمیشوند، مانند قنداق کردن یا ماساژ، مقایسه کرده باشد.
محدودیتهای شواهد چه هستند؟
ما فقط چند مطالعه محدود را پیدا کردیم. برخی از مطالعات واردشده کوچک بودند، از دوزها یا روشهای مختلف تجویز میدازولام استفاده کردند، و نتایج کلیدی را مانند تسکین درد یا تاثیرات آن بر رشد و تکامل مغز، گزارش نکردند. علاوهبر این، فقط یک مطالعه از یک ابزار معتبر (که نتایج قابل اعتمادی را ارائه میدهد) برای اندازهگیری میزان اثربخشی آرامسازی نوزادان استفاده کرد. به دلیل این محدودیتها، ما نمیتوانیم با اطمینان بگوییم که میدازولام برای نوزادان در بخش مراقبتهای ویژه نوزادان موثر یا بیخطر است یا خیر.
این شواهد تا چه زمانی بهروز است؟
شواهد تا 23 ژانویه 2025 بهروز است.
مطالعه چکیده کامل
القای مناسب آرامسازی، برای کودکانی که تحت پروسیجرهای ناخوشایند قرار میگیرند، ممکن است اضطراب را کاهش داده و از بروز عوارض پیشگیری کند. میدازولام (midazolam) یک بنزودیازپین کوتاهاثر است که بهطور فزایندهای از آن در بخشهای مراقبتهای ویژه نوزادان (NICUs) استفاده میشود. با این حال، اثربخشی آن به عنوان یک آرامبخش در نوزادان، به طور سیستماتیک ارزیابی نشده است.
اهداف
ارزیابی مزایا و خطرات میدازولام - در مقایسه با دارونما (placebo)، دیگر مداخلات دارویی، و مداخلات غیردارویی - برای آرامبخشی نوزادان تازهمتولدشده در بخشهای مراقبتهای ویژه نوزادان.
روشهای جستوجو
ما تا ژانویه 2025 در MEDLINE؛ Embase؛ CINAHL؛ CENTRAL، پایگاههای ثبت کارآزمایی و چکیده مقالات کنفرانسها جستوجو کردیم. همچنین فهرست منابع مطالعات واردشده و مرورهای سیستماتیک مرتبط را بررسی کردیم.
معیارهای انتخاب
ما برای مرور، کارآزماییهای تصادفیسازی و شبه-تصادفیسازی و کنترل شده را از اینفیوژن داخل وریدی میدازولام برای القای آرامسازی در نوزادان 28 روزه یا کوچکتر انتخاب کردیم.
گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها
ما با توجه به پیامد اولیه سطح آرامسازی، دادهها را خلاصه کردیم. ما پیامدهای ثانویه را مانند هموراژی داخل بطنی، لوکومالاسی اطراف بطنی، مرگومیر، طول مدت اقامت در NICU و عوارض جانبی مرتبط با میدازولام ارزیابی کردیم. در موارد لازم، متاآنالیزهایی را با استفاده از خطرهای نسبی (RRs) و تفاوتهای خطر (RDs) انجام دادیم و اگر RD از نظر آماری معنیدار بود، تعداد افراد مورد نیاز جهت درمان تا حصول یک پیامد مثبت اضافی (NNTB) یا یک پیامد مضر اضافی (NNTH) را همراه با 95% فاصله اطمینان (95% CI) برای متغیرهای طبقهبندی شده و تفاوتهای میانگین وزندهی شده (WMDs) برای متغیرهای پیوسته محاسبه کردیم. ناهمگونی را با انجام آزمون I-square (I2) ارزیابی کردیم.
نتایج اصلی
ما در این مرور، 3 کارآزمایی را شامل 148 نوزاد وارد کردیم. ما هیچ کارآزمایی جدیدی را برای این بهروزرسانی شناسایی نکردیم. با استفاده از مقیاسهای مختلف آرامسازی، هر مطالعه سطح بالاتری را از حالت آرامسازی در گروه میدازولام نسبت به گروه دارونما (placebo) نشان داد که از نظر آماری معنیدار بود. با این حال، هیچ کدام از مقیاسهای آرامسازی مورد استفاده، در نوزادان پرهترم تایید نشده؛ بنابراین، ما نمیتوانیم اثربخشی میدازولام را در این جمعیت مشخص کنیم. طول مدت اقامت در NICU در گروه میدازولام، بهطور معنیداری طولانیتر از گروه دارونما بود (WMD؛ 5.4 روز؛ 95% CI؛ 0.40 تا 10.5؛ I2 = 0%؛ 2 مطالعه، 89 نوزاد). یک مطالعه (43 نوزاد) نمرات پروفایل درد نوزاد نارس (PIPP) را به طور قابل توجهی در طول اینفیوژن میدازولام نسبت به تزریق دکستروز (دارونما) پایینتر گزارش کرد (MD: -3.80؛ 95% CI؛ 5.93- تا 1.67-). مطالعه دیگر (46 نوزاد) بروز بیشتر عوارض نورولوژیکی را در سن 28 روزگی پس از تولد در گروه میدازولام در مقایسه با گروه مورفین نشان داد (مرگومیر، IVH یا PVL درجه III یا IV) (RR: 7.64؛ 95% CI؛ 1.02 تا 57.21؛ RD: 0.28؛ 95% CI؛ 0.07 تا 0.49؛ NNTH: 4؛ 95% CI؛ 2 تا 14) (تستها برای ناهمگونی قابل اجرا نبود). ما کیفیت این کارآزماییها را طبق ارزیابی GRADE بر اساس پیامدهای زیر، با کیفیت متوسط در نظر گرفتیم: مرگومیر طی بستری در بیمارستان، طول مدت اقامت در NICU، کفایت داروهای ضددرد طبق نمرات PIPP و پیامدهای نورولوژیکی ضعیف تا سن 28 روزگی پس از تولد.
نتیجهگیریهای نویسندگان
شواهد در مورد مزایا و خطرات میدازولام - در مقایسه با دارونما، دیگر مداخلات دارویی و مداخلات غیردارویی - برای آرامبخشی نوزادان تازهمتولدشده در بخشهای مراقبتهای ویژه نوزادان، بسیار نامشخص است. هیچ مطالعهای، آرامبخشی، بیدردی، یا پیامدهای تکامل سیستم عصبی را در طولانیمدت گزارش نکرد. این مرور نگرانیهایی را در مورد استفاده از میدازولام در نوزادان ایجاد میکند. برای هدایت شیوههای آرامبخشی بیخطر و موثر در این جمعیت آسیبپذیر، نیاز به انجام کارآزماییهای چندمرکزی با روش انجام خوب، ارزیابی پیامد بهصورت کورسازی شده، گزارشدهی استاندارد از پیامد و پیگیری طولانیمدت وجود دارد.
حمایت مالی
این مرور کاکرین، حمایت مالی اختصاصی نداشت.
ثبت
مرور اصلی (2003): doi.org/10.1002/14651858.CD002052
بهروزرسانی مرور (2017): doi.org/10.1002/14651858.CD002052.pub3
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
