ข้ามไปยังเนื้อหาหลัก

การรักษาเปลือกตาอักเสบเรื้อรัง (เปลือกตาบวมและคัน): ยาปฏิชีวนะ (ยาที่ฆ่าเชื้อแบคทีเรีย) ทำงานได้ดีเพียงใดเมื่อรับประทาน (ทางปาก)

ใจความสำคัญ
· เราไม่พบหลักฐานเพียงพอที่จะแสดงว่ายาปฏิชีวนะแบบกินสามารถรักษาเปลือกตาอักเสบเรื้อรังได้ดีเพียงใด

· ยาปฏิชีวนะหนึ่งตัวที่ทดสอบอาจทำให้ลักษณะทางคลินิกบางอย่างดีขึ้น (อาการและระยะของโรค) แต่เราไม่แน่ใจเกี่ยวกับประโยชน์ของยาปฏิชีวนะในแง่นี้ และอาจทำให้เกิดผลที่ไม่พึงประสงค์จำนวนมากขึ้นได้เช่นกัน

· เราไม่พบหลักฐานเพียงพอที่จะแสดงว่ายาปฏิชีวนะแบบกินสามารถรักษาเปลือกตาอักเสบเรื้อรังได้ดีเพียงใด

เปลือกตาอักเสบ่คืออะไร
เปลือกตาอักเสบเป็นภาวะที่พบบ่อยที่ส่งผลต่อดวงตา ทำให้เกิดอาการบวมและแดงที่ขอบเปลือกตาทำให้รู้สึกเจ็บและมีอาการคันหรือรู้สึกเคืองในดวงตา สาเหตุที่พบบ่อยที่สุดของเปลือกตาอักเสบ่เรื้อรัง คือการติดเชื้อแบคทีเรียชนิดหนึ่งที่อาศัยอยู่บนพื้นผิวของดวงตา หรือสภาพผิว เช่น ผิวหนังอักเสบ

เปลือกตาอักเสบรักษาได้อย่างไร
เปลือกตาอักเสบ่มักจะรักษาโดยการทำความสะอาดเปลือกตาเป็นประจำ หรือใช้ครีมหรือยาหยอดตาที่มียาปฏิชีวนะ (ยาประเภทหนึ่งที่ฆ่าเชื้อแบคทีเรีย) หากสิ่งเหล่านี้ไม่ได้ผล ก็มักจะพยายามใช้ยาปฏิชีวนะแบบกิน (ทางปาก) อย่างไรก็ตาม ไม่มีแนวทางว่าควรให้ยาปฏิชีวนะชนิดใด ใช้ขนาดใด หรือรักษาได้นานแค่ไหน

เราต้องการทราบอะไร
เราต้องการทราบว่ายาปฏิชีวนะแบบกินสามารถรักษาเปลือกตาอักเสบเรื้อรังได้ดีเพียงใด

เราได้ทำอะไร
เราสืบค้นการศึกษาที่ทดสอบยาปฏิชีวนะแบบกินเพื่อรักษาเปลือกตาอักเสบเรื้อรัง

เราพบอะไร
เราพบการศึกษา 2 รายการในผู้ใหญ่ 220 คนที่มีเปลือกตาอักเสบเรื้อรัง การศึกษา 1 รายการเกิดขึ้นในสหรัฐอเมริกาและกินเวลานาน 3 เดือน ทดสอบยาปฏิชีวนะ doxycycline เมื่อเทียบกับการรักษาด้วยยาหลอก (การรักษา 'หลอก' ที่ไม่มียาใด ๆ แต่มีลักษณะเหมือนกับยาที่กำลังทดสอบ) การศึกษาอีก 1 รายการเกิดขึ้นในเกาหลีใต้และทดสอบผลของยา doxycycline ในปริมาณสูงหรือต่ำเมื่อเทียบกับการรักษาด้วยยาหลอก

การศึกษา 1 รายการได้รับทุนจากบริษัทยา การศึกษาอีก 1 รายการไม่ได้รายงานแหล่งเงินทุน การศึกษาได้วัดผลการรักษาด้วยวิธีต่างๆกัน ดังนั้นจึงไม่สามารถรวมผลการศึกษาเพื่อวิเคราะห์ร่วมกันได้

อะไรคือผลลัพธ์หลักของการทบทวนวรรณกรรมของเรา
เราไม่แน่ใจเกี่ยวกับผลของ doxycycline ต่ออาการต่างๆ เช่น อาการคัน แสบร้อน และน้ำตาไหล ซึ่งประเมินโดยผู้ที่มีส่วนร่วมในการศึกษา

การศึกษา 1 รายการวัดการเปลี่ยนแปลงว่าดวงตาที่เป็นต่อน้ำตามากเพียงใด (ผลิตน้ำตา) ก่อนและหลังการรักษา 1 เดือน Doxycycline ในขนาดสูงและต่ำอาจช่วยเพิ่มความสามารถในการผลิตน้ำตา (หลักฐานจากการศึกษา 1 รายการใน 93 คนในแต่ละกลุ่มขนาดยา)

การศึกษา 1 รายการประเมินความแห้งของตาโดยการวัดเวลาที่จุดแห้งปรากฏบนผิวดวงตาหลังจากกะพริบตา ('เวลาสลายฟิล์มน้ำตา') การใช้ยา doxycycline (ขนาดสูงและต่ำ) เป็นเวลา 1 เดือนอาจช่วยแก้ปัญหาเรื่องความแห้งได้ (หลักฐานจากการศึกษา 1 รายการใน 93 คนในแต่ละกลุ่มขนาดยา)

การใช้ยา doxycycline เป็นเวลา 1 เดือนอาจทำให้เกิดผลที่ไม่พึงประสงค์มากกว่าการใช้ยาหลอก (หลักฐานจากการศึกษา 1 เรื่องใน 139 คน) จำนวนผลข้างเคียงที่รายงานสูงขึ้นในกลุ่ม doxycycline ขนาดสูง

ไม่มีการศึกษาที่วัด:

· จำนวนแบคทีเรียที่มีอยู่ในดวงตาก่อนหรือหลังการรักษา

· ความเป็นอยู่ที่ดี (คุณภาพชีวิต); หรือ

· ค่าใช้จ่ายและประโยชน์ของการรักษาที่ทดสอบ

อะไรคือข้อจำกัดของหลักฐาน
เรามีความเชื่อมั่นต่ำมากในหลักฐาน เนื่องจากมีข้อจำกัดในวิธีการศึกษาวิจัย และเนื่องจากผลการศึกษามีความหลากหลายและไม่สอดคล้องกัน การศึกษา 1 รายการได้รับทุนจากบริษัทยา ซึ่งอาจส่งผลต่อการออกแบบ ดำเนินการ และการรายงานการศึกษา การวิจัยเพิ่มเติมมีแนวโน้มที่จะเปลี่ยนแปลงและเพิ่มความเชื่อมั่นใจในผลลัพธ์

หลักฐานนี้ทันสมัยแค่ไหน
หลักฐานเป็นปัจจุบันจนถึง 29 สิงหาคม 2020

บทนำ

เปลือกตาส่วนหลังอักเสบเกิดได้บ่อยและทำให้เกิดความเสียหายต่อพื้นผิวของลูกตาและหนังตารวมทั้งความรู้สึกไม่สบาย มีผลต่อ 37% ถึง 47% ของผู้ป่วยจักษุวิทยาทั้งหมด; อุบัติการณ์เพิ่มขึ้นตามอายุ เป็นโรคที่เกิดจากหลายปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับโรคอื่น ๆ เช่น rosacea, meibomianitis และการติดเชื้อ การรักษามักจะเน้นที่การบรรเทาอาการโดยใช้น้ำตาเทียม การฟอกเปลือกตา และการประคบร้อน ภาวะนี้อาจเป็นเรื่องยากที่จะจัดการได้อย่างเพียงพอเมื่อกลายเป็นเรื้อรัง วิธีหนึ่งในการจัดการกับเปลือกตาอักเสบเรื้อรังคือการใช้ยาปฏิชีวนะแบบกิน จากคุณสมบัติต้านเชื้อแบคทีเรียและต้านการอักเสบ ขณะนี้ยังไม่มีแนวทางปฏิบัติเกี่ยวกับการใช้ยาปฏิชีวนะแบบกิน รวมทั้งชนิดของยาปฏิชีวนะ ปริมาณการใช้ และระยะเวลาในการรักษา สำหรับการรักษาโรคเปลือกตาอักเสบเรื้อรัง

วัตถุประสงค์

เพื่อประเมินประโยชน์และโทษของการใช้ยาปฏิชีวนะแบบกินสำหรับผู้เป็นเปลือกตาอักเสบเรื้อรัง

วิธีการสืบค้น

เราสืบค้น Cochrane Central Register of Controlled Trials (CENTRAL) (ซึ่งมี Cochrane Eyes and Vision Trials Register) (2020 ฉบับที่ 8); Ovid MEDLINE; Embase.com; PubMed; Latin American and Caribbean Health Sciences Literature Database (LILACS); ClinicalTrials.gov, และ the World Health Organization (WHO) International Clinical Trials Registry Platform (ICTRP) เราไม่ได้ใช้การจำกัดวันที่หรือภาษาใด ๆ ในการสืบค้นทางอิเล็กทรอนิกส์สำหรับการทดลอง เราสืบค้นฐานข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ครั้งล่าสุดเมื่อ 29 สิงหาคม 2020

เกณฑ์การคัดเลือก

เรารวบรวม randomized controlled trials (RCTs) ที่เปรียบเทียบยาปฏิชีวนะแบบกินกับยาหลอกในผู้เข้าร่วมผู้ใหญ่ที่มีเปลือกตาอักเสบเรื้อรัง (รวมถึง Staphylococcal, seborrhoeic หรือ Meibomian Gland Dysfunction (MGD))

การรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูล

เราใช้วิธีการมาตรฐานของ Cochrane และประเมินความเชื่อมั่นของเนื้อความของหลักฐานสำหรับผลลัพธ์ 6 รายการโดยใช้วิธีการของ GRADE

ผลการวิจัย

เรารวมการศึกษา 2 รายการที่มีผู้เข้าร่วม 220 คน (จำนวนตาไม่ชัดเจน) RCT แบบคู่ขนาน 1 รายการที่เปรียบเทียบยา doxycycline แบบกิน (40 มก. วันละครั้ง) กับยาหลอก ลงทะเบียนผู้เข้าร่วม 70 คนที่ เปลือกตาอักเสบ และโรค rosacea บนใบหน้าในสหรัฐอเมริกา ระยะเวลาติดตามผล 3 เดือน RCT แบบ 3 กลุ่ม จำนวน 1 รายการที่ดำเนินการในเกาหลีใต้ได้ตรวจสอบผลของการให้ยา doxycycline ขนาดสูง (200 มก. วันละสองครั้ง) และขนาดต่ำ (20 มก. วันละสองครั้ง) กับยาหลอก หลังจากใช้ยาในการศึกษา 1 เดือน มีผู้เข้าร่วม 50 คนที่เป็นโรค MGD เรื้อรังในแต่ละกลุ่มการศึกษา (ผู้เข้าร่วมทั้งหมด 150 คน)

การศึกษาทั้ง 2 ไม่ได้ประเมินการวัดผลลัพธ์เดียวกัน ซึ่งทำให้ meta-analysis ทำไม่ได้ หลักฐานสำหรับผลของยาปฏิชีวนะแบบกิน ต่ออาการดีขึ้นตามอัตวิสัยยังไม่แน่นอนมาก การศึกษา 1 รายการชี้ให้เห็นว่า doxtcycline แบบกินมีผลเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีผล ต่ออาการโดยพิจารณาจากคะแนน Ocular Surface Disease Index (OSDI) ตั้งแต่ 0 ถึง 100 (คะแนนที่สูงขึ้นบ่งชี้ถึงสภาวะที่แย่ลง) (ความแตกต่างเฉลี่ย (MD) 3.55, ช่วงความเชื่อมั่น 95% (CI) −4.61 ถึง 11.71; n = 70) และภาวะเลือดคั่งของเยื่อบุตาที่ bulbar ซึ่งมีตั้งแต่ 0 (ชัดเจน) ถึง 4 (รุนแรง) (MD −0.01, 95% CI −0.38 ถึง 0.36; n = 70) ที่ 12 สัปดาห์ RCT แบบ 3 กลุ่ม แสดงให้เห็นว่ายา doxycycline แบบกิน อาจทำให้จำนวนอาการดีขึ้นเล็กน้อย (MD −0.56, 95% CI −0.95 ถึง −0.17; n = 93 (doxycycline ขนาดสูงเมื่อเทียบกับยาหลอก); MD −0.48, 95% CI −0.86 ถึง -0.10; n = 93 (doxycycline ขนาดต่ำเมื่อเทียบกับยาหลอก)) และสัดส่วนของผู้เข้าร่วมที่มีอาการดีขึ้น (risk ratio (RR) 6.13, 95% CI 2.61 ถึง 14.42; n = 93 (doxycycline ขนาดสูงเมื่อเทียบกับยาหลอก); RR 6.54, 95% CI 2.79 ถึง 15.30; n = 93 (doxycycline ขนาดต่ำเมื่อเทียบกับยาหลอก)) ที่ 1 เดือน แต่หลักฐานมีความไม่แน่นอนมาก เราตัดสินความเชื่อมั่นของหลักฐานสำหรับอาการว่าต่ำมาก

การศึกษา 1 รายการประเมินการผลิตน้ำตาโดยการทดสอบของ Schirmer (มม./5 นาที) (คะแนนที่สูงขึ้นบ่งชี้ถึงสภาพที่ดีขึ้น) และความเสถียรของฟิล์มน้ำตาโดยการวัดเวลาการแตกของฟิล์มน้ำตา (TBUT) เป็นวินาที (คะแนนที่สูงกว่าบ่งชี้ถึงสภาพที่ดีขึ้น) ที่ 1 เดือน เราพบหลักฐานความเชื่อมั่นต่ำมากว่ายา doxycycline แบบกิน อาจช่วยให้อาการทางคลินิกดีขึ้นได้ MD ในคะแนนการทดสอบของ Schirmer หลังการรักษา 1 เดือน คือ 4.09 มม. (95% CI 2.38 ถึง 5.80; n = 93) ในกลุ่ม doxycycline ปริมาณสูงเทียบกับกลุ่มยาหลอกและ 3.76 มม. (95% CI 1.85 ถึง 5.67; n = 93) ในกลุ่ม doxycycline ขนาดต่ำเทียบกับกลุ่มยาหลอก MD โดยประมาณใน TBUT หลังจาก 1 เดือนคือ 1.58 วินาที (95% CI 0.57 ถึง 2.59; n = 93) เมื่อเปรียบเทียบกลุ่ม doxycycline ปริมาณสูงกับกลุ่มยาหลอก และ 1.70 วินาที (95% CI 0.96 ถึง 2.44; n = 93 ) เมื่อเปรียบเทียบกลุ่ม doxycycline ขนาดต่ำกับกลุ่มยาหลอก แม้ว่าคะแนนเหล่านี้จะมีการปรับปรุงอย่างเห็นได้ชัด แต่ความสำคัญทางคลินิกยังคงไม่แน่นอน

การศึกษา 1 รายการชี้ให้เห็นว่า doxycycline แบบกิน อาจเพิ่มอุบัติการณ์ของผลข้างเคียงที่ร้ายแรง: ผู้เข้าร่วม 18 คน (39%) ในกลุ่ม doxycycline ปริมาณสูง 8 (17%) ในกลุ่ม doxycycline ในขนาดต่ำ และ 3 (6%) จาก 47 คนในกลุ่มที่ได้รับยาหลอกมีผลข้างเคียงที่รุนแรง (RR 6.13, 95 % CI 1.94 ถึง 19.41; n = 93 (doxycycline ขนาดสูงเทียบกับยาหลอก); RR 2.72, 95% CI 0.77 ถึง 9.64; n = 93 (doxycycline ขนาดต่ำเมื่อเทียบกับยาหลอก)) นอกจากนี้ งานวิจัย 1 รายการรายงานว่าพบผู้ป่วยปวดศีรษะไมเกรน 1 ราย และปวดศีรษะ 5 รายในกลุ่มยา doxycycline แบบกิน และพบผู้ป่วย non-Hodgkin's lymphoma 1 รายในกลุ่มยาหลอก เราตัดสินความเชื่อมั่นของหลักฐานสำหรับเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ที่ต่ำมาก

ข้อสรุปของผู้วิจัย

มีหลักฐานไม่เพียงพอที่จะสรุปผลที่มีความหมายเกี่ยวกับการใช้ยาปฏิชีวนะแบบกิน สำหรับเปลือกตาอักเสบเรื้อรัง หลักฐานความเชื่อมั่นต่ำมากแสดงให้เห็นว่ายาปฏิชีวนะแบบกินอาจช่วยให้อาการทางคลินิกดีขึ้น แต่อาจทำให้เกิดเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์มากขึ้น หลักฐานสำหรับผลของยาปฏิชีวนะแบบกิน ต่ออาการดีขึ้นตามอัตวิสัยยังไม่แน่นอนมาก จำเป็นต้องมีการทดลองเพิ่มเติมเพื่อให้มีหลักฐานคุณภาพสูงเกี่ยวกับการใช้ยาปฏิชีวนะแบบกินในการรักษาเปลือกตาอักเสบเรื้อรัง

บันทึกการแปล

แปลโดย ศ.นพ.ภิเศก ลุมพิกานนท์ ภาควิชาสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น 16 มิถุนายน 2021

Citation
Onghanseng N, Ng SM, Halim MS, Nguyen QD. Oral antibiotics for chronic blepharitis. Cochrane Database of Systematic Reviews 2021, Issue 6. Art. No.: CD013697. DOI: 10.1002/14651858.CD013697.pub2.