Na czym polega problem?

Poród za pomocą cesarskiego cięcia w porównaniu do porodu siłami natury porodu zwiększa 5- do 20-krotnie ryzyko zakażenia. Zakażenia mogą objąć miejsce nacięcia skóry (ranę operacyjną), błonę śluzową macicy oraz narządy wewnątrz miednicy mniejszej. Klinicyści starają się zapobiegać tym zakażeniom stosując różne środki, w tym profilaktyczną (zapobiegawczą) antybiotykoterapię.

Dlaczego to jest ważne?

Antybiotyki można otrzymywać różnymi drogami, w tym doustnie, dożylnie lub poprzez płukanie jamy macicy i rany operacyjnej roztworem soli fizjologicznej zawierającym antybiotyk. Oceniliśmy korzyści i ryzyko związane z różnymi drogami podawania profilaktycznej antybiotykoterapii w celu zapobiegania zakażeniom u kobiet poddawanych cesarskiemu cięciu.

Jakie znaleźliśmy dane naukowe?

Szukaliśmy danych z badań klinicznych z randomizacją opublikowanych do dnia 6 stycznia 2016 roku i znaleźliśmy 10 badań (obejmujących łącznie 1354 kobiet).

Dziewięć badań (1274 kobiet) porównywało antybiotykoterapię dożylną z irygacją (płukanie roztworem soli fizjologicznej zawierającym antybiotyk). W obu grupach otrzymano podobne wyniki dotyczące istotnych punktów końcowych, zwłaszcza zakażenia macicy (zapalenia błony śluzowej macicy - przyp. tłum)(niska jakość danych)i zakażenia rany (bardzo niskajakość danych). W badaniach nie podano danych na temat zakażenia krwi u noworodków (posocznicy). Liczby kobiet z zakażeniem dróg moczowych (bardzo niska jakość danych), poważnymi powikłaniami infekcyjnymi (bardzo niska jakość danych) lub gorączką po porodzie ( bardzo niska jakość danych) również nie różniła się wyraźnie między grupami. Nie stwierdzono wyraźnej różnicy między grupami pod względem długości pobytu kobiet w szpitalu oraz nie podano informacji dotyczącej liczby kobiet ponownie przyjętych do szpitala. U żadnej z kobiet nie wystąpiła reakcja alergiczna na antybiotyk (bardzo niska jakość danych) w trzech badaniach, które podały dane dla takiego punktu końcowego. W żadnym analizowanym badaniu nie podano informacji czy u noworodków wystąpiły jakiekolwiek natychmiastowe skutki uboczne zastosowanych antybiotyków.

W jednym z badań (z udziałem 80 kobiet) porównywano antybiotykoterapię dożylną z doustną, jednak nie podano wyników istotnych dla tego przeglądu.

Co to oznacza?

Badania włączone do niniejszego przeglądu nie opisywały jasno sposobu w jaki były przeprowadzone, ponadto wyniki końcowe były niekompletne. Zbyt mało kobiet zostało włączonych do każdego z badań, aby uzyskać odpowiednią liczbę zdarzeń i wyraźną różnicę między dwiema grupami kobiet. Wskazuje to na niską jakość danych. Dlatego należy zachować ostrożność w interpretacji i uogólnianiu ich wyników.

Potrzebne są badania wysokiej jakości w celu ustalenia najbezpieczniejszych i najskuteczniejszych sposobów podawania profilaktycznej antybiotykoterapii. Takie badania powinny ocenić antybiotyki dostępne od niedawna oraz rozważyć potencjalne skutki uboczne dotyczące wpływu interwencji na zdrowie noworodka.