Kluczowe informacje

• Realizowane w środowisku lokalnym programy zarządzania przypadkami chorobowymi wśród osób starszych z zespołem słabości mogą mieć niewielki wpływ na wyniki zdrowotne pacjentów, ocenę świadczeń czy koszty związane z opieką lub nie mieć go wcale.  
• Dane naukowe są niewystarczające, aby uzasadnić konieczność wprowadzenia zmian w obecnym postępowaniu.
• Potrzebne są badania kliniczne, które wskażą jakie elementy tych programów przynoszą korzyści i komu.

Dlaczego ten przegląd jest ważny?

Na całym świecie wzrasta liczba osób z zespołem słabości w wieku co najmniej 65 lat. Zespół słabości nie ma jednoznacznej definicji, ale ogólnie ujmując, jest to związana z wiekiem zmniejszona zdolność do szybkiego powrotu do zdrowia po wystąpieniu problemów zdrowotnych, która może mieć znaczący wpływ na codzienne funkcjonowanie chorego. Zespół słabości wiąże się z wysokim ryzykiem pogorszenia stanu zdrowia i samopoczucia, a chorzy często są objęci słabo skoordynowanymi świadczeniami zdrowotnymi i opiekuńczymi. Opieka zintegrowana ma na celu poprawę koordynacji świadczeń oraz wyników pacjentów i jest szeroko wdrażana w Wielkiej Brytanii oraz na arenie międzynarodowej. Zarządzanie przypadkami chorobowymi stanowi jeden z programów zintegrowanej opieki zdrowotnej realizowanych na poziomie lokalnym. Programy te są realizowane przez pracowników opieki zdrowotnej lub pomocy społecznej, wspieranych przez szerszy zespół; obejmują ocenę, planowanie i koordynację świadczeń w celu zaspokojenia indywidualnych potrzeb chorego. Żaden z przeglądów nie analizował, czy zarządzanie przypadkami chorobowymi poprawia wyniki pacjentów i wskaźniki opieki zdrowotnej, czy zmniejsza koszty związane z opieką nad osobami z zespołem słabości w wieku co najmniej 65 lat w porównaniu z opieką standardową (zwykle obejmującą współpracę z lekarzem ogólnym). Przeprowadziliśmy ten przegląd, aby wypełnić tę niszę. 

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

Chcieliśmy dowiedzieć się, czy programy zarządzania przypadkami są lepsze niż opieka standardowa w zakresie poprawy śmiertelności, przyjęć do domów opieki, jakości życia, powikłań (zdarzeń medycznych lub urazów, które powstały w wyniku udziału w tym badaniu klinicznym), sprawności fizycznej, hospitalizacji i kosztów. 

Co zrobiliśmy?

Przeprowadziliśmy wyszukiwanie literatury naukowej pod kątem badań klinicznych z randomizacją, w których uczestnicy byli losowo przydzielani do programu zarządzania przypadkami lub do opieki standardowej.

Czego się dowiedzieliśmy?

Znaleźliśmy 20 badań klinicznych spełniających kryteria włączenia, które przeprowadzono w państwach o wysokim dochodzie znajdujących się w Europie, Ameryce Północnej, Azji i Oceanii. Dotyczyły one 11 860 osób z zespołem słabości. 

Najważniejsze wyniki

• Śmiertelność

Dane naukowe pochodzą z 14 badań klinicznych, w których uczestniczyło 9924 pacjentów. Programy zarządzania przypadkami chorobowymi wiązały się z niewielką zmianą w zakresie śmiertelności po upływie 12 miesięcy lub jej brakiem.

• Przyjęcia do domów opieki

Dane naukowe pochodzą z 4 badań klinicznych, w których uczestniczyło 1108 osób. Programy zarządzania przypadkami chorobowymi mogą wiązać się z niewielką zmianą, lub jej brakiem, w liczbie przyjęć do domów opieki po 12 miesiącach w porównaniu z opieką standardową.

• Jakość życia

Dane naukowe pochodzą z 11 badań klinicznych, w których uczestniczyło 9284 osób. Programy zarządzania przypadkami mogą wiązać się z niewielką lub żadną różnicą w jakości życia w okresie od 3 do 24 miesięcy w porównaniu z opieką standardową.

• Powikłania

Dane naukowe pochodzą z dwóch badań klinicznych z udziałem 592 osób. Programy zarządzania przypadkami mogą wiązać się z niewielką różnicą w zakresie występowania powikłań po 12-24 miesiącach lub jej brakiem, w porównaniu z opieką standardową.

• Sprawność fizyczna: 

Dane naukowe pochodzą z 16 badań klinicznych, w których uczestniczyło 10 652 osób. Programy zarządzania przypadkami mogą wiązać się z niewielką różnicą, lub jej brakiem, w zakresie sprawności fizycznej w okresie 3-24 miesięcy w porównaniu z opieką standardową.

• Hospitalizacje

Dane naukowe pochodzą z pięciu badań klinicznych, w których uczestniczyło 2424 osób. Programy zarządzania przypadkami prawdopodobnie wiążą się z niewielką różnicą, lub jej brakiem, w zakresie liczby hospitalizacji po 12 miesiącach w porównaniu z opieką standardową.

• Zmiana kosztów

Dane naukowe pochodzą z 14 badań klinicznych, w których uczestniczyło 8486 osób. Programy zarządzania przypadkami prawdopodobnie wiążą się z niewielką zmianą kosztów, lub jej brakiem, po 6 do 36 miesięcy w porównaniu z opieką standardową (w tym kosztów usług opieki zdrowotnej, kosztów interwencji i innych kosztów, takich jak opieka niesformalizowana).

Główne ograniczenia niniejszego przeglądu

Mamy niewielkie zaufanie do danych naukowych dotyczących śmiertelności, przyjęć do domów opieki, jakości życia, powikłań i zmian w zakresie sprawności fizycznej, a także mamy umiarkowane zaufanie do danych naukowych dotyczących zmian w korzystaniu z opieki zdrowotnej i zmian kosztów. Nasze zaufanie do danych naukowych uległo zmniejszeniu ze względu na znaczne różnice w liczbie osób włączonych do badania, sposobie definiowania zespołu słabości, miejscach wdrażania programów, świadczeniodawcach włączonych do badań i punktach czasowych pomiaru wyników, które występowały pomiędzy poszczególnymi badaniami klinicznymi.

Na ile aktualny jest ten przegląd?

Autorzy przeglądu wyszukali badania kliniczne do 23 września 2022 roku.