Jaki jest cel niniejszego przeglądu?

Celem poniższego przeglądu Cochrane jest sprawdzenie, czy konkretne oświetlenie miejsca pracy może poprawić czujność i nastrój pracowników pracujących w ciągu dnia.

Zebraliśmy i przeanalizowaliśmy 5 badań, które dotyczyły tego zagadnienia.

Najważniejsze informacje

Zimne białe światło, czyli takie, którego skorelowana temperatura barwowa ma wysoką wartość, może poprawić czujność wśród pracowników, jednak nie wpływa na ich nastrój. Zimne białe światło może również powodować mniejsze rozdrażnienie, a także mniejszy dyskomfort oczu i mniejszy ból głowy. Zmiana stosunku światła bezpośredniego do światła rozproszonego w miejscu pracy może nie mieć wpływu na czujność czy nastrój. Poprawa może natomiast nastąpić przy użyciu okularów z wbudowanymi diodami LED (ang. light emitting diode), które dostarczają światło wzbogacone o barwę niebieską. Ekspozycja na jasne światło w godzinach popołudniowych poprawia czujność i nastrój w taki sam sposób jak kontakt z jasnym światłem w godzinach porannych poprawia samopoczucie u osób z objawami niewystarczająco nasilonymi do rozpoznania depresji sezonowej. Wszystkie wyniki zostały jednak oparte na dowodach o niskiej bądź bardzo niskiej jakości. Dlatego wciąż potrzebne są dalsze badania.

Co oceniano w ramach tego przeglądu?

Światło odgrywa ważną rolę w wielu biologicznych procesach, na przykład w regulacji snu. Może wpływać również na nastrój oraz czujność danej osoby. Pracownicy, którzy spędzają większość czasu w pomieszczeniach zamkniętych, mogą doświadczać w ciągu dnia niskich poziomów oświetlenia. Może to prowadzić do obniżenia czujności oraz do zaburzeń nastroju.

Przeanalizowaliśmy dane pochodzące z badań, w których oceniano wpływ dowolnego rodzaju oświetlenia na czujność oraz nastrój pracowników wykonujących pracę w ciągu dnia w zamkniętych pomieszczeniach. Różne rodzaje oświetlenia obejmowały: zimne białe światło w porównaniu z ciepłym, różne poziomy natężenia światła, indywidualnie dobrane oświetlenie lub ekspozycję na światło dzienne.

Jakie są główne wyniki tego przeglądu?

Do przeglądu włączyliśmy 5 badań, które obejmowały 282 uczestników. Uczestnikami niniejszych badań byli pracownicy biurowi oraz pracownicy medyczni w szpitalach. W 2 badaniach oceniano wpływ zimnego białego światła, a w jednym skupiono się na źródłach światła rozproszonego. W pozostałych 2 badaniach za pomocą specjalnych okularów lub komory bezcieniowej (płaskie pudełko z bokiem z półprzezroczystego szkła lub plastiku, w którym znajduje się światło) analizowano wpływ, jaki wywiera indywidualnie dobrane światło.

Zimne białe światło może poprawiać czujność, ale nie nastrój. Może natomiast wywoływać mniejszą drażliwość, mniejszy dyskomfort oczu czy mniejszy ból głowy. Wnioski te opierają się na wynikach 2 badań, które zostały sfinansowane przez przemysł.

Zmiana stosunku światła bezpośredniego do światła rozproszonego w miejscu pracy może nie wpływać znacząco na czujność lub nastrój.

Natomiast światło wzbogacone o barwę niebieską, dostarczone za pomocą okularów LED, może poprawić czujność i nastrój.

Ekspozycja na jasne światło w godzinach popołudniowych poprawia czujność i nastrój w taki sam sposób jak kontakt z jasnym światłem w godzinach porannych poprawia samopoczucie u osób z objawami niewystarczająco nasilonymi do rozpoznania depresji sezonowej.

Wszystkie wyniki opierają się na danych o niskiej lub bardzo niskiej wiarygodności (ze względu na małą liczbę badań i uczestników oraz problemy związane z ich prowadzeniem). Z tego powodu potrzebne są dalsze badania.

Nie znaleźliśmy żadnych badań, w których analizowano wpływ: natężenia światła, natężenia połączonego z barwą czy ekspozycji na światło dzienne.

Na ile aktualny jest ten przegląd?

Poszukiwaliśmy badań przeprowadzonych do 17 stycznia 2018 roku.