Najważniejsze informacje

– Podawanie surfaktantu przez maskę krtaniową może zmniejszyć potrzebę wentylacji mechanicznej w dowolnym momencie w porównaniu z podawaniem surfaktantu przez rurkę dotchawiczą.

– Podawanie surfaktantu przez maskę krtaniową prawdopodobnie zmniejsza potrzebę wentylacji mechanicznej w porównaniu z jego niestosowaniem.

– Niezbędne są dalsze badania.

Co to jest surfaktant?

Surfaktant płucny to naturalna substancja, która zapobiega sklejaniu się (zapadaniu) płuc (pęcherzyków płucnych) podczas wydechu u dziecka. Często brakuje go w płucach noworodków z zespołem zaburzeń oddychania.

Co to jest zespół zaburzeń oddychania?

Zespół zaburzeń oddychania występuje głównie u niemowląt urodzonych przedwcześnie (przed 37. tygodniem ciąży). Jest to spowodowane brakiem surfaktantu (środka powierzchniowo czynnego).

Jak leczy się zaburzenia oddychania?

Zazwyczaj leczenie polega na zapewnieniu wspomagania oddechowego i dostarczeniu tlenu oraz podaniu sztucznego środka powierzchniowo czynnego bezpośrednio do płuc noworodka przez tchawicę. W przypadku niemowląt poddawanych wentylacji mechanicznej może się to odbywać za pomocą rurki umieszczonej w tchawicy (zwanej rurką dotchawiczą) lub – w przypadku niemowląt oddychających samodzielnie – za pomocą cienkiej rurki lub nebulizatora (urządzenia, które zamienia płynny lek w drobną mgiełkę), przy jednoczesnym wspomaganiu ciśnieniowym w celu rozszerzenia płuc (tzw. ciągłe dodatnie ciśnienie w drogach oddechowych [CPAP]). Jednak umieszczenie rurek w tchawicy niemowlęcia jest technicznie trudne, a wentylacja mechaniczna może uszkodzić płuca. Alternatywą jest wprowadzenie rurki zwanej maską krtaniową do górnych dróg oddechowych (tuż nad tchawicą) dopasowanej do krtani niemowlęcia, co umożliwia wspomaganie oddychania i podawanie środka powierzchniowo czynnego. Technika ta jest uważana za mniej wymagającą technicznie.

Jaki był cel tego przeglądu?

Chcieliśmy dowiedzieć się, czy podawanie surfaktantu przez maskę krtaniową w porównaniu z pozorowanym leczeniem (placebo), niestosowaniem leczenia lub podawaniem surfaktantu przez rurkę dotchawiczą lub innymi mniej inwazyjnymi metodami stosowanymi wśród wcześniaków z zespołem zaburzeń oddychania lub obciążonych ryzykiem jego wystąpienia może zwiększyć przeżywalność. Chcieliśmy również dowiedzieć się, czy zmniejsza ryzyko rozwoju przewlekłej choroby płuc zwanej dysplazją oskrzelowo-płucną (ang. bronchopulmonary dysplasia , BPD) lub skraca czas trwania wentylacji mechanicznej, a także czy zmniejsza ryzyko wystąpienia innych punktów końcowych, np. skutków ubocznych.

Co zrobiliśmy?

Poszukiwaliśmy badań, w których porównywano podawanie surfaktantu przez maskę krtaniową z niestosowaniem leczenia, podawaniem surfaktantu przez rurkę dotchawiczą lub z innymi mniej inwazyjnymi metodami u wcześniaków z zespołem zaburzeń oddychania lub zagrożonych jego wystąpieniem. Porównano i podsumowano wyniki badań oraz oceniono wiarygodność danych naukowych, opierając się na kryteriach takich jak metody badawcze i wielkość próby badawczej.

Czego się dowiedzieliśmy?

Zidentyfikowaliśmy 8 badań, w których oceniano tą interwencję u 510 wcześniaków. – Podawanie surfaktantu przez maskę krtaniową może zmniejszyć potrzebę wentylacji mechanicznej w dowolnym momencie w porównaniu z podawaniem surfaktantu przez rurkę dotchawiczą. – Podawanie surfaktantu przez maskę krtaniową prawdopodobnie zmniejsza potrzebę wentylacji mechanicznej w porównaniu z niestosowaniem surfaktantu. W wynikach nie uwzględniono długoterminowych punktów końcowych. W żadnym badaniu klinicznym nie porównywano podawania surfaktantu przez maskę krtaniową z podawaniem go przez cienki cewnik. Biorąc pod uwagę zachęcające wyniki, uzasadnione jest przeprowadzenie wysokiej jakości badań klinicznych nad działaniem surfaktantu podawanego przez maskę krtaniową u wcześniaków z zespołem zaburzeń oddechowych lub obciążonych ryzykiem jego wystąpienia.

Jakie są ograniczenia prezentowanych danych naukowych?

Nie jesteśmy pewni wyników, ponieważ oparte są na stosunkowo niewielu przypadkach i małej liczbie badań.

Jak aktualne są te dane naukowe?

Dane naukowe są aktualne do 1 grudnia 2022 r.