Wprowadzenie :
Osoby cierpiące na psychozę mogą słyszeć głosy, które nie istnieją (omamy słuchowe) lub mieć zaburzenia logicznego myślenia (urojenia), co może wywoływać u nich strach, zakłopotanie oraz pobudzenie (niepokój, pobudliwość lub drażliwość). Przeżywanie takich emocji może czasem prowadzić do agresji lub przemocy. Stanowi to wyzwanie oraz dylemat dla specjalistów w zakresie zdrowia psychicznego, którzy muszą postawić diagnozę oraz jak najszybciej zastosować najlepsze dostępne leczenie, aby tym samym zapobiec wyrządzeniu szkody przez osoby agresywne sobie lub innym ludziom.

Arypiprazol jest lekiem, który może być stosowany w leczeniu psychozy i opanowaniu agresji lub pobudzenia w przebiegu psychozy. Może być przyjmowany doustnie lub w postaci zastrzyków (domięśniowo). Arypiprazol może jednak powodować działania niepożądane, takie jak: bóle głowy, zaburzenia żołądkowe oraz nadmierną senność lub ospałość.

W niniejszym przeglądzie poszukiwano badań z randomizacją oceniających skuteczność arypiprazolu podawanego domięśniowo osobom pobudzonym i agresywnym wskutek psychozy.

Wyszukiwanie
W 2014 roku i ponownie w 2017 roku badacze z grupy Cochrane zajmującej się tematyką schizofrenii (Cochrane Schizophrenia Group) przeprowadzili elektroniczne wyszukiwanie badań, w których losowo przydzielano dorosłych chorych z przejawami agresji w przebiegu psychozy do grup otrzymujących arypiprazol w postaci zastrzyków, zastrzyki z placebo (czyli leczenie pozorowane) lub inny lek przeciwpsychotyczny w postaci iniekcji. Znaleziono 63 publikacje, w których opisano wyniki 21 badań klinicznych. Autorzy przeglądu sprawdzili te publikacje pod kątem włączenia lub wykluczenia z przeglądu.

Główne wyniki
Jedynie trzy badania mogły zostać włączone. Dane naukowe są ograniczone ze względu na niewielką liczbę badań oraz niską jakość raportowanych w nich danych. Mniejsza liczba pacjentów otrzymujących arypiprazol wymagała więcej zastrzyków celem uspokojenia w porównaniu z osobami stosującymi placebo lub haloperidol. Stosowanie arypiprazolu związane było z podobną liczbą działań niepożądanych, co stosowanie placebo lub haloperidolu. W porównaniu z olanzapiną, arypiprazol był mniej skuteczny w uspokojeniu pobudzonych pacjentów, jednak powodował także mniejszą senność lub ospałość.

Wnioski
Pewne dane naukowe są dostępne, jednak są one niskiej jakości, co sprawia trudność w wyciąganiu jednoznacznych wniosków o skuteczności arypiprazolu na ich podstawie. W związku z powyższym pracownicy służby zdrowia i osoby chorujące psychicznie, są pozostawieni bez jasnych wytycznych odnośnie stosowania arypiprazolu jako szybko działającego środka uspakajającego. Konieczne są dalsze badania, aby wspomóc osoby w pojęciu decyzji, który z leków jest skuteczniejszy w uspokojeniu pobudzonych pacjentów, ma mniej działań niepożądanych oraz działa szybko i gwałtownie.