Pytanie przeglądu

Czy miód może zmniejszać objawy kaszlu spowodowane zakażeniami bakteryjnymi i wirusowymi u dzieci?

Wprowadzenie

Kaszel budzi niepokój u rodziców i jest jedną z głównych przyczyn wizyt w poradni. Uważa się, że miód zapobiega rozwojowi drobnoustrojów i zmniejsza stan zapalny.

Data wyszukiwania

Przeprowadziliśmy wyszukiwanie w bazach do 8 lutego 2018 r. i rejestrach badań klinicznych do 12 lutego 2018 r.

Charakterystyka badań

Włączyliśmy sześć małych badaniach z udziałem 899 dzieci w wieku od 12 miesięcy do 18 lat przeprowadzonych w Iranie, Izraelu, USA, Brazylii i Kenii. Niniejsza aktualizacja objęła trzy nowe badania przeprowadzone w latach 2007-2016, w których uczestniczyło 331 dzieci.

Źródła finansowania badań

Dwa badania były finansowane przez firmy farmaceutyczne; jedno przez uniwersyteckie centrum badań, kolejne badanie przez Komitet ds. Miodu w Izraelu oraz organizacje pozarządowe, a ostatnie badanie przez Krajowy Komitet Miodu w USA. W jednym badaniu nie podano źródeł finansowania.

Główne wyniki

Porównaliśmy miód z lekami na kaszel dostępnymi bez recepty, bromelainą (enzym z ananasa) wraz z miodem, pozorowanym leczeniem (placebo) lub brakiem leczenia.

Miód podawany przez trzy dni z dużym prawdopodobieństwem zmniejszał objawy kaszlu bardziej niż placebo i salbutamol (lek rozszerzający drogi oddechowe). Miód jest prawdopodobnie bardziej skuteczny niż rezygnacja z leczenia w odniesieniu do zmniejszenia nasilenia kaszlu i wpływu kaszlu na sen u dzieci.

Może istnieć niewielka lub brak różnicy w efektach pomiędzy miodem i dekstrometorfanem (składnik leków na kaszel dostępnych bez recepty) lub miodem i bromelainą z miodem w odniesieniu do wszystkich objawów kaszlu. Miód może okazać się lepszy niż difenhydramina (środek przeciwhistaminowy) w łagodzeniu i zmniejszeniu skutków kaszlu u dzieci.

Rodzice siedmiorga dzieci, którym podawano miód, a dwóm dekstometrofan informowały o występowaniu działań niepożądanych, takich jak trudności w zasypianiu, niepokój oraz nadmierne pobudzenie. Rodzice trójki dzieci w grupie otrzymującej difenhydraminę informowały, że dzieci były bardziej senne. Rodzice dziewięciorga dzieci, którym podawano salbutamol, siedmiorga dzieci przyjmujących miód i sześciu otrzymujących placebo raportowali wystąpienie biegunki. Rodzice czworga dzieci, które otrzymały salbutamol i jednego dziecka przyjmującego miód zgłosili wystąpienie wysypki.

Nie znaleźliśmy danych naukowych potwierdzających lub zaprzeczających tezie, że miód łagodzi kaszel u dzieci. Stosowanie miodu u niemowląt do 12. miesiąca życia nie jest zalecane z powodu słabej odporności przeciwko bakteriom, które mogą być obecne w miodzie, powodujących paraliż. Większość dzieci otrzymywała miód tylko przez jedną noc, co ogranicza wyniki niniejszego przeglądu.

Jakość danych naukowych

Ogólnie jakość danych naukowych wahała się od niskiej do umiarkowanej. W niektórych badaniach uczestnicy nie byli losowo zakwalifikowani do grup leczenia.