Jaki był cel tego przeglądu?
Celem niniejszego przeglądu było określenie, czy podawanie antybiotyków przed lub po operacji zapobiega zakażeniu miejsca operowanego (ZMO) u osób z rakiem piersi. Badacze Cochrane zebrali i przeanalizowali wszystkie istotne badania z randomizacją, aby odpowiedzieć na zadane pytanie i odnaleźli 11 odpowiednich badań. Badania z randomizacją to takie badania, w których pacjenci są losowo przydzielani do grup otrzymujących różne metody leczenia. Taki rodzaj badań dostarcza najbardziej wiarygodnych danych naukowych.

Kluczowe informacje
Istnieją dane naukowe o umiarkowanej pewności wskazujące na to, że podawanie antybiotyków przed operacją prawdopodobnie zmniejsza ryzyko wystąpienia ZMO u kobiet poddanych operacji z powodu raka piersi. Nie możemy być pewni, czy podawanie antybiotyków w trakcie operacji zmniejsza ryzyko ZMO, ponieważ pewność co do wiarygodności dostępnych danych naukowych jest bardzo niska.

Co analizowano w przeglądzie?
Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem u kobiet i główną przyczyną zgonu z powodu nowotworów w tej grupie. Chirurgiczne usunięcie całej piersi lub jej części stanowi powszechną metodę leczenia osób z rozpoznanym rakiem piersi. Jednak zakażenie rany operacyjnej jest częstym powikłaniem, które występuje u nawet 15% pacjentek. ZMO może prowadzić do wydłużenia pobytu w szpitalu lub ponownej operacji. Podawanie antybiotyków przed operacją lub w jej trakcie ma na celu zmniejszenie ryzyka rozwoju ZMO.

Jakie są główne wyniki tego przeglądu?
W sierpniu 2018 r. poszukiwaliśmy badań z randomizacją, w których oceniano czy antybiotyki podawane osobom z rakiem piersi przed zabiegiem operacyjnym lub w jego trakcie zapobiegają ZMO. Niniejszy przegląd jest aktualizacją opublikowanego wcześniej przeglądu Cochrane, a w ramach ostatnich poszukiwań nie znaleziono żadnych nowych istotnych badań. Przeanalizowaliśmy wyniki 11 badań, w których wzięło udział 2867 uczestników. W 10 badaniach oceniano stosowanie antybiotyków przed operacją, w porównaniu z brakiem podawania antybiotyków lub podawaniem placebo. W 1 badaniu analizowano podawanie antybiotyków w okresie okołooperacyjnym (między podaniem środka znieczulającego, a opuszczeniem przez pacjenta sali pooperacyjnej) w porównaniu z niestosowaniem antybiotykoterapii. Wyniki badań o umiarkowanej pewności (co do wiarygodności oszacowanego efektu - przyp. tłum.) wykazały, że podawanie antybiotyków przed zabiegiem chirurgicznym prawdopodobnie zmniejszyło ryzyko rozwoju ZMO u chorych na raka piersi. Ze względu na bardzo małą pewność co do wiarygodności danych naukowych, nie można wyciągnąć żadnych wniosków z wyników pojedynczego badania porównującego stosowanie antybiotyków w okresie okołooperacyjnym z brakiem antybiotykoterapii. Wpływ interwencji na częstość występowania zdarzeń niepożądanych jest niepewny. Ponadto nadal nie mamy danych dotyczących czasu pojawienia się zakażenia, ryzyka ponownej hospitalizacji oraz kosztów opieki zdrowotnej. Na podstawie tego przeglądu nie można ustalić, który antybiotyk jest najbardziej odpowiedni.

Jak aktualny jest ten przegląd?
Poszukiwaliśmy badań opublikowanych do sierpnia 2018 roku.