Najważniejsze informacje

• Nie jest jasne, czy długotrwałe leczenie (od 18 do 24 miesięcy) witaminą E w monoterapii lub w skojarzeniu z witaminą C wpływa na ryzyko zgonu z jakiejkolwiek przyczyny, częstość poważnych skutków ubocznych, jakość życia związaną ze zdrowiem lub częstość łagodnych działań niepożądanych w porównaniu z placebo (tabletką obojętną) lub z niestosowaniem leczenia.

• Witamina E w monoterapii prawdopodobnie nieznacznie zmniejsza aktywność enzymów wątrobowych – aminotransferazy alaninowej (ALT) i aminotransferazy asparaginianowej (AST).

• Potrzebne są dalsze badania, aby zwiększyć wiarygodności danych naukowych.

Co to jest stłuszczeniowa choroba wątroby związana z zaburzeniami metabolicznymi?

Stłuszczeniowa choroba wątroby związana z zaburzeniami metabolicznymi (MASLD, dawniej nazywana niealkoholową stłuszczeniową chorobą wątroby [NAFLD]) jest częstą chorobą dotykającą osoby, które mogą nie pić alkoholu wcale lub pić go w małych ilościach. Przyczyną jest zbyt duża ilość tłuszczu w wątrobie (stłuszczenie). Osoby z MASLD mogą odczuwać osłabienie, ból lub dyskomfort w górnej prawej części brzucha. Choroba ta atakuje nie tylko wątrobę, ale wiąże się również z dużym ryzykiem wystąpienia podwyższonego stężenia cukru we krwi, chorób serca i nerek.

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

Chcieliśmy dowiedzieć się, czy witamina E w monoterapii lub w połączeniu z innymi witaminami i minerałami jest lepsza niż placebo (tabletka obojętna) lub niestosowanie leczenia pod względem poprawy takich wyników, jak: zgon z jakiejkolwiek przyczyny, poważne skutki uboczne, jakość życia, zgon z powodu chorób wątroby, choroba wątroby i łagodne działania niepożądane. Chcieliśmy również dowiedzieć się, czy leczenie to poprawia aktywność enzymów wątrobowych i zmniejsza stłuszczenie wątroby, co świadczy o prawidłowej czynności wątroby.

Co zrobiliśmy?

Szukaliśmy badań, w których sprawdzano skuteczność witaminy E w monoterapii lub w połączeniu z innymi witaminami lub minerałami, w porównaniu z placebo lub niestosowaniem leczenia, u dorosłych i dzieci z MASLD. Porównaliśmy i podsumowaliśmy wyniki badań oraz oceniliśmy stopień naszego zaufania do danych na podstawie takich czynników, jak metody badawcze i wielkość badań.

Czego się dowiedzieliśmy?

Znaleźliśmy 16 badań, w których wzięło udział 1066 dorosłych i dzieci z MASLD. Badania przeprowadzono w krajach na całym świecie i trwały od 2 miesięcy do 2 lat.

Dane naukowe wskazujące na to, że stosowanie witaminy E w monoterapii może wpływać na ryzyko zgonu z jakiejkolwiek przyczyny, częstość poważnych skutków ubocznych, jakość życia oraz częstość łagodnych działań niepożądanych, są bardzo niepewne. Sama witamina E prawdopodobnie nieznacznie zmniejsza aktywność ALT i AST (enzymów występujących w wątrobie) w surowicy, w porównaniu z placebo lub z niestosowaniem interwencji. Witamina E może nieznacznie zmniejszać aktywność fosfatazy alkalicznej (innego enzymu wątrobowego) w surowicy, ale dowody na to są bardzo niepewne.

Dane naukowe dotyczące wpływu stosowania witaminy E w połączeniu z witaminą C na aktywność enzymów wątrobowych są bardzo niepewne. W żadnym badaniu klinicznym dotyczącym stosowania witaminy E w połączeniu z witaminą C nie oceniano wystąpienia zgonu z jakiejkolwiek przyczyny, ciężkich skutków ubocznych, jakości życia, ani innych niż ciężkie działań niepożądanych.

W żadnym z uwzględnionych badań nie podano informacji na temat zgonów związanych z chorobą wątroby, chorób związanych z wątrobą, ani liczby osób, u których nie zaobserwowano zmniejszenia aktywności enzymów wątrobowych w surowicy.

Jakie są ograniczenia danych naukowych?

Wiarygodność danych naukowych wahała się od bardzo niskiej do umiarkowanej. Ogólnie rzecz biorąc, nie mamy zaufania do danych naukowych, ponieważ niewiele badań dostarczyło informacji na temat interesujących nas wyników, wyniki poszczególnych badań były różne, a wiele z nich obejmowało niewielką liczbę osób. Dalsze badania prawdopodobnie zmienią nasze wyniki.

Na ile aktualne są przedstawione dane naukowe?

Dane naukowe są aktualne do 2 lutego 2024 roku.