Pytanie badawcze

Chcieliśmy się dowiedzieć, czy leki obkurczające błonę śluzową nosa (stosowane samodzielnie) mogą złagodzić objawy niedrożności nosa u osób z przeziębieniem.

Wprowadzenie

Chociaż przeziębienie nie stanowi poważnego zagrożenia dla zdrowia, to jest częstą dolegliwością, która przeważnie skutkuje wieloma wizytami u lekarza rodzinnego oraz absencją w pracy i szkole. Do objawów przeziębienia zalicza się katar, ból gardła i kichanie, które mogą trwać do dwóch tygodni. Nie ma skutecznej metody prowadzającej do wyleczenia przeziębienia a stosowane leki jedynie łagodzą objawy choroby. W celu zwalczenia objawów przeziębienia wiele osób stosuje leki bez recepty np. środki obkurczające błonę śluzową nosa. Jednak niewiele jest danych naukowych potwierdzających, że wspomniane leki naprawdę działają. Chcieliśmy dowiedzieć się, czy leki obkurczające błonę śluzową nosa pomagają złagodzić niedrożność nosa spowodowaną przeziębieniem.

Wzięliśmy pod uwagę badania dotyczące stosowania leków obkurczających błonę śluzową nosa jako jedynego sposobu leczenia przeziębienia. Dokonaliśmy analizy subiektywnych objawów niedrożności nosa - oznacza to, że objawy i ogólne samopoczucie były samodzielnie oceniane przez pacjentów.

Data wyszukiwania

Wyszukiwania badań dokonano w lipcu 2016 r.

Charakterystyka badania

Włączyliśmy 15 badań obejmujących łącznie 1838 uczestników. Czternaście badań dotyczyło wyłącznie osób dorosłych w wieku 18 lat i więcej. W sześciu badaniach stosowano pojedyncze dawki leków obkurczających błonę śluzową nosa i mierzono efekty w dniu ich podania. W dziewięciu badaniach zastosowano wielokrotne dawki tych leków a efekty mierzono pomiędzy pierwszym a dziesiątym dniem od pierwszego podania. W jedenastu badaniach stosowano tabletki lub syrop, a w czterech aerozole do nosa. Osiem badań prowadzono na uniwersytetach, trzy na uniwersytetach we współpracy ze szpitalami oraz dwa w szpitalach. W dwóch badaniach niejasne było miejsce prowadzenia badań.

Źródła finansowania badań

Dziewięć badań było finansowanych przez producentów leków lub agencje, które były zainteresowany komercyjnym wykorzystaniem wyników badań. W sześciu badaniach źródła finansowania były niejasne.

Kluczowe wyniki

Nie udało nam się sformułować wniosków dotyczących stosowania leków obkurczających błonę śluzową nosa w pojedynczej dawce. Odnotowaliśmy niewielką korzyść w łagodzeniu uczucia niedrożności nosa po zastosowaniu wielokrotnych dawek wspomnianego leku, ale nie było jasne czy było to korzystne dla pacjentów. W żadnym z badań nie omawiano ogólnego samopoczucia pacjentów. Nie było różnic w liczbie działań niepożądanych pomiędzy osobami, które stosowały leki obkurczające błonę śluzową nosa i tych, którzy nie stosowali tej terapii. Nie udało się ustalić, czy istnieje różnica pomiędzy działaniem tabletek zmniejszających przekrwienie błony śluzowej nosa a aerozolami do nosa. Wyniki odnoszą się do osób dorosłych. Nie odnaleziono danych naukowych na temat skuteczności oraz bezpieczeństwa stosowania leków obkurczających błonę śluzową nosa u dzieci.

Jakość danych naukowych

Jakość danych naukowych na temat subiektywnych objawów przeziębienia, dla badań, w których stosowano wielokrotne dawki, oceniona została jako niska – było niewiele danych a informacje na temat wyników były niejasne. Nisko oceniono również jakość danych naukowych na temat działań niepożądanych, ze względu na niejasne podawanie wyników oraz nieprecyzyjne oszacowania (szerokie przedziały ufności- miara statystycznej niepewności).