Co to są doustne płyny nawadniające na bazie polimerów i jak mogą pomóc?

Ostra biegunka jest częstą przyczyną zgonów i chorób w krajach rozwijających się. Doustne płyny nawadniające (DPN; ang. oral rehydration solutions) mają duży wpływ na zmniejszenie liczby zgonów z powodu biegunki na całym świecie.

Skład oryginalnego DPN opierał się na glukozie, a jego osmolarność wynosiła co najmniej 310 mOsm/l (DPN ≥ 310). W celu poprawy skuteczności płynu w późniejszym okresie czasu wprowadzono DPN z glukozą o mniejszej osmolarności. Te nowe płynu uznaje się za lepsze pod względem łagodzenia ostrości i skracania czasu trwania biegunki. Większość DPN występuje w postaci roztworu zawierającego cukier i sól, jednak z biegiem lat próbowano dodawać do nich różne związki ("polimery glukozy") takie jak ziarna ryżu, pszenicę, sorgo i kukurydzę. Celem tego było spowolnienie uwalnianie glukozy w jelitach i poprawa wchłaniania wody i soli zawartych w roztworze.

Niniejszy przegląd stanowi aktualizację przeglądu Cochrane opublikowanego w 2009 roku i ocenia dostępne dane naukowe dotyczące stosowania DPN zawierającego polimery (zarówno na bazie ryżu, jak i innych składników) w porównaniu z DPN zawierającym glukozę.

Co mówią wyniki badań

Badacze Cochrane ocenili dostępne dane naukowe do 5 września 2016 r. Do przeglądu włączono 35 badań spełniających kryteria włączenia obejmujących łącznie 4284 uczestników: 28 badań dotyczyło dzieci, w 5 badaniach udział wzięli dorośli, a 2 badania obejmowały dzieci i dorosłych. W większości badań porównywano DPN na bazie polimerów oraz DPN zawierający glukozę i sól o określonej osmolarności (DPN ≥ 310), który ma nieco bardziej słony smak niż aktualnie uznane za najlepszą recepturę (≤ 270 mOsm/l). Badania różniły się między sobą pod względem jakości metodologicznej.

Przy porównaniu DPN na bazie polimerów i DPN o osmolarności ≤270 mml/l zawierającego glukozę i sól nie odnaleziono wystarczających danych naukowych, aby wykazać, że jeden roztwór jest lepszy od drugiego (jakość danych naukowychniska do bardzo niskiej).

W grupie osób, które otrzymywały DPN na bazie polimerów w porównaniu z grupą pacjentów leczonych DPN o osmolarności ≥310 mOsm/l z glukozą i solą stwierdzono mniejszą objętość stolca oraz krótszy czas trwania biegunki. Nie wykazano różnicy między grupami pod względem liczby osób, które wymagały podania kroplówki dożylnej w celu nawodnienia organizmu. Objawy niepożądane były podobne w obu grupach (jakość danych naukowychniska do bardzo niskiej).