عرفان: بیشتر مطالعات مروری کاکرین به بررسی تاثیر مداخلات بر سلامت می‌پردازند، اما تعداد فزاینده‌ای نیز شواهدی را در مورد چگونگی تشخیص بیماری ارائه می‌دهند. در سپتامبر 2022، یکی از این مطالعات مروری صحت یا accuracy تست تشخیصی، برای آزمایشی به‌روز شد که در تشخیص سل یا توبرکلوز در کودکان استفاده می‌شود. مرکز کاکرین ایران مصاحبه «مایک کلارک» (Mike Clarke)، سردبیر پادکست از کتابخانه کاکرین (Cochrane Library) با نویسنده اصلی، «الکس کی» (Alex Kay) و نویسنده همکار آن، «تارا نس» (Tara Ness)، از بیمارستان کودکان تگزاس (Texas Children’s Hospital) در هیوستون (Houston) در ایالات متحده، در مورد اهمیت این مطالعه مروری و آخرین یافته‌های آن را ترجمه و ضبط کرده است که با صدای سید عرفان مجیدی، محمد مهدی احمدی و زهرا نصر اصفهانی می‌شنوید.

محمد مهدی: هر ساله حدود یک میلیون کودک و نوجوان به سل یا توبرکلوز مبتلا شده، و حدود 226 هزار نفر بر اثر آن جان خود را از دست می‌دهند. سل در اثر باکتری مایکوباکتریوم توبرکلوزیس (Mycobacterium tuberculosis) ایجاد شده و بیشتر ریه‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد، به طوری که علائم و نشانه‌های سل ریوی عبارتند از سرفه، تب، تعریق شبانه و کاهش وزن. هنگامی که سل به موقع تشخیص داده شود و به‌طور موثری درمان شود، تا حد زیادی قابل درمان است. Xpert Ultra، یک تست سریع توصیه شده توسط سازمان جهانی بهداشت، سل را در بزرگسالان و کودکان مبتلا به نشانه‌های سل تشخیص می‌دهد، و ممکن است قادر به تشخیص دقیق سل در کودکان و افزایش تشخیص زودهنگام باشد.

زهرا: برای بررسی این موضوع، به صحت تست Xpert Ultra در کودکان مبتلا به نشانه‌های سل برای تشخیص سل ریوی، با استفاده از نمونه‌های خلط، ترشحات آسپیره شده از معده، مدفوع، و ترشحات آسپیره شده از نازوفارنکس نگاه کردیم و شواهدی را برای حمایت از کاربرد آن یافتیم. ما چندین نمونه را ارزیابی کردیم، زیرا روش‌های جمع‌آوری نمونه‌های معده و خلط می‌توانند تهاجمی بوده و در کودکان روش‌های پیچیده‌ای هستند، اما مدفوع نمونه‌ای است که به راحتی قابل دستیابی است.

محمد مهدی: ما 14 مطالعه را برای سل ریوی وارد کرده و 335 مجموعه داده را آنالیز کردیم که در مجموع شامل حدود 26 هزار شرکت‌کننده بودند. در آنالیز خود، توانستیم میانگین‌های حساسیت یا sensitivity Xpert Ultra را محاسبه کنیم، که در واقع، نسبتی از کودکانی است که به درستی مبتلا به سل ریوی تشخیص داده می‌شوند، و به آن موارد مثبت واقعی  یا true positive نیز می‌گویند؛ و ویژگی  یا specificity، که نسبتی است از منفی‌های واقعی، یعنی کسانی که به درستی به عنوان افراد بدون بیماری شناسایی شده‌اند.

زهرا: با توجه به نتایج به دست آمده، پنج مطالعه برای نمونه‌های خلط انجام شدند و Xpert دارای حساسیت معادل 3/75 درصد و ویژگی 1/97 درصد برای آن بود. هفت مطالعه حساسیت 4/70 درصد و ویژگی 1/94 درصد را برای نمونه‌های معده نشان دادند، و شش مطالعه حساسیت 1/56 درصد و ویژگی 1/94 درصد را برای نمونه مدفوع گزارش کردند. اطمینان ما به این شواهد برای حساسیت تست در نمونه‌های خلط در سطح بالا و برای ترشحات معده و مدفوع در سطح متوسط قرار داشت. هم‌چنین نمونه‌های آسپیره نازوفارنکس را بررسی کردیم، که چهار مطالعه برای آن حساسیت برابر با 7/43 درصد و ویژگی 5/97 درصد را نشان دادند، اما سطح اطمینان ما به این شواهد بسیار پائین است.

محمد مهدی: به‌طور خلاصه، ما متوجه شدیم که حساسیت Xpert Ultra بسته به نوع نمونه متفاوت است، خلط بالاترین حساسیت را دارد، پس از آن ترشحات معده و مدفوع قرار دارند. ترشحات نازوفارنکس کمترین حساسیت را بین انواع نمونه‌ها نشان دادند. ویژگی Xpert Ultra بالا بود، و نشان می‌دهد که موارد کمی را از سل ریوی از دست خواهد داد. بنابراین، یافته‌های ما از استفاده از Xpert Ultra به عنوان یک تشخیص مولکولی سریع اولیه در کودکانی که برای بیماری سل ارزیابی می‌شوند، پشتیبانی می‌کند.

عرفان: از  شما متشکرم. اگر مایل هستید در مورد این تست برای تشخیص سل ریوی در کودکان بیشتر بدانید، متن کامل مطالعه به صورت رایگان در Cochrane Library dot com و با جست‌وجوی ساده عبارت فارسی «انجام آزمایش Xpert Ultra در تشخیص بیماری سل کودکان» یا عبارت انگلیسی Xpert ultra assay for tuberculosis in children در دسترس قرار دارد.

Podcast translated by Narges Azari Jafari
Podcast edited by Shadi Kolahdoozan
Podcast recorded by Seyed Erfan Majidi, Mohammad Mehdi Ahmadi and Zahra Nasr Esfahani