آرزو: با افزایش سن جمعیت، تعداد فزاینده‌ای از افراد مسن دچار ضعف یا frailty شده و با آن زندگی می‌کنند. یک مطالعه مروری جدید کاکرین در می 2023، به بررسی شواهد در مورد تأثیرات مدیریت موردی یا case management برای مراقبت یکپارچه یا integrated care از آنها می‌پردازد. مرکز کاکرین ایران مصاحبه «مایک کلارک»، سردبیر پادکست در کتابخانه کاکرین با یکی از نویسندگان مطالعه، «یوان سدلر» (Euan Sadler)، از دانشگاه ساوتهمپتون (University of Southampton) بریتانیا درخصوص یافته‌های این مطالعه و نقاط ضعف آن را ترجمه و ضبط کرده است که با صدای حمیدرضا فاتحی و آرزو عزیزی می‌شنوید.

حمیدرضا: اگرچه هیچ تعریف استانداردی برای ضعف وجود ندارد، ولی می‌توان آن را به عنوان کاهش توانایی مرتبط با افزایش سن برای بهبودی سریع پس از وقوع یک مشکل سلامت در نظر گرفت، که تأثیر قابل توجهی را بر فعالیت‌های روزمره فرد مبتلا بر جای می‌گذارد. افرادی که با ضعف زندگی می‌کنند، در معرض خطر بالای کاهش سطح سلامت و بهزیستی یا well‐being بوده، و اغلب خدمات سلامت و مراقبتی ناهماهنگی را دریافت می‌کنند. مراقبت یکپارچه، که به‌طور گسترده‌ای در بریتانیا و در سطح بین‌المللی اجرا می‌شود، با هدف بهبودی در هماهنگی میان خدمات ارائه شده و پیامدهای بیمار انجام شده، و مدیریت موردی یکی از انواع برنامه‌های مراقبت یکپارچه جامعه-محور است. این برنامه‌ها توسط متخصصین سلامت یا مراقبت‌های اجتماعی ارائه شده، و تیم گسترده‌تری وظیفه پشتیبانی از آن را بر عهده دارند. این برنامه‌ها شامل ارزیابی، برنامه‌ریزی مراقبت، و هماهنگی مراقبت برای برآوردن نیازهای فرد مسن هستند.

هیچ یک از مرورهای کاکرین به این موضوع توجه نکرده‌ بودند که اجرای برنامه‌های مدیریت موردی در مقایسه با مراقبت استاندارد که اغلب شامل مدیریت مراقبت با پزشک عمومی است، پیامدها را در افراد 65 ساله یا بالاتری که با ضعف زندگی می‌کنند، بهبود می‌بخشند و هزینه‌ها را کاهش می‌دهند یا خیر. به همین منظور، این مرور را برای رفع این خلأ انجام دادیم. ما تاثیرات مداخله را بر مرگ‌ومیر، بستری شدن در خانه سالمندان، کیفیت زندگی، عوارض ناشی از شرکت در کارآزمایی، عملکرد شامل حوزه‌های فیزیکی، شناختی، عاطفی و اجتماعی، بستری در بیمارستان و هزینه‌ها ارزیابی کردیم.

در این رابطه، 20 کارآزمایی تصادفی‌سازی‌شده را شناسایی کردیم، که همگی در کشورهایی با درآمد بالا، با حضور نزدیک به 12 هزار فرد مبتلا به ضعف، انجام شدند. به دلیل وجود تفاوت قابل توجه میان کارآزمایی‌ها در تعداد افراد واردشده، تعریف ضعف، بستر اجرای برنامه‌های مدیریت موردی، ارائه‌دهندگان مراقبت که در مطالعه شرکت داشتند، و اندازه‌گیری نقطه زمانی پیامد، کیفیت کلی شواهد را پایین یا متوسط در نظر گرفتیم.

بر اساس نتایج این کارآزمایی‌ها، مشخص نیست که طی یک دوره پیگیری از سه ماه تا سه سال، برنامه‌های مدیریت موردی برای مراقبت یکپارچه از سالمندان مبتلا به ضعف در محیط‌های اجتماعی، در مقایسه با مراقبت استاندارد، پیامدهای بیمار و خدمات را بهبود می‌بخشند یا هزینه‌ها را کاهش می‌دهند یا خیر. 

با بررسی نحوه استفاده از این یافته‌ها، اذعان داریم که به‌کارگیری شواهد از کارآزمایی‌های گنجانده‌شده از شرایط مختلف، زمانی چالش برانگیز است که مداخلات پیچیده باشند، زیرا از مرزهای سازمانی، اجتماعی و فرهنگی متعددی عبور می‌کنند. برای کمک به حل این مشکل، انجام تحقیقات جدید برای تعیین مؤلفه‌های مداخله‌ای که مؤثر هستند و باید در مداخلات مدیریت موردی آینده گنجانده شوند، مورد نیاز است. همچنین توافق بر سر یک تعریف استاندارد از ضعف، به منظور به‌کارگیری در کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی‌شده آینده، که ممکن است مشخص کنند چنین مداخلاتی چگونه به نفع برخی افراد است و نه همه افراد، مفید خواهد بود.

آرزو: اگر مایل هستید این مرور را بخوانید، و با انتشار کارآزمایی‌های جدید، به به‌روزرسانی‌های بعدی این مطالعه مروری دسترسی داشته باشید، می‌توانید آن را در Cochrane Library دات کام به صورت رایگان بیابید. کافی است به وب‌سایت آن بروید و عبارت فارسی «مراقبت یکپارچه برای افراد مسن و ضعیف» یا عبارت انگلیسی «integrated care for older people and frailty» را جست‌وجو کنید تا لینک آن را پیدا کنید. عنوان کامل فارسی این مطالعه مروری: «مدیریت موردی برای مراقبت یکپارچه از افراد مسن مبتلا به ضعف و ناتوانی در سطح جامعه» است.

Podcast translated by Amirali Soleymani nejad
Podcast edited by Shadi Kolahdoozan
Podcast recorded by Arezou Azizi and Hamidreza Fatehi