دستگاه داخل رحمی (intrauterine device) مسی (IUD مسی) یک نوع روش غیرهورمونی بسیار موثر برای کنترل بارداری و شایعترین روش مورد استفاده در جهان است. بااینحال، استفاده از IUD مسی در کشورهایی که میزان بارداری ناخواسته نسبتا بالایی دارند، مانند انگلستان و ایالات متحده، اندک است. این مرور، به بررسی مطالعات مربوط به مداخلات مختلف برای بهبود استفاده از IUD مسی پرداخت.
برای یافتن مطالعات مرتبط، جستوجوهای کامپیوتری را انجام داده و فهرست منابع گزارشهای مطالعات را برای شناسایی مطالعات بیشتر بررسی کردیم. تعداد نه مطالعه را با کیفیت متوسط تا پائین پیدا کردیم. سه مطالعه در مورد مشاوره پیشگیری از بارداری و ارجاع توسط مددکاران اجتماعی، افزایش استفاده از IUD مسی را نشان دادند. همچنین دو مطالعه در مورد مشاوره پیشگیری از بارداری پیشاز زایمان و یک مطالعه در مورد مشاوره زوجین پساز زایمان، با ارائه یک بروشور اطلاعاتی پیشاز ترخیص از بخش زایمان، افزایش استفاده از IUD مسی را نشان دادند. یک مطالعه در مورد ویزیتهای خانگی پساز زایمان و دو مطالعه در مورد مشاوره پیشرفته پیشگیری از بارداری پساز سقط جنین، افزایش استفاده از IUD مسی را نشان ندادند. به منظور بررسی اثربخشی طولانیمدتتر مداخلات برای بهبود استفاده از IUD مسی، انجام پژوهشهای بیشتر و با کیفیت بالاتر مورد نیاز است.
مطالعه چکیده کامل
دستگاههای داخل رحمی (intrauterine devices; IUD) بسیار موثر بوده و پُرکاربردترین روش برگشتپذیر پیشگیری از بارداری در جهان محسوب میشوند. بااینحال، در کشورهای توسعهیافته، IUDها جزو کمکاربردترین روشهای پیشگیری از بارداری هستند. در این مطالعه، تاثیر مداخلات را برای افزایش استفاده از IUD مسی، یک روش برگشتپذیر و طولانیاثر پیشگیری از بارداری، ارزیابی کردیم.
اهداف
تعیین اثربخشی مداخلات برای بهبود جذب و ادامه استفاده از IUD مسی.
روشهای جستوجو
پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL)؛ MEDLINE؛ EMBASE؛ POPLINE؛ PsycINFO؛ PubMed؛ ClinicalTrials.gov ، پلتفرم بینالمللی ثبت کارآزماییهای بالینی (ICTRP) و OpenSIGLE را جستوجو کردیم. فهرست منابع مرورهای مرتبط و مطالعات واردشده را نیز بهصورت دستی جستوجو کردیم.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (randomised controlled trials; RCTs) و مطالعات کنترلشده قبل و بعد (controlled before and after studies; CBAs) را از مداخلاتی وارد این مرور کردیم که استفاده و پذیرش روشهای پیشگیری از بارداری را، از جمله IUD مسی، بهعنوان یک پیامد اندازهگیری کردند.
گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها
دو نویسنده بهطور مستقل از هم نتایج جستوجو را برای یافتن مطالعات مرتبط غربالگری کرده و دادهها را از مطالعات واردشده استخراج کردند. از نرمافزار RevMan 5.1 برای محاسبه نسبتهای شانس پتو (Peto odd ratios) با 95% فواصل اطمینان (CI) برای پیامدهای دوحالتی (dichotomous outcome) استفاده کردیم. در جایی که امکانپذیر بود، با تجمیع دادهها برای انواع مشابه مداخله، متاآنالیز را انجام دادیم. برای ارزیابی کیفیت شواهد، رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation; GRADE) را به کار بردیم.
نتایج اصلی
تعداد نه مطالعه که شامل 7960 زن بودند، با معیارهای ورود به این مرور مطابقت داشتند، از جمله هفت کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشده، و دو مطالعه کنترلشده قبل و بعد که میزان جذب IUD را پساز مداخله گزارش کردند. سطح کیفیت شواهد را متوسط تا پائین ارزیابی کردیم. سه مطالعه در مورد مشاوره و ارجاعات پیشگیری از بارداری توسط مددکاران اجتماعی، افزایش استفاده از IUD را میان گروههای مداخله نشان دادند (Peto OR: 2.00؛ 95% CI؛ 1.40 تا 2.85). نتایج دو مطالعه در مورد مشاوره پیشگیری از بارداری پیشاز زایمان نیز به نفع گروههای مداخله بودند (Peto OR: 2.33؛ 95% CI؛ 1.39 تا 3.91). همچنین یک مطالعه در مورد مشاوره پیشگیری از بارداری زوجین پساز زایمان، افزایش استفاده از IUD را در مقایسه با گروه کنترل نشان داد (Peto OR: 5.73؛ 95% CI؛ 3.59 تا 9.15). نتایج یک مطالعه که ویزیتهای خانگی پساز زایمان را ارزیابی کرد و دو مطالعه در مورد مشاوره پیشرفته پیشگیری از بارداری پساز سقط جنین، به اهمیت آماری نرسید.
نتیجهگیریهای نویسندگان
مداخلات مبتنی بر جامعه و مشاوره پیشگیری از بارداری پیشاز زایمان، میزان استفاده از IUD مسی را برای پیشگیری از بارداری بهبود بخشید. از آنجایی که IUD مسی یکی از موثرترین روشهای برگشتپذیر پیشگیری از بارداری است، مراکز مراقبتهای اولیه، تنظیم خانواده و پزشکان میتوانند استفاده از این مداخلات را در نظر بگیرند. اگرچه مرور فعلی نشان میدهد که این مداخلات از نظر بالینی موثر هستند، ممکن است برای ارزیابی قابلیت کاربرد آنها، انجام یک آنالیز هزینه-مزیت مورد نیاز باشد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
