یکی از حوزه‌های عدم قطعیت در مراقبت از بیماران مبتلا به لوکمی لنفوبلاستیک حاد (acute lymphoblastic leukemia; ALL)، انتخاب درمانی است که پس‌از بهبودی کامل با شیمی‌درمانی القایی ارائه می‌شود. گزینه‌های درمانی شامل شیمی‌درمانی تثبیتی، پیوند اتولوگ (پیوند سلول‌های بنیادی خود بیمار) یا پیوند آلوژنیک (پیوند با استفاده از سلول‌های بنیادی اهداکننده) هستند. کارآزمایی‌های بالینی در مورد بهترین رویکرد به نتیجه‌گیری‌های متفاوتی رسیده‌اند. یک مرور سیستماتیک و متاآنالیز را انجام دادیم تا مطالعات پژوهشی بالینی موجود را که پیامد را بر اساس وضعیت اهداکننده در مقایسه با بدون اهداکننده یا تصادفی‌سازی ژنتیکی بررسی کردند، سنتز کنیم. این یک روش آنالیز برای ارزیابی تاثیر پیوند در این بیماری است. آنالیزهای انجام‌شده از پیوند سلول‌های خون‌ساز آلوژنیک از اهداکننده خواهر یا برادر همسان، به‌عنوان رویکردی که بهترین پیامدهای طولانی‌مدت را ارائه می‌دهد، به‌ویژه بقای مطلوب و کاهش خطر عود ALL، پشتیبانی می‌کند.
Read the full abstract
شیمی‌درمانی تثبیتی (consolidation chemotherapy)، پیوند سلول‌های خون‌ساز (hematopoietic cell transplantation; HCT) اتولوگ و HCT آلوژنیک، گزینه‌های درمانی احتمالی برای درمان پس‌از بهبودی در لوکمی لنفوبلاستیک حاد (acute lymphoblastic leukemia; ALL) بزرگسالان هستند، اما در مورد رویکرد مطلوب، عدم قطعیت واقعی وجود دارد.
اهداف
ارزیابی تاثیر اهداکننده خواهر یا برادر همسان در مقایسه با وضعیت بدون اهداکننده برای بزرگسالان مبتلا به ALL در اولین بهبودی کامل (first complete remission; CR1).
روش‌های جست‌وجو
در سپتامبر 2010، جست‌وجویی را در بانک‌های اطلاعاتی الکترونیکی CENTRAL؛ MEDLINE و EMBASE به‌همراه جست‌وجوی دستی متون علمی ذکرشده در مقالات اولیه مرتبط، جست‌وجوی چکیده مقالات جلسات انجمن هماتولوژی آمریکا و انجمن انکولوژی بالینی آمریکا و هم‌چنین مشاوره با متخصصان محتوا را در این زمینه انجام دادیم.
معیارهای انتخاب
این مرور توسط دو نویسنده انجام شد و معیارهای ورود شامل موارد زیر بودند: کارآزمایی‌های کنترل‌شده با ارزیابی اهداکننده در مقایسه با بدون اهداکننده با تخصیص تصادفی‌سازی ژنتیکی در بزرگسالان مبتلا به ALL در CR1.
گردآوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها
داده‌های مربوط به مزایا (بقای کلی (overall survival; OS)، بقای بدون پیشرفت بیماری (progression-free survival)) و آسیب‌های (مورتالیتی مرتبط با درمان، عود) ناشی از درمان‌های مقایسه‌شده را استخراج کردیم. عوارض جانبی در نظر گرفته شدند، اما آنالیز عوارض جانبی فردی از متون علمی گزارش‌شده امکان‌پذیر نبود. نتایج خلاصه هر مطالعه را با استفاده از مدل اثرات تصادفی (random-effects model) تجمیع کردیم. ناهمگونی (heterogeneity) را ارزیابی کردیم. آنالیزهای زیرگروه را برای طبقه‌بندی‌های خطر بیماری انجام دادیم. آنالیز حساسیت (sensitivity) را بر اساس کیفیت روش‌شناسی (methodology) انجام دادیم.
نتایج اصلی
در مجموع 14 کارآزمایی مرتبط شناسایی شدند که شامل 3157 بیمار بودند. مزیت مداخله از نظر بقای کلی به نفع گروه اهداکننده در مقایسه با گروه بدون اهداکننده، از اهمیت آماری برخوردار بود (HR: 0.86؛ 95% CI؛ 0.77 تا 0.97؛ P = 0.01)، هم‌چنین بهبودی قابل توجهی در بقای بدون بیماری در گروه اهداکننده مشاهده شد (HR: 0.82؛ 95% CI؛ 0.72 تا 0.94؛ P = 0.004). در افراد گروه اهداکننده، کاهش قابل توجهی در عود اولیه بیماری (RR: 0.53؛ 95% CI؛ 0.37 تا 0.76؛ P = 0.0004) و افزایش قابل توجهی در مورتالیتی بدون عود (RR: 2.8؛ 95% CI؛ 1.66 تا 4.73؛ P = 0.001) رخ داد. ناهمگونی قابل توجهی در آنالیز عود مشاهده شد (Chi 2 : 40.51؛ df = 6؛ P < 0.00001؛ I 2 = 85%). از نظر کیفیت روش‌شناسی (methodologic quality)، اکثر مطالعات واردشده عاری از گزارش‌دهی انتخابی (selective reporting) بودند و آنالیزها را بر اساس قصد درمان (intention to treat) انجام دادند. در مقابل، فقط تعداد اندکی از مطالعات به محاسبه حجم نمونه که مبنای طراحی مطالعه بود، اشاره کردند. در حالی که کورسازی (blinding) به‌عنوان یک حوزه مهم از کیفیت روش‌شناسی در نظر گرفته شد، هیچ‌یک از مطالعات در مورد اینکه پرسنل مطالعه کورسازی شدند یا خیر (برای مثال شرکت‌کنندگان، پرسنل، ارزیابان پیامد، تحلیلگران داده‌ها و غیره)، گزارشی را ارائه نکردند. بنابراین، در آنالیز کیفیت روش‌شناسی در این مرور، کورسازی را مد نظر قرار ندادیم.
نتیجه‌گیری‌های نویسندگان
نتایج این مرور سیستماتیک و متاآنالیز، پیوند سلول‌های خون‌ساز آلوژنیک را از اهداکننده خواهر یا برادر همسان به‌عنوان درمان مطلوب پس‌از بهبودی در بیماران مبتلا به ALL در سنین 15 سال یا بالاتر تائید می‌کنند. این درمان، بقای کلی و بقای بدون بیماری بالاتری را ارائه داده و خطر عود بیماری را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد، اما خطر افزایش مورتالیتی غیرمرتبط با عود را نیز به‌همراه دارد. نکته مهم این است که داده‌ها بر اساس ALL بزرگسالانی است که با شرایط میلوآبلیتیو (myeloablative) مبتنی بر پرتودرمانی کل بدن و پیوند از اهداکننده خواهر یا برادر تحت درمان قرار گرفتند و بنابراین، نمی‌توان آن‌ها را به ALL کودکان، اهداکنندگان جایگزین از جمله اهداکنندگان با ناسازگاری HLA (آنتی‌ژن لکوسیت انسانی) یا اهداکنندگان غیرخویشاوند، یا رژیم‌های آماده‌سازی با سمیّت کاهش‌یافته یا غیر میلوآبلیتیو تعمیم داد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
