ناتوانی در تخلیه مثانه پساز جراحی، یک عارضه نسبتا شایع است. معمولا این مشکل با استفاده از کاتتر، یک لوله نازک که به داخل مثانه فرستاده میشود تا ادرار تخلیه شود، برطرف میشود. اگر بتوان داروهایی را شناسایی کرد که به بیماران در تخلیه مثانه کمک کنند، این امر نیاز به سوندگذاری را که میتواند ناراحتکننده بوده و منجر به ایجاد عوارض شود، کاهش میدهد. این مرور به دنبال مطالعاتی بود که اثربخشی داروهای مورد استفاده را برای کمک به بیماران در تخلیه مثانه پساز جراحی بررسی کردند. مطالعات اندکی یافت شدند. شواهد نشان میدهد وارد کردن مادهای به نام پروستاگلاندین به مثانه میتواند به بیماران کمک کند تا توانایی تخلیه مثانه خود را بازیابند. شواهد ضعیفتری وجود دارد که داروهایی به نام کولینرژیک، همراه با یک آرامبخش، میتوانند مفید باشند. نیاز به انجام تحقیقات بیشتر در این زمینه وجود دارد.
مطالعه چکیده کامل
احتباس ادرار پساز جراحی، یا ناتوانی در دفع ادرار پساز جراحی با وجود مثانه پر، معمولا گذرا است اما در برخی موارد میتواند طولانی شود. این وضعیت میتواند منجر به بروز عوارض متعددی از جمله عفونت مجاری ادراری، اختلال عملکرد طولانیمدت مثانه و آسیب کلیه شود که به بیماری مزمن کلیه میانجامد. کاتتریزاسیون (catheterisation) یا سوندگذاری، که عموما به عنوان روش درمانی مطلوب در نظر گرفته میشود، با خطراتی همراه است و بنابراین درمان دارویی احتباس ادراری پساز جراحی که میتواند نیاز به کاتتریزاسیون را از بین ببرد یا کاهش دهد، مطلوب است.
اهداف
ارزیابی اثربخشی داروها برای درمان احتباس ادراری پساز جراحی، بهتنهایی یا به عنوان کمکی برای کاتتریزاسیون.
روشهای جستوجو
پایگاه ثبت تخصصی گروه بیاختیاری در کاکرین (جستوجو در 10 فوریه 2010)، CENTRAL (شماره 1، 2010)، MEDLINE (ژانویه 1950 تا هفته 1، ژانویه 2010)، EMBASE (ژانویه 1980 تا هفته 5، 2010) و فهرست منابع مقالات مرتبط را جستوجو کردیم.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی و شبهتصادفیسازی و کنترلشده که در آنها حداقل یک بازوی مطالعه شامل درمان دارویی برای مدیریت احتباس ادراری پساز جراحی بود.
گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها
گزارشهای منتشرشده از تمام مطالعات بالقوه واجد شرایط توسط دو نویسنده بهطور مستقل از هم ارزیابی شدند. هیچ محدودیت زبانی یا مورد دیگری اعمال نشد. فرمهای استاندارد استخراج دادهها توسط دو داور بهطور مستقل از هم استفاده شده و بررسی متقابل انجام شد. در مواردی که دادههای ناکافی گزارش شدند، برای کسب اطلاعات بیشتر، در صورت امکان، با نویسندگان تماس گرفته شد. خطر سوگیری (risk of bias) در کارآزماییهای واجد شرایط توسط دو نویسنده بهطور جداگانه با استفاده از ابزار خطر سوگیری کاکرین ارزیابی شد.
نتایج اصلی
هفت مطالعه شامل 494 شرکتکننده، پایه شواهد این مرور را تشکیل دادند. درمانهای دارویی ارزیابیشده در مطالعات این مرور شامل عوامل کولینرژیک، مسدودکنندههای آلفا، آرامبخشها و پروستاگلاندینها، بهتنهایی یا به صورت ترکیبی، بودند. هیچ ارتباط آماری معنیداری میان درمان موفقیتآمیز یا هر پیامد دیگر و داروهای کولینرژیک، مسدودکنندههای آلفا و آرامبخشها به عنوان تکدرمانی (monotherapy) گزارش نشد. ارتباط آماری معنیداری میان تجویز داخل مثانهای پروستاگلاندین و دفع موفق ادرار مشاهده شد، خطر نسبی: 3.07 (95% CI؛ 1.22 تا 7.72). ارتباط آماری معنیداری میان داروهای کولینرژیک همراه با آرامبخش و بهبودی در احتمال ادرار کردن خودبهخودی در مقایسه با دارونما مشاهده شد، خطر نسبی: 1.39 (95% CI؛ 1.07 تا 1.82). بااینحال، در این آنالیز، ناهمگونی (heterogeneity) قابل توجهی بین دو مطالعه وجود داشت.
نتیجهگیریهای نویسندگان
اگرچه ممکن است به نظر برسد داروهای کولینرژیک و پروستاگلاندینهای تجویزشده داخل مثانه بیشترین امید را در درمان احتباس ادراری پساز جراحی ارائه میدهند، شواهد ضعیف است. نیاز به انجام تحقیقات بیشتر در مورد جایگزینهای دارویی کاتتریزاسیون در درمان این عارضه جراحی شایع وجود دارد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
