بسیاری از کودکان در کشورهای در حال توسعه بر اثر اسهال حاد جان خود را از دست میدهند. اگرچه اسهال معمولا توسط ویروسها یا باکتریهای عفونی ایجاد میشود، ارگانیسم دقیق آن به ندرت شناخته میشود، زیرا انجام آزمایش برای یافتن ارگانیسم غیرعملی است. بنابراین، درمان اسهال، درمان استاندارد است، و سیاست توصیهشده شامل استفاده از مصرف خوراکی مایعات و مکملهای غذایی است. از آنجا که روده میتواند در اثر عفونت آسیب ببیند، بسیاری از پزشکان یک دوره ناشتا ماندن و به دنبال آن شروع تدریجی دوباره غذا را توصیه میکنند، اگرچه شواهدی مبنی بر اینکه دقیقا چه زمانی باید یک رژیم غذایی «عادی» دوباره شروع شود، وجود ندارد. نویسندگان در اینجا کودکانی را بررسی کردند که تغذیه مجدد «زودهنگام» (طی 12 ساعت از شروع مصرف مایعات) یا تغذیه مجدد «دیرهنگام» (پساز 12 ساعت از شروع مصرف مایعات) را دریافت کردند. نویسندگان 12 کارآزمایی را شناسایی کردند که معیارهای ورود آنها را داشتند، با مجموع 1283 کودک زیر 5 سال؛ از این تعداد، 1226 مورد در آنالیز استفاده شدند (724 مورد تغذیه مجدد زودهنگام؛ 502 مورد تغذیه مجدد دیرهنگام). هیچ تفاوت معنیداری میان دو گروه تغذیه مجدد از نظر تعداد شرکتکنندگانی که به مایعات داخل وریدی برنامهریزینشده نیاز داشتند (813 شرکتکننده، 6 کارآزمایی)، افرادی که دچار استفراغ شدند (466 شرکتکننده، 5 کارآزمایی) و افرادی که دچار اسهال مداوم یعنی بیشاز 14 روز شدند (522 شرکتکننده، 4 کارآزمایی) وجود نداشت. میانگین طول مدت بستری در بیمارستان نیز مشابه بود (246 شرکتکننده، 2 کارآزمایی). بنابراین هیچ شواهدی وجود ندارد که نشان دهد تغذیه مجدد زودهنگام، خطر عوارض پساز اسهال حاد را مانند نیاز به مایعات داخل وریدی یا خطر ابتلا به اسهال مداوم، افزایش میدهد. انجام مطالعات بیشتری برای بررسی کامل دیگر پارامترها مانند مدت زمان تداوم اسهال و تاثیر آن بر افزایش وزن، مورد نیاز است.
مطالعه چکیده کامل
اسهال حاد یکی از علل اصلی عوارض و مرگومیر کودکان در کشورهای کمدرآمد به حساب میآید. سنگبنای درمان، درمان خوراکی مایعات (oral rehydration therapy) و مدیریت رژیم غذایی است. بااینحال، کمبود دادهها و مطالعات در مورد زمانبندی و نوع تغذیهای که باید در طول دوره بیماری اتخاذ شود، به چشم میخورد.
اهداف
مقایسه اثربخشی و بیخطری (safety) شروع زودهنگام در مقایسه با تاخیری مجدد تغذیه در کودکان مبتلا به اسهال حاد.
روشهای جستوجو
در آگوست 2011، پایگاه ثبت تخصصی گروه بیماریهای عفونی در کاکرین، CENTRAL ( کتابخانه کاکرین ، 2011، شماره 1)؛ MEDLINE؛ EMBASE؛ LILACS و m RCT را جستوجو کردیم. ما با محققان و سازمانها نیز تماس گرفتیم، و فهرست منابع را جستوجو کردیم.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده از شروع زودهنگام در مقایسه با تاخیری مجدد تغذیه در کودکان کمتر از 10 سال مبتلا به اسهال حاد. تغذیه مجدد زودهنگام به عنوان طی 12 ساعت پساز شروع مجدد مصرف مایعات و تغذیه مجدد دیرهنگام به عنوان بیشاز 12 ساعت پساز شروع مجدد مصرف مایعات تعریف شد.
گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم نتایج جستوجو و خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کرده، و دادهها را استخراج کردند. خطرات نسبی (RRs) را برای پیامدهای دوحالتی (dichotomous outcome) و تفاوتهای میانگین (MDs) را برای پیامدهای پیوسته (continuous outcome) ارائه دادیم. زمانی که ناهمگونی (heterogeneity) میان مطالعات قابل توجه نبود، نتایج کارآزماییها را با استفاده از متاآنالیز ترکیب کردیم.
نتایج اصلی
دوازده کارآزمایی شامل 1283 شرکتکننده وارد مطالعه شدند؛ از 1226 شرکتکننده در آنالیز استفاده شد (724 نفر در گروه تغذیه مجدد زودهنگام و 502 نفر در گروه تغذیه مجدد دیرهنگام). نه کارآزمایی توالی تخصیص (allocation sequence) خود را شرح دادند، اما فقط دو کارآزمایی از پنهانسازی تخصیص (concealed allocation) استفاده کردند. یک کارآزمایی، یکسو کور بودن (single-blinding) را گزارش کرد، اما فردی را که کورسازی شد، به وضوح مشخص نکرد. تغذیه مجدد زودهنگام بهمعنای تغذیه حین یا بلافاصله پساز شروع مجدد مصرف مایعات بود، درحالیکه تغذیه مجدد دیرهنگام بهمعنای تغذیه فقط 20 تا 48 ساعت پساز شروع مجدد مصرف مایعات بود. ناهمگونی قابلتوجهی در دادههای مربوط به طول دوره اسهال مشاهده شد. هیچ تفاوت معنیداری میان دو گروه تغذیه مجدد از نظر تعداد شرکتکنندگانی که نیاز به مایعات داخل وریدی برنامهریزینشده داشتند (شش کارآزمایی با 813 شرکتکننده)، افرادی که دچار استفراغ شدند (پنج کارآزمایی با 466 شرکتکننده) و افرادی که دچار اسهال مداوم شدند (چهار کارآزمایی با 522 شرکتکننده) وجود نداشت. میانگین طول مدت بستری در بیمارستان نیز مشابه بود (دو کارآزمایی با 246 شرکتکننده).
نتیجهگیریهای نویسندگان
هیچ شواهدی وجود نداشت که تغذیه مجدد زودهنگام، خطر استفاده برنامهریزی نشده از مایعات داخل وریدی، دورههای استفراغ و ابتلا به اسهال مداوم را افزایش میدهد. در مورد طول دوره ابتلا به اسهال نمیتوان نتیجهگیری کرد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
ین مرور کاکرین در ابتدا به زبان انگلیسی منتشر شد. مسوولیت صحت ترجمه بر عهده تیم ترجمه است که آن را تهیه کرده است. روند ترجمه با دقت انجام شده و از فرآیندهای استاندارد برای تضمین کنترل کیفیت پیروی میکند. با این حال، در صورت عدم تطابق، ترجمههای نادرست یا نامناسب، متن اصلی انگلیسی معتبر است.
