این خلاصه از مرور کاکرین آنچه را که از پژوهشها در مورد تاثیر آباتاسپت (abatacept) بر آرتریت روماتوئید (rheumatoid arthritis) میدانیم، ارائه میدهد. داروی مذکور اگرچه گرانقیمت هستند، اگر توسط مجموعه شواهد کلی پشتیبانی شوند، ادعاهای مربوط به مزیت آنها بر کنترل نشانهها و پیشرفت رادیوگرافیکی و میزان کم عوارض جانبی در کوتاهمدت، آنها را برای بیماران مبتلا به RA بسیار مورد توجه قرار میدهد.
این مرور نشان میدهد که در افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید:
- آباتاسپت احتمالا آسیب مفصلی مشاهدهشده با اشعه ایکس را کاهش میدهد.
- آباتاسپت احتمالا درد، عملکرد و دیگر نشانههای آرتریت روماتوئید را بهبود میبخشد.
- آباتاسپت احتمالا فعالیت بیماری را کاهش میدهد.
اطلاعات دقیقی را در مورد پیچیدگی و عوارض جانبی در اختیار نداریم. این امر بهویژه در مورد عوارض جانبی نادر ولی جدی، صادق است. عوارض جانبی احتمالی ممکن است شامل عفونت جدی یا عفونت دستگاه تنفسی فوقانی باشند. عوارض نادر میتوانند شامل انواع خاصی از سرطان باشند.
آرتریت روماتوئید و آباتاسپت چه هستند؟
هنگامی که شما مبتلا به آرتریت روماتوئید هستید، سیستم ایمنی بدن شما، که بهطور طبیعی با عفونتها مبارزه میکند، به پوشش داخلی مفاصل حمله میکند. این مساله باعث میشود مفاصل شما متورم، سفت و دردناک شوند. مفاصل کوچک دست و پا، معمولا اولین مناطقی هستند که درگیر میشوند. در حال حاضر، هیچ درمان قطعی برای آرتریت روماتوئید وجود ندارد، بنابراین هدف از درمان، تسکین درد و سفتی عضلات، و بهبود توانایی حرکتی شما است.
آباتاسپت یکی از داروهای گروه تعدیلکنندههای انتخابی تحریک همزمان (ایمونومدولاتورها (immunomodulators)) است. این دارو با مسدود کردن فعالیت سلولهای T، نوعی سلول ایمنی در بدن که باعث تورم و آسیب مفاصل در افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید میشود، عمل میکند.
بهترین تخمین از آنچه برای افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید که آباتاسپت مصرف میکنند، رخ میدهد:
تصاویر اشعه ایکس از مفاصل
- پساز 12 ماه، هیچ آسیبی به مفاصل افرادی که آباتاسپت مصرف کردند، مشاهده نشد.
-آسیب به مفاصل افرادی که دارونما مصرف کردند، 0.27 واحد در مقیاس 0 تا 145 واحدی بود.
درد (نمرات بالاتر به معنای درد بدتر یا شدیدتر)
- افرادی که آباتاسپت مصرف کردند، پساز 12 ماه مصرف آباتاسپت، درد خود را در مقیاس 0 تا 100 امتیازی، 12 امتیاز کمتر ارزیابی کردند (12% بهبودی مطلق).
- افرادی که آباتاسپت مصرف کردند، پساز 12 ماه، درد خود را 37 امتیاز در مقیاس 0 تا 100 امتیازی ارزیابی کردند.
- افرادی که دارونما مصرف کردند، درد خود را 49 امتیاز در مقیاس 0 تا 100 امتیازی ارزیابی کردند.
ACR 50 (تعداد مفاصل حساس یا متورم و پیامدهای دیگر مانند درد و ناتوانی)
- از هر 100 نفر 20 نفر بیشتر، بهبودی را در نشانههای آرتریت روماتوئید خود پساز 12 ماه درمان با آباتاسپت نشان دادند (20% بهبودی مطلق).
- از هر 100 نفر، 37 نفر بهبودی در نشانههای آرتریت روماتوئید را نشان دادند.
- از هر 100 نفری که دارونما مصرف کردند، 17 نفر بهبود یافتند.
عملکرد فیزیکی
- از هر 100 نفر، 25 نفر بیشتر پساز 12 ماه مصرف آباتاسپت، عملکرد فیزیکی بهتری داشتند (25% بهبود مطلق).
- از هر 100 نفر، 64 نفر عملکرد فیزیکی بهتری داشتند.
- از هر 100 نفری که دارونما مصرف کردند، 39 نفر عملکرد فیزیکی بهتری داشتند.
فعالیت بیماری
- از هر 100 نفر، 32 نفر بیشتر، پساز 12 ماه مصرف آباتاسپت، فعالیت پائین بیماری آرتریت روماتوئید را نشان دادند (32% بهبودی مطلق).
- میزان فعالیت بیماری آرتریت روماتوئید در 42 نفر از هر 100 نفر پائین بود.
- میزان فعالیت بیماری آرتریت روماتوئید در 10 نفر از هر 100 نفری که دارونما مصرف کردند، پائین بود.
مطالعه چکیده کامل
آباتاسپت (abatacept)، تحریک همزمان سلولهای T را مهار کرده و زنجیره التهابی وقایعی را که منجر به التهاب مفاصل، درد و آسیب در آرتریت روماتوئید (rheumatoid arthritis) میشود، مختل میکند.
اهداف
ارزیابی کارآمدی و بیخطری مصرف آباتاسپت در کاهش فعالیت بیماری، درد و بهبود عملکرد در افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید.
روشهای جستوجو
در مارچ 2007 و دسامبر 2008، پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL) ( کتابخانه کاکرین ، سال 2007، شماره 1)؛ MEDLINE (از سال 1966)؛ EMBASE (از سال 1980)؛ ACP Journal Club (از سال 2000) و Biosis Previews (از سال 1990) را جستوجو کردیم. با نویسندگان مطالعات واردشده و تولیدکننده آباتاسپت تماس گرفتیم.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشدهای که تاثیر مصرف آباتاسپت را بهتنهایی یا در ترکیب با داروهای ضدروماتیسمی اصلاحکننده بیماری (disease-modifying anti-rheumatic drugs; DMARDs) یا داروهای بیولوژیک، با دارونما (placebo) یا دیگر DMARDها یا داروهای بیولوژیک در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید متوسط تا شدید مقایسه کردند.
گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها
دو نویسنده بهطور مستقل از هم به ارزیابی نتایج جستوجو، و خطر سوگیری (bias) پرداخته، و دادهها را استخراج کردند. دادههای مربوط به عارضه جانبی را از کارآزماییها، مطالعات تکمیلی طولانیمدت، و سازمانهای نظارتی به دست آوردیم.
نتایج اصلی
هفت کارآزمایی با 2908 بیمار وارد این مرور شدند. بیماران گروه آباتاسپت در مقایسه با دارونما، 2.2 برابر بیشتر احتمال داشت که در مدت یک سال به پاسخ ACR 50 دست یابند (RR: 2.21؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.73 تا 2.82)، تفاوت خطر (risk difference) مطلق میان گروهها 21% (95% CI؛ 16% تا 27%) گزارش شد. تعداد افراد مورد نیاز برای درمان (numbers needed to treat; NNT) جهت دستیابی به پاسخ ACR 50، معادل 5 نفر بود (95% CI؛ 4 تا 7). بهبودی قابل توجهی در عملکرد فیزیکی و کاهش فعالیت بیماری و درد در بیماران تحت درمان با آباتاسپت در مقایسه با دارونما مشاهده شد. یک RCT نشان داد که آباتاسپت در مقایسه با دارونما، پیشرفت رادیوگرافیکی آسیب مفصلی را در 12 ماه بهطور قابل توجهی کاهش داد، اگرچه مشخص نیست که اهمیت بالینی این تفاوت چیست. ممکن است خطر سوگیری خروج بیماران از مطالعه (attrition bias) وجود داشته باشد. مجموع عوارض جانبی در گروه آباتاسپت بیشتر بود (RR: 1.05؛ 95% CI؛ 1.01 تا 1.08). دیگر پیامدهای آسیبزا به استثنای تعداد بیشتر عفونتهای جدی در 12 ماه، در گروه آباتاسپت معنیدار نبودند (نسبت شانس پتو (Peto odds ratio): 1.91؛ 95% CI؛ 1.07 تا 3.42). هنگام تجویز آباتاسپت در ترکیب با دیگر داروهای بیولوژیک، عوارض جانبی جدی افزایش یافتند (RR: 2.30؛ 95% CI؛ 1.15 تا 4.62).
نتیجهگیریهای نویسندگان
شواهدی با سطح کیفیت متوسط وجود دارد که نشان میدهد آباتاسپت در درمان آرتریت روماتوئید موثر و بیخطر است. آباتاسپت نباید همراه با دیگر داروهای بیولوژیک برای درمان آرتریت روماتوئید استفاده شود. در حال حاضر، پروفایل انصراف از درمان و سمیّت آباتاسپت، قابل قبول به نظر میرسد، اما انجام مطالعات طولانیمدت بیشتر و نظارت پساز ورود دارو به بازار به منظور ارزیابی آسیبها و کارآمدی پایدار مورد نیاز است.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
