برنامههای پرهیز به همراه موارد دیگر (abstinence-plus)، مداخلات گستردهای هستند که در درجه اول افراد جوان را هدف قرار میدهند. با این فرض که پرهیز از رابطه جنسی بهترین راه برای پیشگیری از ابتلا به HIV است، مداخلات پرهیز به همراه موارد دیگر، با هدف پیشگیری، توقف یا کاهش فعالیت جنسی انجام میشوند؛ بااینحال، این برنامهها استفاده از کاندوم و دیگر استراتژیهای جنسی بیخطرتر را بهعنوان جایگزین برای شرکتکنندگان فعال جنسی نیز ترویج میدهند. برنامههای پرهیز به همراه موارد دیگر، با مداخلات پرهیز صرف که پرهیز را بهعنوان تنها راه پیشگیری از ابتلا به HIV بدون تشویق رابطه جنسی بیخطرتر ترویج میکنند، متفاوت است.
این مرور 39 کارآزمایی تصادفیسازی، شبه-تصادفیسازی و کنترلشده را وارد کرد که برنامههای پرهیز به همراه موارد دیگر را با گروههای کنترل مختلف (برای مثال «مراقبت معمول»، عدم انجام مداخله) مقایسه کردند. اگرچه یک جستوجوی بینالمللی گستردهای را برای یافتن کارآزماییها انجام دادیم، همه مطالعات واردشده بر جوانان ایالات متحده، کانادا و باهاماس صورت گرفتند (کل افراد در بدو ورود = 37724 شرکتکننده). برنامههای گنجاندهشده در مدارس، مراکز اجتماعی و مراکز مراقبت سلامت برگزار شدند. به دلیل دادههای ازدسترفته و تنوع در طراحی برنامهها، نتوانستیم متاآنالیز را انجام دهیم.
با استفاده از گروههای کنترل مختلف، 24 مورد از 39 ارزیابی، تاثیر محافظتی معنیداری را از مداخله بر حداقل یک پیامد بیولوژیکی یا رفتاری در پیگیری کوتاهمدت، میانمدت یا طولانیمدت نشان دادند. هشت کارآزمایی، هیچ شواهدی را مبنی بر تاثیر برنامههای پرهیز به همراه موارد دیگر بر بروز عفونت منتقله از راه جنسی (sexually transmitted infection; STI) براساس گزارش خود فرد ارائه ندادند، و شواهد محدودی وجود داشت که نشان داد این برنامهها تاثیر محافظتی بر بروز بارداری گزارششده توسط خود فرد دارند. نتایج مربوط به پیامدهای رفتاری در مطالعات مختلف، متناقض بودند. یافتهها در تقریبا هر کارآزماییای که دانش مرتبط با HIV را ارزیابی کرد، گروه مداخله را نسبت به گروه کنترل ترجیح دادند. هیچ آسیبی برای هیچیک از پیامدها، از جمله بروز و فراوانی فعالیت جنسی، مشاهده نشد.
محدودیتهای این مرور شامل ارائه گزارش ناکافی از پیامدهای مرتبط، اتکا به شرکتکنندگان در برنامه برای گزارش دقیق رفتارهایشان و نقاط ضعف روششناسی (methodology) در کارآزماییها است.
مطالعه چکیده کامل
مداخلات پرهیز به همراه موارد دیگر (abstinence-plus)، پرهیز جنسی را بهعنوان بهترین وسیله برای پیشگیری از ابتلا به HIV ترویج میدهند، اما استراتژیهای رابطه جنسی بیخطرتر (مانند استفاده از کاندوم) را برای شرکتکنندگان فعال جنسی نیز تشویق میکنند.
اهداف
ارزیابی تاثیرات برنامههای پرهیز به همراه موارد دیگر برای پیشگیری از ابتلا به HIV در کشورهایی با سطح درآمد بالا.
روشهای جستوجو
تعداد 30 بانک اطلاعاتی الکترونیکی (مانند CENTRAL؛ PubMed؛ EMBASE؛ AIDSLINE؛ PsycINFO) را تا پایان فوریه 2007 جستوجو کردیم. ارجاعات متقابل (cross-referencing)، جستوجوی دستی و تماس با متخصصان منجر به شناسایی استنادهای بیشتری شدند.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی، شبه-تصادفیسازی و کنترلشدهای را وارد این مرور کردیم که مداخلات پرهیز به همراه موارد دیگر را در کشورهایی با سطح درآمد بالا (طبق تعریف ارائهشده توسط بانک جهانی) ارزیابی کردند. مداخلات شامل هرگونه تلاشی بود که پرهیز جنسی را بهعنوان بهترین وسیله پیشگیری از HIV تشویق کرد، اما رابطه جنسی بیخطرتر را نیز ترویج داد. نتایج شامل پیامدهای بیولوژیکی گزارششده توسط خود فرد، پیامدهای رفتاری، و دانش در مورد HIV بودند.
گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها
سه محقق بهطور مستقل از هم 20070 استناد و 325 مقاله با متن کامل را از نظر ورود به این مرور و کیفیت روششناسی (methodology) ارزیابی کردند؛ 39 ارزیابی وارد این مرور شدند. با توجه به وجود ناهمگونی (heterogeneity) و عدم دسترسی به دادهها، به جای انجام متاآنالیز، نتایج مطالعات تکی را ارائه دادیم.
نتایج اصلی
مطالعات، 37,724 جوان آمریکای شمالی را وارد کردند؛ شرکتکنندگان از نظر قومیتی متنوع بودند. برنامهها در مدارس (10)، مراکز اجتماعی (24)، هم مدارس و هم مراکز اجتماعی (2)، مراکز مراقبت سلامت (2)، و منازل خانوادگی (1) برگزار شدند. میانه (median) دوره پیگیری نهایی، 12 ماه پساز شروع مطالعه بود.
نتایج، هیچ شواهدی را ارائه ندادند مبنی بر اینکه برنامههای پرهیز به همراه موارد دیگر بتوانند بر بروز عفونتهای منتقله از راه جنسی (sexually transmitted infection; STI) براساس گزارش خود فرد تاثیر بگذارند، و شواهد محدودی وجود داشت که این برنامهها میتوانند بروز بارداری را براساس گزارش خود فرد کاهش دهند. نتایج مربوط به پیامدهای رفتاری امیدوارکننده بودند؛ 23 مورد از 39 ارزیابی، حداقل برای یک پیامد رفتاری، تاثیر محافظتی معنیداری را از مداخله نشان دادند. تاثیرات مطلوب و منسجم برنامه بر دانش افراد در مورد HIV مشاهده شد.
هیچگونه عوارض جانبی مشاهده نشد. چندین ارزیابی نشان دادند که یک نسخه از برنامه پرهیز به همراه موارد دیگر، موثرتر از نسخه دیگر بود، به این معنی که انجام پژوهشهای بیشتر در مورد مکانیسمهای مداخله ضروری است.
نقاط قوت روششناسی شامل حجم نمونههای بزرگ و کنترلهای آماری برای مقادیر پایه بود. نقاط ضعف شامل استفاده ناکافی از پیامدهای مرتبط با موضوع، سوگیری خود-اظهاری (self-report bias) و آنالیزهایی بودند که خروج بیماران از مطالعه (attrition) و تصادفیسازی خوشهای (cluster) را نادیده گرفتند.
نتیجهگیریهای نویسندگان
به نظر میرسد بسیاری از برنامههای پرهیز به همراه موارد دیگر، رفتارهای پُرخطر HIV را در کوتاهمدت و طولانیمدت میان جوانان کشورهایی با سطح درآمد بالا کاهش میدهند. شواهد محدودی در مورد تاثیرات این برنامه بر معیارهای بیولوژیک وجود دارد. ارزیابیها بهطور همسو و سازگار، هیچ تاثیر نامطلوبی را از برنامه برای هیچیک از پیامدها، از جمله بروز و فراوانی فعالیت جنسی، نشان نمیدهند. انجام کارآزماییهای بیشتری برای مقایسه مداخلات پرهیز صرف (abstinence-only)، پرهیز به همراه موارد دیگر، و رابطه جنسی بیخطرتر مورد نیاز هستند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
