برای پیشگیری از ایجاد مقاومت به انگل مالاریا در برابر داروهای ضدمالاریا، سازمان جهانی بهداشت (WHO) استفاده از درمان ترکیبی را توصیه میکند، که در آن عفونتهای مالاریا بهطور همزمان با بیشاز یک دارو درمان میشوند. همچنین از آنجاییکه آزیترومایسین (azithromycin) یک آنتیبیوتیک است که بر انگل مالاریا تاثیر دارد، کارآمدی و تحملپذیری آن را بهعنوان یک داروی ضدمالاریا، بهتنهایی یا بهعنوان بخشی از درمان ترکیبی با دیگر داروهای ضدمالاریا، ارزیابی کردیم. مرور انجامشده از مطالعات موجود در طول 14 سال گذشته نشان میدهد که آزیترومایسین یک داروی ضدمالاریای نسبتا ضعیف است که کارآمدی آن به دوز دارو و داروی همراه آن در درمان ترکیبی بستگی دارد. دادهها نشان میدهند که میان بزرگسالان، دوزهای بالاتر مورد نیاز برای دستیابی به سطح قابل قبولی از موفقیت در درمان مالاریا ممکن است کمتر تحمل شوند. تا زمانی که فرایند بهینهسازی مداوم محصول و دوز، منجر به تولید محصولی با اثربخشی جهانی نشود، یا کاربرد خاصی از آن شناسایی نشود که مکمل مقیاس فعلی ترکیبات ضدمالاریای موثرتر باشد، آینده آزیترومایسین بهعنوان یک داروی ضدمالاریا امیدوارکننده به نظر نمیرسد.
مطالعه چکیده کامل
سازمان جهانی بهداشت (WHO) به منظور پیشگیری از ایجاد مقاومت دارویی، درمان مالاریا را با درمان ترکیبی توصیه میکند. آزیترومایسین (azithromycin; AZ)، که یک آنتیبیوتیک با خواص ضدمالاریا است، میتواند یک گزینه مفید کمکی برای درمان ضدمالاریا باشد.
اهداف
مقایسه استفاده از آزیترومایسین بهتنهایی یا همراه با دیگر داروهای ضدمالاریا با استفاده از داروهای ضدمالاریای جایگزین برای درمان مالاریای بدون عارضه ناشی از پلاسمودیوم فالسیپاروم (Plasmodium falciparum) یا پلاسمودیوم ویواکس (Plasmodium vivax) .
روشهای جستوجو
در پایگاه ثبت تخصصی گروه بیماریهای عفونی در کاکرین (آگوست 2010)؛ CENTRAL (
کتابخانه کاکرین،
شماره 3، سال 2010)؛ MEDLINE (1966 تا آگوست 2010)؛ EMBASE (1974 تا آگوست 2010)؛ LILACS (آگوست 2010)؛
متا
رجیستر کارآزماییهای کنترلشده (
m
RCT، آگوست 2010)؛ مجموعه مقالات کنفرانسها؛ و فهرست منابع، به جستوجو پرداختیم. با پژوهشگران و یک شرکت داروسازی نیز تماس گرفتیم.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشدهای که آزیترومایسین را، بهتنهایی یا همراه با یک داروی ضدمالاریای دیگر، با یک داروی ضدمالاریای دیگر که بهتنهایی یا همراه با یک داروی ضدمالاریای دیگر استفاده میشود، یا با آزیترومایسین را همراه با یک داروی ضدمالاریای دیگر، در صورتیکه ترکیبات یا دوزهای متفاوتی از آزیترومایسین استفاده شد، مقایسه کردند. پیامد اولیه عبارت بود از شکست درمان تا روز 28، که بهصورت شواهدی از حضور پارازیتولوژیکی یا بالینی شکست درمان میان روزهای شروع درمان تا روز 28 تعریف شد. پیامدهای ثانویه شامل شکست درمان تا روز 28، با تصحیح برای عفونتهای جدید تاییدشده توسط واکنش زنجیرهای پلیمراز (polymerase chain reaction; PCR)، زمان تسکین تب و پاکسازی انگل و عوارض جانبی بودند.
گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها
دو نفر بهطور مستقل از هم معیارهای ورود را اعمال کرده، دادهها را استخراج کرده، و به ارزیابی کیفیت روششناسی (methodology) آنها پرداختند. از خطر نسبی (RR) و 95% فواصل اطمینان (CI) استفاده کردیم.
نتایج اصلی
پانزده کارآزمایی معیارهای ورود را داشتند (2284 شرکتکننده، 69% مرد، 16% کودک). این مطالعات در مناطق بومی مالاریا انجام شدند، مطالعات اولیه در تایلند (پنج مورد) و هند (دو مورد) و مطالعات جدیدتر (هشت مورد) در سه قاره (آمریکای جنوبی، آفریقا، آسیا) صورت گرفتند. این 15 مطالعه شامل 41 بازوی درمانی، 12 داروی مختلف، و 28 رژیم درمانی مختلف بودند. دو مطالعه، پلاسمودیوم ویواکس (P. vivax) را بررسی کردند.
تکدرمانی (monotherapy) سه روزه با آزیترومایسین برای پلاسمودیوم ویواکس یا پلاسمودیوم فالسیپاروم عملکرد خوبی نداشت (تایلند: نرخ شکست درمان در پلاسمودیوم ویواکس با دوز 0.5 گرم در روز، 56%؛ 95% CI؛ 31 تا 78. هند: نرخ شکست درمان در پلاسمودیوم ویواکس با دوز 1 گرم در روز، 12%؛ 95% CI؛ 7 تا 21؛ نرخ شکست درمان در پلاسمودیوم فالسیپاروم با دوز 1 گرم در روز، 64%؛ 95% CI؛ 36 تا 86). درمان ترکیبی روزانه 1 گرم آزیترومایسین و 0.6 گرم کلروکین (chloroquine) به مدت سه روز برای عفونتهای بدون عارضه پلاسمودیوم فالسیپاروم در هند و اندونزی با افزایش شکست درمان همراه بود، این افزایش در مقایسه با ترکیب سولفادوکسین-پیریمتامین (sulphadoxine-pyrimethamine) و کلروکین (RR تجمعی: 2.66؛ 95% CI؛ 1.25 تا 5.67) و همچنین در مقایسه با ترکیب آتوواکون-پروگوانیل (atovaquone-proguanil) در یک کارآزمایی چندمرکزی در کلمبیا و سورینام مشاهده شد (RR: 24.72؛ 95% CI؛ 6.16 تا 99.20). در دو مطالعه در آفریقا که از مفلوکین (mefloquine) بهعنوان داروی مقایسهکننده استفاده شد، افزایش خطر شکست درمان مشاهده نشد (RR تجمعی: 2.02، 95% CI؛ 0.51 تا 7.96؛ P = 0.3)؛ RR تجمعی برای دادههای اصلاحشده با PCR برای ترکیب دارویی در مقایسه با مفلوکین، 1.01 بود، 95% CI؛ 0.18 تا 5.84 (P = 1.0). هنگام مقایسه آزیترومایسین با دوز 1.2 تا 1.5 میلیگرم همراه با آرتسونات (artesunate) (200 میلیگرم در روز به مدت سه روز) با آرتمتر-لومفانترین (artemether-lumefantrine)، افزایش خطر شکست درمان مشاهده شد (RR تجمعی: 3.08؛ 95% CI؛ 2.09 تا 4.55؛ RR تجمعی اصلاحشده با PCR برابر با 3.63؛ 95% CI؛ 2.02 تا 6.52).
میزان عوارض جانبی جدی و قطع درمان بین بازوهای درمانی مشابه بود. هنگام مقایسه درمان ترکیبی 1 گرم آزیترومایسین/0.6 گرم کلروکین با مفلوکین (RR تجمعی: 1.20؛ 95% CI؛ 1.06 تا 1.36) یا آتوواکون-پروگوانیل (RR: 1.41؛ 95% CI؛ 1.09 تا 1.83)، بروز عوارض جانبی بیشتری گزارش شد.
نتیجهگیریهای نویسندگان
در حال حاضر، هیچ شواهدی مبنی بر برتری یا برابری تکدرمانی یا درمان ترکیبی آزیترومایسین برای درمان پلاسمودیوم فالسیپاروم یا پلاسمودیوم ویواکس در مقایسه با دیگر داروهای ضدمالاریا یا ترکیبات ضدمالاریای خط اول فعلی وجود ندارد. شواهد موجود نشان میدهد که آزیترومایسین یک داروی ضدمالاریای ضعیف با برخی ویژگیهای بیخطری (safety) جذاب است. تا زمانی که فرایند بهینهسازی مداوم دوز، فرمولاسیون و محصول، منجر به تولید محصولی با اثربخشی جهانی نشود، یا کاربرد خاصی از آن شناسایی نشود که مکمل مقیاس فعلی ترکیبات ضدمالاریای موثرتر باشد، آینده آزیترومایسین برای درمان مالاریا امیدوارکننده به نظر نمیرسد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
