دیسمنوره dysmenorrhoea) یک شکایت بسیار شایع است که به گرفتگیهای دردناک قاعدگی در محوطه شکمی اشاره دارد. دیسمنوره اولیه به دردهایی گفته میشود که علت آن ناشناخته است (یعنی هیچ وضعیت پزشکی برای آن شناسایی نشده است). داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (nonsteroidal anti-inflammatory drugs; NSAID) یا قرصهای ضدبارداری با موفقیت برای درمان استفاده میشوند، اما بسیاری از زنان به دنبال درمانهای غیردارویی هستند. طب گیاهی چینی قرنهاست که در چین استفاده شده و در حال حاضر در بیمارستانهای عمومی چین برای درمان دیسمنوره اولیه بهکار گرفته میشوند. این مرور، شواهد امیدوارکنندهای را برای استفاده از طب گیاهی چینی در کاهش درد قاعدگی در درمان دیسمنوره اولیه، در مقایسه با طب رایج مانند NSAIDها و قرصهای ضدبارداری خوراکی، طب سوزنی و کمپرس گرما ارائه داد. عوارض جانبی قابل توجهی در این مرور شناسایی نشد. بااینحال، به دلیل کیفیت عموما پائین روششناسی مطالعات واردشده، یافتهها باید با احتیاط تفسیر شوند.
مطالعه چکیده کامل
درمان متداول برای دیسمنوره اولیه (primary dysmenorrhoea)، نرخ شکست معادل 20% تا 25% دارد و ممکن است برای برخی زنان منع مصرف داشته یا قابل تحمل نباشند. طب گیاهی چینی میتواند جایگزین مناسبی در این زمینه باشد.
اهداف
تعیین اثربخشی و بیخطری (safety) مصرف داروهای گیاهی چینی برای دیسمنوره اولیه در مقایسه با دارونما (placebo)، عدم درمان، و دیگر درمانها.
روشهای جستوجو
پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه اختلالات قاعدگی و ناباروری در کاکرین (تا سال 2006)، MEDLINE (1950 تا ژانویه 2007)، EMBASE (1980 تا ژانویه 2007)، CINAHL (1982 تا ژانویه 2007)، AMED (1985 تا ژانویه 2007)، CENTRAL (کتابخانه کاکرین، شماره 4، 2006)، زیرساختهای دانش ملی چین (China National Knowledge Infrastructure) (CNKI؛ 1990 تا ژانویه 2007)، سیستم بانک اطلاعاتی طب سنتی چین (TCMDS؛ 1990 تا دسامبر 2006)، و بانک اطلاعاتی زیستپزشکی چین (CBM؛ 1990 تا دسامبر 2006) جستوجو شدند. فهرست استنادهای کارآزماییهای واردشده نیز بررسی شدند.
معیارهای انتخاب
هر کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشده (randomised controlled trials; RCTs) که شامل طب گیاهی چینی در مقایسه با دارونما، عدم درمان، درمان متداول، کمپرس گرما، نوع دیگری از طب گیاهی چینی، طب سوزنی یا ماساژ، بود. معیارهای حذف مطالعات شامل وجود پاتولوژی لگنی قابل شناسایی و دیسمنوره ناشی از استفاده از دستگاه پیشگیری از بارداری داخل رحمی بودند.
گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها
ارزیابی کیفیت، استخراج دادهها و ترجمه دادهها توسط دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم انجام شدند. برای کسب اطلاعات و دادههای تکمیلی، تلاش شد با نویسندگان مطالعات تماس گرفته شود. دادهها با استفاده از نسبت شانس پتو (Peto odds ratios) یا نسبت خطر (relative risk; RR) برای دادههای دوحالتی (dichotomous data) یا با استفاده از تفاوت میانگین وزندهیشده (weighted mean difference) برای دادههای پیوسته (continuous data) برای متاآنالیز ترکیب شدند. در صورت لزوم، از یک مدل اثر ثابت (fixed-effect model) استفاده شد. اگر دادهها برای انجام متاآنالیز مناسب نبودند، تمام دادههای حاصل از کارآزمایی استخراج شده و به صورت دادههای توصیفی ارائه شدند.
نتایج اصلی
سی و نه کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشده شامل مجموع 3475 زن در این مرور وارد شدند. تعدادی از این کارآزماییها حجمنمونه کوچکی داشته و از نظر روششناسی (methodology) کیفیت پائین داشتند. نتایج مربوط به طب گیاهی چینی در مقایسه با دارونما نامشخص بود زیرا دادهها قابل ترکیب نبودند (3 RCT). طب گیاهی چینی در مقایسه با داروهای شیمیایی، منجر به بهبودی قابل توجهی در تسکین درد (14 RCT؛ RR: 1.99؛ 95% CI؛ 1.52 تا 2.60)، نشانههای کلی (6 RCT؛ RR: 2.17؛ 95% CI؛ 1.73 تا 2.73) و مصرف داروهای بیشتر (2 RCT؛ RR: 1.58؛ 95% CI؛ 1.30 تا 1.93) شد. فرمولهای گیاهی چینی طراحیشده بهصورت اختصاصی، در مقایسه با محصولات گیاهی چینی رایج، منجر به بهبودی قابل توجهی در تسکین درد (18 RCT؛ RR: 2.06؛ 95% CI؛ 1.80 تا 2.36)، نشانههای کلی (14 RCT؛ RR: 1.99؛ 95% CI؛ 1.65 تا 2.40) و مصرف داروهای بیشتر (5 RCT؛ RR: 1.58، 95% CI : 1.34 تا 1.87) پساز سه ماه پیگیری شدند. طب گیاهی چینی همچنین منجر به تسکین بهتر درد نسبت به طب سوزنی (2 RCT؛ RR: 1.75؛ 95% CI؛ 1.09 تا 2.82) و کمپرس گرما (1 RCT؛ RR: 2.08؛ 95% CI؛ 2.06 تا 499.18) شد.
نتیجهگیریهای نویسندگان
این مرور شواهد امیدوارکنندهای را در حمایت از بهکارگیری طب گیاهی چینی در مدیریت بالینی دیسمنوره اولیه ارائه کرد؛ بااینحال، نتایج به دلیل کیفیت پائین روششناسی کارآزماییهای واردشده، محدود هستند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است
