افراد مبتلا به اختلال دوقطبی (bipolar disorder) از اپیزودهای مکرر اختلال خلقی شدید رنج می‌برند. این اپیزودها می‌توانند از شیدایی تا افسردگی شدید متغیر باشند. گاهی نشانه‌های شیدایی و افسردگی می‌توانند هم‌زمان رخ دهند. اپیزودها ممکن است به‌طور مکرر نیز نوسان داشته باشند، که به آن «چرخه سریع (rapid cycling)» گفته می‌شود. در فاصله این اپیزودها ممکن است دوره‌هایی از خلق‌وخو و عملکرد طبیعی وجود داشته باشد، اما این وضعیت همیشه رخ نمی‌دهد.
برای درمان این اپیزودهای تغییر در خلق‌وخو و پیشگیری از عود آن‌ها، از داروها استفاده می‌شود. تیاگابین (tiagabine) می‌تواند یکی از این داروها باشد. این دارو در حال حاضر فقط برای درمان صرع مورد تائید است. به نظر می‌رسد بیماران مبتلا به صرع، تیاگابین را نسبتا به‌خوبی تحمل می‌کنند. بااین‌حال، عوارض جانبی زیر گزارش شده‌اند: سرگیجه، خستگی، خواب‌آلودگی و کنترل ناقص تشنج.
این مرور سیستماتیک، کارآمدی و قابلیت پذیرش تیاگابین را در مقایسه با دارونما (placebo) و دیگر تثبیت‌کننده‌های خلق‌وخو در درمان نگهدارنده اختلال دوقطبی بررسی کرد. هیچ کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل‌شده‌ای یافت نشد. در حال حاضر، شواهد کافی برای نتیجه‌گیری درباره استفاده از تیاگابین در مرحله درمان نگهدارنده اختلال دوقطبی، چه به صورت تک‌درمانی (monotherapy) یا به‌عنوان درمان کمکی، وجود ندارد. برای بررسی کارآمدی و قابلیت پذیرش تیاگابین در درمان نگهدارنده اختلال دوقطبی، نیاز به انجام کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده وجود دارد.
Read the full abstract
تیاگابین (tiagabine)، یک داروی ضدتشنج، در گزارش‌های موردی (case reports) و در مطالعات سری موارد (case series) از درمان پیشگیرانه اختلال دوقطبی (bipolar disorder)، کارآمدی خود را نشان داده است.
اهداف
ارزیابی کارآمدی و قابلیت پذیرش تیاگابین، در مقایسه با دارونما (placebo)، و عوامل دارویی دیگر در پیشگیری یا تضعیف، یا هر دو، اپیزودهای اختلال دوقطبی در بزرگسالان. کارآمدی و قابلیت پذیرش تیاگابین بر مبنای نشانه‌های خلق‌وخو، مورتالیتی، سلامت عمومی، عملکرد اجتماعی، عوارض جانبی و قابلیت پذیرش کلی از سوی شرکتکنندگان در نظر گرفته شدند.
روش‌های جست‌وجو
پایگاه ثبت تخصصی گروه مرور افسردگی، اضطراب و اختلال روانی در سازمان همکاری کاکرین (CCDANCTR-Studies و CCDANCTR-References) تا اپریل 2012 جست‌وجو شد. این پایگاه ثبت، شامل کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (randomised controlled trials; RCTs) مرتبط از موارد زیر است: کتابخانه کاکرین (تمامی سال‌ها)، EMBASE (1974 تا به امروز)، MEDLINE (1950 تا به امروز) و PsycINFO (1967 تا به امروز). فهرست منابع مقالات و کتب مرجع اصلی مرتبط درباره اختلال عاطفی (affective disorder) بررسی شدند. برای آگاهی از کارآزمایی‌های مناسب منتشرشده یا منتشرنشده، با نویسندگان، کارشناسان دیگر در این زمینه و شرکت‌های داروسازی تماس گرفته شد. مجلات تخصصی و خلاصه‌مقالات کنفرانس‌ها را به‌صورت دستی جست‌وجو کردیم.
معیارهای انتخاب
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده‌ای که تیاگابین را در مقایسه با دارونما، تثبیت‌کننده‌های خلق‌وخو جایگزین یا آنتی‌سایکوتیک‌ها، جهت درمان نگهدارنده اختلال دوقطبی در بزرگسالان، مرد و زن، در بازه سنی 18 تا 74 سال، بررسی کردند.
گردآوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها
داده‌ها می‌بایست از گزارش‌های اصلی مطالعات واردشده، توسط دو نویسنده به‌طور مستقل از هم استخراج می‌شدند. پیامدهای اصلی مورد ارزیابی عبارت بودند از:
(1) کارآمدی درمان با تیاگابین در پیشگیری یا تضعیف اپیزودهای بعدی اختلال دوقطبی، از جمله کارآمدی آن در اختلال چرخه سریع (rapid cycling disorder)؛
(2) قابلیت پذیرش درمان تیاگابین برای شرکتکنندگان؛
(3) شیوع عوارض جانبی؛ و
(4) مورتالیتی، در صورت وجود، در درمان با تیاگابین.
هدف آن بود که پیامدهای مربوط به بازگشت یا عود، بدون درنظر گرفتن داده‌های مطالعاتی که از پروتکل‌های قطع درمان استفاده کردند، به‌طور جداگانه آنالیز شوند. هم‌چنین قرار بود آنالیزهای زیرگروه برای بررسی تاثیرات درمان با تیاگابین در اختلال دوقطبی با چرخه سریع و در افرادی که قبلا به تثبیت‌کننده‌های خلق‌وخو پاسخ نداده بودند، انجام شود. تصمیم داشتیم آنالیز داده‌ها را با Review Manager 5 انجام دهیم.
نتایج اصلی
هیچ کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل‌شده‌ای درباره استفاده از تیاگابین در درمان نگهدارنده اختلال دوقطبی یافت نشد.
نتیجه‌گیری‌های نویسندگان
برای نتیجه‌گیری در مورد استفاده از تیاگابین در درمان نگهدارنده اختلال دوقطبی، پایه شواهد کافی و دقیق از نظر روش‌شناسی (methodology) وجود ندارد. برای بررسی پتانسیل درمانی این دارو در اختلال دوقطبی، نیاز به انجام کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده وجود دارد. هنگام استفاده از تیاگابین برای درمان حاد شیدایی (mania)، گزارش‌هایی از وقوع سنکوپ یا تشنج، یا هر دو، وجود داشته‌اند. باید مشخص شود که این عوارض جانبی در مرحله درمان نگهدارنده نیز رخ می‌دهند یا خیر.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
