تقریبا هر دریافتکننده پیوند کبد، برای پیشگیری از رد پیوند، سیکلوسپورین (cyclosporin) یا تاکرولیموس (tacrolimus) مصرف میکند. این مطالعه، مروری بر کارآزماییهای بالینی است که بیمارانی را که در ابتدا پساز پیوند کبد یکی از دو داروی ضد رد پیوند برایشان تجویز شد، مقایسه کردند. شانزده کارآزمایی (3813 شرکتکننده) وارد شدند. این مرور نشان میدهد که تاکرولیموس در پیشگیری از مرگومیر بیمار و از دست دادن پیوند، اندکی بهتر از سیکلوسپورین عمل میکند. تاکرولیموس در پیشگیری از رد پیوند، عملکرد بسیار بهتری از سیکلوسپورین دارد. هیچ تفاوتی میان داروها از نظر عوارض جانبی (نارسایی کلیوی، اختلال لنفوپرولیفراتیو) مشاهده نشد، به جز دیابت که با تاکرولیموس شایعتر بود. پساز پیوند کبد، تعداد بیشتری از بیماران، تاکرولیموس را نسبت به سیکلوسپورین ادامه دادند. تاکرولیموس نسبت به سیکلوسپورین مفیدتر است و باید به عنوان درمان انتخابی پساز پیوند کبد در نظر گرفته شود. این مرور، مزیت یا خطر تغییر از یک داروی ضد رد پیوند را به داروی دیگر ارزیابی نمیکند.
مطالعه چکیده کامل
بیشتر دریافتکنندگان پیوند کبد برای پیشگیری از رد پیوند، سیکلوسپورین (cyclosporin) یا تاکرولیموس (tacrolimus) دریافت میکنند. هر دو دارو، کلسینورین فسفاتاز (calcineurin phosphatase) را مهار میکنند که تصور میشود مکانیسم اثر ضد رد پیوند و سمیّت اصلی آنها باشد. این داروها دارای پروفایلهای فارماکوکینتیک و قدرتهای متفاوتی هستند. چندین کارآزمایی بالینی تصادفیسازیشده، سیکلوسپورین و تاکرولیموس را در گیرندگان پیوند کبد مقایسه کردهاند، اما هنوز مشخص نیست کدامیک برتر است.
اهداف
ارزیابی تاثیرات مفید و مضر سرکوب سیستم ایمنی با سیکلوسپورین در مقایسه با تاکرولیموس برای بیماران تحت پیوند کبد.
روشهای جستوجو
برای شناسایی کارآزماییهای بالینی تصادفیسازیشده مرتبط، پایگاه ثبت کارآزماییهای کنترلشده گروه هپاتوبیلیاری در کاکرین ، پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین در کتابخانه کاکرین ، MEDLINE ؛ EMBASE و Science Citation Index Expanded و مجموعه مقالات کنفرانسها (آگوست 2005) جستوجو شدند. جستوجوی ما شامل بررسی فهرست منابع در مقالات مرتبط و مکاتبات با محققان و شرکتهای داروسازی بود.
معیارهای انتخاب
تمام کارآزماییهای بالینی تصادفیسازیشده که در آنها تاکرولیموس با سیکلوسپورین برای درمان اولیه دریافتکنندگان پیوند کبد برای اولین بار مقایسه شده بود. کارآزماییهای تصادفیسازیشده را، بدون در نظر گرفتن وضعیت کورسازی (blinding)، زبان نگارش، و وضعیت انتشار، وارد این مرور کردیم.
گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها
معیار پیامد اولیه، مورتالیتی به هر علتی (all-cause mortality) بود. دادهها ترکیب شدند (مدل اثر ثابت (fixed-effect model)) و نتایج به صورت نسبت خطر (relative risk) بیان شدند، مقادیر کمتر از 1.0 با 95% فاصله اطمینان (CI) به نفع تاکرولیموس. دو نویسنده بهطور مستقل از هم، کارآزماییها را از نظر واجد شرایط بودن و کیفیت ارزیابی کرده و دادهها را استخراج کردند.
نتایج اصلی
ما 16 کارآزمایی تصادفیسازیشده را وارد کردیم. تعداد موارد مرگومیر در گروه تاکرولیموس (1899 بیمار) 254 نفر و در گروه سیکلوسپورین (1914 بیمار) 302 نفر بود. در یک سال، مرگومیر (RR: 0.85؛ 95% CI؛ 0.73 تا 0.99) و از دست دادن پیوند (RR: 0.73؛ 95% CI؛ 0.61 تا 0.86) در گیرندگان تحت درمان با تاکرولیموس بهطور قابل توجهی کاهش یافتند. تاکرولیموس تعداد گیرندگان با رد حاد (RR: 0.81؛ 95% CI؛ 0.75 تا 0.88) و رد مقاوم به استروئید (RR: 0.54؛ 95% CI؛ 0.47 تا 0.74) را در سال اول کاهش داد. تفاوتی از نظر اختلال لنفوپرولیفراتیو یا میزان اولین دیالیز مشاهده نشد، اما موارد بیشتری از بروز دیابت جدید نیازمند انسولین (RR: 1.38؛ 95% CI؛ 1.01 تا 1.86) در گروه تاکرولیموس رخ داد. تعداد بیمارانی که از درمان با سیکلوسپورین انصراف دادند، بیشتر از بیماران گروه تاکرولیموس بودند (RR: 0.57؛ 95% CI؛ 0.49 تا 0.66).
نتیجهگیریهای نویسندگان
تاکرولیموس در بهبود بقا (survival) (بیمار و پیوند) و پیشگیری از رد حاد پساز پیوند کبد، نسبت به سیکلوسپورین برتری دارد، اما خطر ابتلا به دیابت پساز پیوند را افزایش میدهد. درمان 100 گیرنده با تاکرولیموس بهجای سیکلوسپورین، از رد حاد و رد مقاوم به استروئید به ترتیب در نه و هفت بیمار، و از دست دادن پیوند و مرگومیر به ترتیب در پنج و دو بیمار جلوگیری میکند، اما چهار بیمار بیشتر پساز پیوند کبد به دیابت مبتلا میشوند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
