بیماری کبدی مرحله نهایی ناشی از هپاتیت C مزمن، علت اصلی مرگومیر میان بیماران مبتلا به HIV پایدار است. درمان توصیهشده برای هپاتیت C مزمن میان بیماران بدون HIV، پگاینترفرون بههمراه ریباویرین (peginterferon plus ribavirin) است. براساس شواهد حاصل از کارآزماییها روی بیماران HIV-منفی مبتلا به هپاتیت C، ژنوتیپ ویروسی، دوز درمان و طول مدت درمان ممکن است بر پاسخ به درمان تاثیر بگذارند. این مرور اولین مطالعهای است که تاثیر ضدویروسی پگاینترفرون، ریباویرین یا آمانتادین تجویز شده (amantadine) را در ترکیبات مختلف برای گروهی از بیماران که قبلا برای هپاتیت C درمان نشدند، ارزیابی میکند. در مجموع، 14 کارآزمایی بالینی تصادفیسازیشده با مجموع 2269 بیمار در این مرور وارد شدند. مرور حاضر نشان میدهد که اگر بیماران مبتلا به HIV باشند، میتوان پگاینترفرون را بههمراه ریباویرین نیز در نظر گرفت. دوز پگاینترفرون مشابه دوز ارزیابیشده در کارآزماییها روی بیماران بدون HIV بود (180 میکروگرم یا 1.5 میکروگرم/کیلوگرم یک بار در هفته)، اما دوز ریباویرین در اکثر کارآزماییها تا حدودی کمتر بود (800 میلیگرم روزانه). تفاوتهای قابل توجهی میان کارآزماییها وجود داشتند که احتمالا مربوط به دوز و طول دوره درمان یا نسبتی از بیماران با ژنوتیپهای مختلف ویروس هپاتیت C بودند. هنگام ارزیابی نسبتی از بیماران با از دست دادن مداوم ویروس هپاتیت C از خون و نسبتی از بیماران که بیوپسی کبد آنها بهبود یافت، مزیت درمان مشاهده شد. هیچ تفاوت معنیداری در معیارهای پیامد بالینی، از جمله مرگومیر (1%، صرفنظر از درمان)، مشاهده نشد. چندین عارضه جانبی رخ دادند، مانند اسیدوز لاکتیک کشنده و نارسایی کبد. دیگر عوارض جانبی شامل کمخونی و نشانههای شبه-آنفلوآنزا بودند که بیشتر در بیماران تحت درمان با پگاینترفرون بههمراه ریباویرین رخ دادند. هیچ تفاوتهای معنیداری در مورد خطر بروز افسردگی، مرگومیر و پیشرفت به سوی سیروز یا ایدز مشاهده نشدند. برای ارزیابی تاثیر پگاینترفرون بههمراه ریباویرین در بیماران مبتلا به عفونت همزمان HIV و HCV در رابطه با طول دوره درمان، بهویژه در بیماران مبتلا به ژنوتیپ 2 یا 3 هپاتیت C، انجام کارآزماییهای تصادفیسازیشده بیشتری نیاز هستند. به نظر نمیرسد برای مقایسه پگاینترفرون بههمراه ریباویرین در مقایسه با اینترفرون بههمراه ریباویرین یا پگاینترفرون بهتنهایی، انجام کارآزماییهای بیشتر ضرورتی داشته باشند.
مطالعه چکیده کامل
درصورتیکه بیماران بهطور همزمان به ویروس نقص سیستم ایمنی انسانی (human immunodeficiency virus; HIV) و هپاتیت C مزمن مبتلا باشند، درمان ضدویروسی هپاتیت C مزمن ممکن است کمتر موثر باشد.
اهداف
ارزیابی مزایا و خطرات درمان ضدویروسی هپاتیت C مزمن در بیماران مبتلا به HIV.
روشهای جستوجو
کارآزماییها از طریق جستوجوهای دستی و الکترونیکی در
پایگاه ثبت کارآزماییهای کنترلشده گروه هپاتوبیلیاری در کاکرین
،
پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین
(CENTRAL)
در
کتابخانه کاکرین
،
MEDLINE
؛
EMBASE و Science Citation Index Expanded
شناسایی شدند. آخرین جستوجو مربوط به می 2009 بود.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازیشده که حداقل 12 هفته درمان ضد-HCV را در مقایسه با رژیم درمانی دیگر یا عدم درمان مقایسه کردند. بیماران واردشده، صرفنظر از دریافت درمان ضدویروسی قبلی، مبتلا به هپاتیت C مزمن و HIV پایدار بودند.
گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها
استخراج دادهها و ارزیابی خطر سوگیری (bias) دو بار انجام شدند. آنالیز بر اساس قصد درمان (intention-to-treat; ITT) انجام شد.
نتایج اصلی
چهارده کارآزمایی وارد شدند. هیچیک از 2269 بیمار مورد بررسی، قبلا درمان هپاتیت C مزمن را دریافت نکردند. پگاینترفرون (peginterferon) (2a؛ 180 میکروگرم، یا 2b؛ 1.5 میکروگرم/کیلوگرم، یک بار در هفته) بههمراه ریباویرین (ribavirin)، در مقایسه با اینترفرون بههمراه ریباویرین (5 کارآزمایی، 1340 بیمار) یا پگاینترفرون (2 کارآزمایی، 714 بیمار) در دستیابی به پایان درمان و پاسخ ویروسی پایدار، موثرتر بود. مزیت پگاینترفرون بههمراه ریباویرین صرفنظر از ژنوتیپ HCV مشاهده شد، اگرچه بیماران مبتلا به ژنوتیپ 1 یا 4 میزان پاسخ کمتری (27%) نسبت به بیماران مبتلا به ژنوتیپ 2 یا 3 (56%) داشتند. کارآزماییهای باقیمانده، رژیمهای درمانی مختلف را در بیمارانی مقایسه کردند که قبلا درمان نشدند یا پساز سه ماه درمان، هیچ پاسخ ویروسی نداشتند، اما در مجموع، قدرت کافی را برای نشان دادن تاثیر افزایش دوز اینترفرون یا افزودن آمانتادین (amantadine) یا ریباویرین نداشتند. میزان مرگومیر کلی، 23/2111 بیمار بود و تفاوت معنیداری میان رژیمهای درمانی دیده نشد. درمان، خطر بروز عوارض جانبی را، از جمله کمخونی و نشانههای شبه-آنفلوآنزا، افزایش داد و چندین عارضه جانبی جدی، مانند اسیدوز لاکتیک کشنده، نارسایی کبد و خودکشی ناشی از افسردگی، رخ دادند.
نتیجهگیریهای نویسندگان
پگاینترفرون بههمراه ریباویرین ممکن است بهعنوان درمانی برای بیماران مبتلا به هپاتیت C مزمن و HIV پایدار که قبلا درمان هپاتیت C را نگرفتند، در نظر گرفته شود، زیرا این مداخله ممکن است خون را از RNA HCV پاک کند. شواهد پشتیبان عمدتا از آنالیز این پیامد جایگزین (surrogate outcome) غیرمعتبر به دست میآید، که در مقایسه با دیگر درمانهای ضدویروسی ارزیابی شد. هیچ شواهدی در مورد درمان بیمارانی که عود کردند یا به درمان قبلی پاسخ ندادند، وجود ندارد. پایش دقیق عوارض جانبی ضروری است.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
