نوروپاتی محیطی (peripheral neuropathy) اختلالی در اعصاب محیطی است که به دلایل مختلفی مانند دیابت و اعتیاد به الکل ایجاد شده، و منجر به درد، بیحسی یا ضعف اندامهای حرکتی و مشکلات دیگر میشود. ویتامین B معمولا برای درمان نوروپاتی محیطی استفاده میشود، اما مشخص نیست که کمکی میکند یا خیر. در این مرور که شامل 13 کارآزمایی در مورد نوروپاتی محیطی ناشی از دیابت و الکل با مجموع 741 شرکتکننده بود، فقط یک مطالعه مزیت کوتاهمدت احتمالی را از درمان هشت هفتهای با بنفوتیامین (benfotiamine، مشتقی از ویتامین B1) مطرح کرد، بهطوریکه بهبودی در حد آستانه (threshold) درک ارتعاش کمی بیشتر نسبت به دارونما (placebo) بود. بر اساس نتایج یک مطالعه دیگر، مصرف ویتامین B کمپلکس در دوز بالاتر به مدت چهار هفته نسبت به دوز پائینتر، در کاهش درد و دیگر مشکلات بالینی، موثرتر بود. درمان به مدت دو تا هشت هفته با ویتامین B نسبت به آلفا-لیپوئیک اسید (alpha-lipoic acid)، سیلوستازول (cilostazol) یا سیتیدین تریفسفات (cytidine triphosphate) در بهبودی کوتاهمدت یافتههای بالینی و نتایج تست عصبی، اثربخشی کمتری داشت. همه این یافتهها پیشاز اینکه به صورت قطعی پذیرفته شوند، نیاز به تائید در مطالعات بزرگتر دارند. ویتامین B بهطور کلی بهخوبی تحمل میشود و فقط چند گزارش از عوارض جانبی خفیف آن وجود دارد.
مطالعه چکیده کامل
ویتامین B بهطور رایج برای درمان نوروپاتی محیطی (peripheral neuropathy) استفاده میشود، اما کارآمدی آن مشخص نیست.
اهداف
هدف از این مرور، ارزیابی تاثیرات ویتامین B در درمان نوروپاتی محیطی عمومی (generalised peripheral neuropathy) بود.
روشهای جستوجو
پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه بیماریهای عصبی-عضلانی در کاکرین (جستوجو در آگوست 2005)، MEDLINE (ژانویه 1966 تا سپتامبر 2005)، EMBASE (ژانویه 1980 تا سپتامبر 2005)، بانکهای اطلاعاتی فیلیپین (جستوجو در سپتامبر 2005) و فهرست منابع مقالات را جستوجو کردیم. با تولیدکنندگان و پژوهشگران در این زمینه نیز تماس گرفتیم.
معیارهای انتخاب
کارآزماییها تصادفیسازی و شبه-تصادفیسازی شده که در آنها ویتامین B با دارونما (placebo) یا درمان دیگری در نوروپاتی محیطی عمومی مقایسه شدند.
گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها
دو نویسنده بهطور مستقل از هم کیفیت کارآزمایی را ارزیابی کرده و به استخراج دادهها پرداختند. برای کسب اطلاعات بیشتر، با نویسندگان مطالعه تماس گرفتیم.
نتایج اصلی
سیزده مطالعه شامل 741 شرکتکننده مبتلا به نوروپاتی ناشی از الکل یا دیابت، وارد مرور شدند. در مقایسه ویتامین B با دارونما، دو کارآزمایی کوچک هیچگونه مزیت کوتاهمدت معنیداری را از آن در کاهش شدت درد نشان ندادند، درحالیکه یکی از کارآزماییها، مزیت اندک و معنیداری را در تشخیص ارتعاش ناشی از بنفوتیامین (benfotiamine) خوراکی، مشتقی از تیامین، نشان داد. در کارآزمایی بزرگتر از میان دو کارآزمایی که دوزهای مختلف ویتامین B کمپلکس را مقایسه کردند، شواهدی وجود داشت که دوزهای بالاتر منجر به کاهش قابل توجه کوتاهمدت درد و بهبود پارستزی (paraesthesiae) شدند، این بهبودها هم در یک پیامد ترکیبی شامل درد، دما و ارتعاش، و هم در یک پیامد ترکیبی شامل درد، بیحسی و پارستزی مشاهده شدند. شواهدی وجود داشت که ویتامین B در بهبودی کوتاهمدت پیامدهای بالینی و نتایج مطالعه هدایت عصبی، اثربخشی کمتری نسبت به آلفا-لیپوئیک اسید (alpha-lipoic acid)، سیلوستازول (cilostazol) یا سیتیدین تریفسفات (cytidine triphosphate) دارد، هرچند که این کارآزماییها کوچک بودند. تعداد کمی از عوارض جانبی خفیف گزارش شدند.
نتیجهگیریهای نویسندگان
دادههای محدودی در کارآزماییهای تصادفیسازیشده وجود دارند که کارآمدی ویتامین B را در درمان نوروپاتی محیطی بررسی کردند، و شواهد برای تعیین سودمند یا مضر بودن ویتامین B کافی نیست. یک کارآزمایی کوچک در مورد نوروپاتی محیطی ناشی از الکل گزارش داد که مصرف خوراکی بنفوتیامین به مدت هشت هفته، کمی بیشتر از دارونما حد آستانه (threshold) درک ارتعاش را بهبود میبخشد. در یک مطالعه کوچک دیگر، مصرف خوراکی دوز بالاتر ویتامین B کمپلکس به مدت چهار هفته نسبت به دوز پائینتر، در کاهش علائم و نشانهها موثرتر بود. مصرف ویتامین B به مدت دو تا هشت هفته از طریق مسیرهای مختلف تجویز، در بهبود کوتاهمدت پیامدهای بالینی و پیامدهای مطالعه، هدایت عصبی اثربخشی کمتری نسبت به آلفا-لیپوئیک اسید، سیلوستازول یا سیتیدین تریفسفات داشت. ویتامین B بهطور کلی بهخوبی تحمل میشود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است